Üniversite Tercihlerinde Dijital Okuryazarlığın ve Sosyal Medyanın Rolü

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 34 - 47, 30.06.2024

Suzan Öcal

Öz

Bu çalışma bir kamu üniversitesinde eğitim gören ön lisans, lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin üniversite tercihlerinde dijital okuryazarlık düzeylerinin etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma amacı doğrultusunda ilgili literatürdeki dijital okuryazarlık (bağımsız değişken) ve Üniversite Tercihi Öncesi Sosyal Medyada Birey Eğilimi ( bağımlı değişken) ölçekleri kullanıldı. Araştırma Iğdır Üniversitesinde eğitim gören 377 önlisans, lisans ve yüksek lisans öğrencisine ulaşılarak gerçekleştirildi. Elde edilen verilerin analizi için SPSS ve YEM Amos analiz programları kullanıldı. Analiz programları ile frekans, farklılık, normal dağılım, geçerlilik, güvenirlilik, korelasyon ve yol analizleri yapılmıştır. Farklılık analizleri sonucunda yaş durumu ile dijital okuryazarlık ve üniversite tercihlerinde sosyal medya kullanma eğilimi arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilirken diğer demografik değişkenler arasında farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada dijital okuryazarlığın üniversite tercihlerine sosyal medya kullanım eğilimi üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Literatür taraması sonucunda üniversite tercihlerinde sosyal medyanın kullanımı ile birlikte dijital okuryazarlığı birlikte ele alan bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu açıdan araştırmanın bu alanda kayda değer bir katkı sağlayacağı ve boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okuryazarlık, Dijital okuryazalık, Sosyal medya

Kaynakça

• Akasse, C. S., Akbar, M., & Arianto, A. (2021). Analysis of the Advantages and Disadvantages of Using social media in Public Relations Practices to Convey Covid-19 Information in Gorontalo Province. International Journal of Entrepreneurship, Business and Creative Economy, 1(2), 21-29.
• Bawden, D. (2001). Information and digital literacies: A review of concepts, Journal of Documentation, 1-29.
• Bayrakcı, S. (2020). Dijital yetkinlikler bütünü olarak dijital okuryazarlık: ölçek geliştirme çalışması. (Master's thesis). Marmara University. Accessed from YÖK Thesis Center Database (Thesis No: 627541).
• Carr, C. T., & Hayes, R. A. (2015). Social media: Defining, developing, and divining. Atlantic journal of communication, 23(1), 46-65.
• Carraher, S. M., McClure Franklin, G., Parnell, J. A., & Sullivan, S. E. (2006). Entrepreneurial service performance and technology management: A study of China and Japan. Journal of Technology Management in China, 1(1), 107-117.
• Çimen, M., Çizmeci, E., Deniz, S. ve ERKOÇ, B.(2015). Hastane Tercihinde Sosyal Medyanın Kullanımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8. 1189-1196.
• Edosomwan, S., Prakasan, S. K., Kouame, D., Watson, J., & Seymour, T. (2011). The history of social media and its impact on business. Journal of Applied Management and entrepreneurship, 16(3), 79.
• Fastrez, P. (2009). Evaluating media literacy as competences: What can we agree on? Retrieved from: http://www.slide- share.net/pfastrez/evaluating-media-literacy-as-competences-what-can- we-agree-on.
• George D, and Mallery P.,(2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: Wiley Computer Pub. Hague, C. & Payton, S. (2010). Digital Literacy Across the Curriculum, Retrieved from https://www.nfer.ac.uk/digital-literacyacross-the-curriculum.
• Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action. Washington, DC: Aspen Institute.
• Howard, P.N. and Parks, M.R. (2012) Social Media and Political Change: Capacity, Constraint, and Consequences. Journal of Communication, 62, 359-362. http://dx.doi.org/10.1111/j.1460-2466.2012.01626.x.
• Hox, J. & Bechger, T. (1999). An Introduction to Structural Equation Modeling. Family Science Review. 11.
• Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business horizons, 53(1), 59-68.
• Kırık, Ali Murat (2013). “Gelişen Web Teknolojileri ve Sosyal Medya Bağımlılığı”, Ali Büyükaslan ve Ali Murat Kırık (Ed), Sosyal Medya Araştırmaları 1: Sosyalleşen Birey, s.69-101, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Kline, R. B. (2005). “Principles and practice of structural equation modeling”, (2nd ed.). New York: The Guilford Press.
• Malthouse, E. (2001). How high or low must loadings be to keep or delete a scale item? Journal of Consumer Psychology, 10 (1/2), 81-82.
• Martin, A. (2008).Digital literacy and the “Digital Society”. Lankshare, C. & Knobel, M. (Eds.). (2008). Digital Literacies (pp.151-176). Newyork: Peter Lang Publishing.
• Nadaraja, R., & Yazdanifard, R. (2013). Social media marketing: advantages and disadvantages. Center of Southern New Hempshire University, 1-10.
• Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.016.
• O'Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804.
• Rhee, L., Bayer, J. B., Lee, D. S., & Kuru, O. (2021). Social by definition: How users define social platforms and why they matter. Telematics and informatics, 59, 101538.
• Rodríguez-de-Dios, I., & Igartua, J. J. (2016). Skills of digital literacy to address the risks of interactive communication. JITR, 9(1), 54–64. DOI= http://doi.org/10.4018/JITR.2016010104.
• Rosyidi, A., & Indasari, N. (2023). Investigating Pre-Service Teachers’ Intention to Use Digital Technology in Teaching Post Covid 19 Outbreak. 3rd ICIE: International Conference on Islamic Education, 65-74. Kudus: Fakultas Tarbiyah IAIN.
• Şimşek, Ö. F. (2007). “Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş; Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları”. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Üstündağ, M. T., Güneş, E., and Bahçivan, E. (2017). Turkish adaptation of digital literacy scale and investigating pre-service science teachers digital literacy. Journal of Education and Future, 12, 19-29.
• Van Deursen, A. & Van Dijk J. (2009). Using the Internet: Skill related problems in users’ online behavior, Interacting with Computers. doi:10.1016/j.intcom.2009.06.005.
• We Are Social (2023). We Are Social 2023 Global ve Türkiye Raporu, https://www.clicksus.com/we-are-social-2023-global-ve-turkiye-raporu#Sosyal_Medya_Kullanici_Sayisi_Raporu. Erişim Tarihi: 20.04.2024