Here Digital Disinformation in the Post-Truth Age: A Study on Covid-19 Anti-Vaccination

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 115 - 129, 01.06.2022

Hakan Irak

Öz

Due to the covid-19 virus, there have been many changes in human life in the world and in our country. As a matter of fact, it has become one of the greatest wishes of people to end these changes and regain their old life order. Vaccine studies, which are handled in order to control the pandemic process and to experience loss of life, are the subject of almost every news today. However, most of these news are distorted, fake or partially fake news. In this study, it is aimed to make a review on digital disinformation in the post-truth era: covid-19 vaccine opposition. In this context, first of all, the concept of post-truth is explained and the concept of digital disinformation is examined. In addition, in the study, news made in social media and media tools for vaccination studies and applications made in order to control the pandemic process in which we are involved by transferring false news and information were examined. Vaccine news, created on many fakes and smears made by vaccine opponents, has been the subject of this study. Thematic analysis method was used within the scope of the study. In this context, it has become more common with the increase in the use and studies of Covid-19 vaccines in the recent days, of the shares that have been shared a lot and whose accuracy has been determined within the scope of the research. It is possible to provide digital literacy trainings and thus draw attention to fake news; In addition, it has been concluded that the acquisition of verification and confirmation behaviors through media organizations can prevent the spread of false information, while ensuring the accuracy of the news is checked.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, post-truht, news, social media, anti-vaccine

Post-Truth Çağda Dijital Dezenformasyon: Covid-19 Aşı Karşıtlığı Üzerine Bir İnceleme

Öz

Covid-19 virüsü dolayısıyla dünyada ve ülkemizde insan hayatında birçok değişimler yaşanmıştır. Nitekim bu değişimlerin sona ererek eski yaşam düzenine kavuşmak insanların en büyük isteklerinden biri haline gelmiştir. Pandemi sürecinin kontrol altına alınması ve can kayıplarının yaşanması amacıyla ele alınan aşı çalışmaları günümüzde neredeyse her habere konu olmaktadır. Ancak bu haberlerin birçoğu çarptırılmış, yalan ya da kısmen yalan haberlerden oluşmaktadır. Bu çalışmada post-truth çağda dijital dezenformasyon: covid-19 aşı karşıtlığı üzerine bir inceleme yapılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle post-truth kavramı açıklanmış, dijital dezenformasyon kavramı irdelenmiştir. Bununla birlikte çalışmada yalan haberler ile bilgiler aktarılarak içerisinde bulunulan pandemi sürecinin kontrol altına alınması amacıyla yapılan aşı çalışmaları ve uygulamalarına yönelik sosyal medya ve medya araçlarında yapılan haberler incelenmiştir. Özellikle aşı karşıtları tarafından yapılan birçok sahte ve karalama üzerine oluşturulan aşı haberleri bu çalışmanın inceleme konusunu oluşturmuştur. Çalışma kapsamında tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda çok sayıda paylaşımı yapılan ve araştırma kapsamında doğruluğu belirlenen paylaşımların Covid-19 aşılarının kullanımı ve çalışmalarının son günlerde artmasıyla beraber daha da yaygın hale geldiği görülmektedir. Dijital okuryazarlık eğitimlerinin verilebileceği ve bu sayede ise sahte haberlere dikkat çekilebileceği; bunun yanı sıra doğrulama ve teyit etme davranışlarının medya kuruluşları sayesinde kazandırılması, haberlerin doğruluklarının kontrol edilmesini sağlamakla birlikte yanlış bilgilerin yayılma imkânını da önleyebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, post-truht, haber, sosyal medya, aşı karşıtlığı

Kaynakça

• Allcott, Hunt ve Gentzkow, Matthew (2017). Social Media And Fake News In The 2016 Election, Journal Of Economic Perspectives, Sayı: 31(2), S.211-236
• Alpay, Y. (2020). Yalanın Siyaseti, (6. Basım). İstanbul: Destek Yayınları.
• Al-Rodhan, N. (2017). Post-Truth Politics, the Fifth Estate and the Securitization of Fake News. Retrieved from https://www.globalpolicyjournal.com/blog/07/06/2017/post-truth-politics-fifth-estate-and-securitization-fake-news
• Arendt, H. (2007). Truth and Politics, The New Yorker, February 25 . Beschloss, M. (2002) Dividing the Spoils. Smithsonian Magazine. https://cutt.ly/KcQ3wr0
• Bilgin, N. (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Catalan-Matamoros, D. ve Elías, C. (2020). Vaccine Hesitancy in the Age of Coronavirus and Fake News: Analysis of Journalistic Sources in the Spanish Quality Press. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(21), 8136-8151.
• Consuelo, D. (2021). COVID-19, Fake News, and Vacciness: Should Regulati on Be Implemented? International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 744-755.
• Çalli, L., & Çalli, B. (2021). Covid-19 Aşi Tereddütüne Sahip Hekimlerin Gizli Dirichlet Ayrimi (Gda) Algoritmasiyla Twitter Paylaşimlarinin Konu Modellemesi.
• Daszak, P. ve Shi, Z. L. (2018). Serological Evidence of Bat SARS-Related Coronavirus Infection in Humans, China. Virologica Sinica, 33(1), 104–107.
• De las Heras-Pedrosa, C., Rando-Cueto, D., Jambrino-Maldonado, C. ve Paniagua- Rojano, F.J. (2020). Exploring the social media on the Communication Professionals in Public Health: Spanish Offical Medical Colleges Case Study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(13), 48-59.
• Douai, A. (2019). Global and Arab Media in the Post-truth Era: Globalization, Authoritarianism and Fake News IEMed. Mediterranean Yearbook 2019, 16(16), 124-132.
• Eberle, H. ve Uhl, M. (2005). The Hitler Book: The Secret Dossier Prepared for Stalin from the Interrogations of Hitler’s Personal Aides. New York: Public Affairs.
• Freedland, J. (2016). Post-Truth Politicians Such As Donald Trump and Boris Johnson Are No Joke.
• Freelon, D., & Wells, C. (2020). Disinformation as Political Communication. Political Communication, 37(2), 145–156. https://doi.org/10.1080/10584609.2020.1723755
• Gamson, W. A. (2004). Bystanders, Public Opinion, And The Media. The Blackwell Companion To Social Movements, 1, 242-264.
• Geldsetzer, P. (2020). Knowledge and Perxeptions of COVID-19 among the General Public in the United States and the United Kingdom: A Cross-sectional Online Survey. Annals of Internal Medicine, 173(2), 157-160. Pennycook, G.,
• Gelfert, A. (2018). Fake News: A Definition. Informal Logic, 38(1), 84– 117. https://doi.org/10.22329/il.v38i1.5068
• Goodman, J. ve Carmichael, F. (2020). Coronavirus: Bill Gates ‘microchip’ conspiracy theory and other vaccine claims fact-checked. https://www.bbc.com/news/52847648
• İrak, H.; Taşcıoğlu, R. (2021). “Türkiye’de İletişim Araştırmaları: 1980’lerden Günümüze Bazı Doktora Tezleri Üzerine Nitel Bir İnceleme”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 25, s. 111-125.
• Kalın, İ. (2013). Akıl ve Erdem. İstanbul: Küre Yayınları.
• Kershaw, I. (2001). Hitler, 1936–1945: Nemesis. New York: W. W. Norton & Company
• Kinay, K., & Atalay, G. E. (2021). Sosyal Medyada Trol Hesaplar ve Algı Yönetimi: Covid-19 Sürecinde Twitter’da Aşı Karşıtlığı. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 3(2), 56-63.
• Lazer, D., Baum, M., Grinberg, N., Friedland, L., Joseph, K., Hobbs, W. & Mattsson, C. (2017). Combating fake news: An agenda for research and action.
• Loomba, S., de Figueiredo, A., Piatek, S. J., de Graaf, K. ve Larson, H. J. (2021). Measuring the impact of COVID-19 vaccine misinformation on vaccination intent in the UK and USA. Nature Human Behaviour, 1-12.
• Marco-Franco, J.E., Pita-Barros, P., Vivas-Orts, D., Gonzales-de-Julian, S. ve Vivas- McPhetres, J., Zhang, Y., Lu, J.G. ve Rand, D.G. (2020). Fighting COVID-19 Misinformation on Social Media: Experimental Evidence for a Scalable Accuracy-Nudge Intervention. Psychological Science, 31(7), 770-780.
• Miller, M., Zhu, G., Chmura, A. A., Hagan, E., Zhou, J. H., Zhang, Y. Z., Wang, L. F., Montagni, I., Ouazzani-Touhami, K., Mebarki, A., Texier, N., Schück, S. ve Tzourio, C. (2021). Acceptance of a COVID-19 Vaccine is Associated with Ability to Detect Fake News and Health Literacy. Journal of Public Health, fdab028.
• Oxford Dictionaries (2016). Word of the Year 2016 is… https://languages.oup.com/word-of-the-year/2016/
• Övür, A. (2016). Kitle İkna Tekniklerinin Kullanılması Bakımından Günümüz Televizyon Yayıncılığı. İletişim Çalışmaları Dergisi, 2(2), 55-79.
• Özdemir, M. (2020). Post-Truth Çağda İdeolojik Farklılıkların Medya İçeriklerine Yansıması: Barış Pınarı Harekâtı Haberlerinin Söylem Analizi. Egemia Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli E-Dergisi, 0(7), 107-138.
• Peck, Andrew (2020). “A Problem of Amplification: Folklore and Fake News in the Age of Social Media”, The Journal of American Folklore, V. 133, No. 529, p. 329-351.
• Roozenbeek, J., Schneider, C.R., Druhurst, S., Kerr, J., Freeman, A.L.J., Recchia, G., van der Bles, A.M. ve van der Linden, S. (2020). Susceptibility to Misinformation about COVID-19 around the World. Royal Society Open Science, 7(10), 201199.
• Semerci, H. (2022). Dünyadaki Aşılama Konulu Kamu Politikalarının Karşılaştırmalı Analizi: Covid-19 Örneği.
• Sertaç, K. A. Y. A. (2021). Post-Truth Çağinda Covid-19 Aşisi Üzerinden Sosyal Medyadaki Kamusal Komplo Teorisi Üretiminin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(1), 279-290.
• Shore, M. (2017). A pre-history of post-truth, East and West. Retrieved from https://www.eurozine.com/a-pre-history-of-post-truth-east-and-west/
• Shu, K., Sliva, A., Wang, S., Tang, J., & Liu, H. (2017). Fake News Detection on Social Media: A Data Mining Perspective. ArXiv:1708.01967 [Cs]. http://arxiv.org/abs/1708.01967
• Spohr, D. (2017). Fake news and ideological polarization: Filter bubbles and selective exposure on social media. Business Information Review, 34(3), 150–160. https://doi.org/10.1177/0266382117722446
• Tandoc, E. C., Lim, Z. W., & Ling, R. (2018). Defining “Fake News”: A typology of scholarly definitions. Digital Journalism, 6(2), 137–153. https://doi.org/10.1080/21670811.2017.1360143
• Tepe, H. (2016). Felsefede Doğruluk ya da Hakikat. Ankara: BilgeSu
• Ünlü, D. G. & Kesgin, Y. (2021). Dijital Ebeveynlik, Aşı Kararsızlığı ve Covıd-19: Dijital Ebeveynlerin Covıd-19 Aşısı Karşıtlığına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2021(56), 165-184.
• Wang, N., Li, S. Y., Yang, X. L., Huang, H. M., Zhang, Y. J., Guo, H., Luo, C. M., Wittgeinstein, L. (1979). 1889-1951 Notes Dictated to G.E. Moore In Norway. Oxford: Basil Blackwell. Yael, B. (2020). Philosophy of Post-Truth. Institute for National Security Studies, 2020, 1–19.
• Zarzalejos, J.A. (2017). Communication Journalism and Fact-Checking. Uno Magazine, 0(27), 11-14.
• (https://www.dogrulukpayi.com/dogrulama/asi-firmalarinin-hukuki-dokunulmazlik-istedigi-iddiasi).
• (https://www.dogrulukpayi.com/dogrulama/astrazeneca-oxford-covid-19-asisinin-dna-yi-degistirmek-icin-uretildigi-iddiasi).
• (https://www.dogrulukpayi.com/dogrulama/covid-19-asisinin-yapilmasinin-ardindan-doktor-ve-hemsirelerin-hayatini-kaybettigi-iddiasi).
• (https://www.dogrulukpayi.com/dogrulama/fahrettin-koca-turkovac-olmadi-mi).