Gıda Katkı Maddesi Olarak Kullanılan Yapay Tatlandırıcıların Bağırsak Mikrobiyotasına Etkileri

Yıl 2024, Sayı: 7, 24 - 29, 30.04.2024

Beyza Mendeş , Elif Kübra Arslan

Öz

Bağırsak mikrobiyotası gastrointestinal sistemde bulunan ve devamlı olarak konakçı ile etkileşim halinde olan binlerce farklı mikroorganizma türünden meydana gelir. Hastalık, doğum şekli, anne sütü alma süresi, beslenme şekli gibi birçok faktör bağırsak mikrobiyotasının içeriğini etkileyebilmektedir. Beslenme şekli bağırsak mikrobiyotasının kompozisyonu için oldukça önem arz etmektedir. Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmelerin ilerlemesiyle işlenmiş gıdaların rolü hayatımızda arttığından dolayı gıda katkı maddelerinin besinlerde kullanımı da buna bağlı olarak artış göstermektedir. Tatlandırıcı olarak kullanılan gıda katkı maddeleri ise gıdalara şeker tadı vererek tatlandırma ya da lezzetini fazlalaştırmak için eklenen ürünlerdir. Bu tatlandırıcılar vücudu fazla doz da enerji alımından koruyarak tüketilen besinlerin lezzetini arttırmak için kullanılan şeker benzeri ürünlerdir. Günümüzde hemen hemen tüm gıda katkı maddeleri için uygun görülen bir üst sınır mevcut olsa da sağlığı kötü yönde etkileyebileceğinden ötürü bireyleri bu konuda bilinçlendirmek önemlidir. Bu çalışmada tüketimi gün geçtikçe artan gıda katkı maddelerinden yapay tatlandırıcıların bağırsak mikrobiyotası üzerindeki etkileri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Tatlandırıcı, Bağırsak mikrobiyotası, Yapay Tatlandırıcılar, gıda katkı maddesi

Kaynakça

• Ahmad, S. Y., Friel, J. ve Mackay, D. (2020). The Effects of Non-Nutritive Artificial Sweeteners, Aspartame and Sucralose, on the Gut Microbiome in Healthy Adults: Secondary Outcomes of a Randomized Double-Blinded Crossover Clinical Trial. Nutrients, 12(11), 3408. https://doi.org/10.3390/nu12113408
• Bellisle, F. ve Drewnowski, A. (2007). Intense sweeteners, energy intake and the control of body weight. European Journal of Clinical Nutrition, 61(6), 691–700. https://doi.org/10.1038/sj.ejcn.1602649
• Bian, X., Chi, L., Gao, B., Tu, P., Ru, H. ve Lu, K. (2017). The artificial sweetener acesulfame potassium affects the gut microbiome and body weight gain in CD-1 mice. PLOS ONE, 12(6), e0178426. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0178426
• Cao, Y., Liu, H., Qin, N., Ren, X., Zhu, B. ve Xia, X. (2020). Impact of food additives on the composition and function of gut microbiota: A review. Trends in Food Science & Technology, 99, 295-310. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2020.03.006
• Carocho, M., Morales, P. ve Ferreira, I. C. F. R. (2017). Sweeteners as food additives in the XXI century: A review of what is known, and what is to come. Food and Chemical Toxicology, 107, 302–317. https://doi.org/10.1016/j.fct.2017.06.046
• Choudhary, A. K. ve Pretorius, E. (2017). Revisiting the safety of aspartame. Nutrition Reviews, 75(9), 718–730. https://doi.org/10.1093/nutrit/nux035
• Conz, A., Salmona, M. ve Diomede, L. (2023). Effect of Non-Nutritive Sweeteners on the Gut Microbiota. Nutrients, 15(8), 1869. https://doi.org/10.3390/nu15081869
• Czarnecka, K., Pilarz, A., Rogut, A., Maj, P., Szymańska, J., Olejnik, Ł. ve Szymański, P. (2021). Aspartame—True or False? Narrative Review of Safety Analysis of General Use in Products. Nutrients, 13(6), 1957. https://doi.org/10.3390/nu13061957
• Del Pozo, S., Gómez-Martínez, S., Díaz, L. E., Nova, E., Urrialde, R. ve Marcos, A. (2022). Potential effects of Sucralose and saccharin on gut microbiota: a review. Nutrients, 14(8), 1682. https://doi.org/10.3390/nu14081682
• Donoso, F., Cryan, J. F., Olavarría‐Ramírez, L., Nolan, Y. M. ve Clarke, G. (2023). Inflammation, Lifestyle Factors, and the Microbiome‐Gut‐Brain Axis: Relevance to Depression and Antidepressant Action. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 113(2), 246-259. https://doi.org/10.1002/cpt.2581
• Grotz, V. L., Pi-Sunyer, X., Porte, D., Roberts, A. ve Richard Trout, J. (2017). A 12-week randomized clinical trial investigating the potential for sucralose to affect glucose homeostasis. Regulatory Toxicology and Pharmacology, 88, 22–33. https://doi.org/10.1016/j.yrtph.2017.05.011
• Jin, Y., Wu, S., Zeng, Z. ve Fu, Z. (2017). Effects of environmental pollutants on gut microbiota. Environmental Pollution, 222, 1–9. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2016.11.045
• Li, J., Zhu, S., Lv, Z., Dai, H., Wang, Z., Wei, Q., Hamdard, E., Mustafa, S., Shi, F. ve Fu, Y. (2021). Drinking Water with Saccharin Sodium Alters the Microbiota-Gut-Hypothalamus Axis in Guinea Pig. Animals, 11(7), 1875. https://doi.org/10.3390/ani11071875
• Liu, C., Zhan, S., Tian, Z., Li, N., Li, T., Wu, D., Zeng, Z. ve Zhuang, X. (2022). Food additives associated with gut microbiota alterations in inflammatory bowel disease: Friends or enemies? Nutrients, 14(15), 3049. https://doi.org/10.3390/nu14153049
• Mooradian, A. D., Smith, M. ve Tokuda, M. (2017). The role of artificial and natural sweeteners in reducing the consumption of table sugar: A narrative review. Clinical Nutrition eSPen, 18, 1-8. https://doi.org/10.1016/j.clnesp.2017.01.004
• Roca-Saavedra, P., Mendez-Vilabrille, V., Miranda, J. M., Nebot, C., Cardelle-Cobas, A., Franco, C. M. ve Cepeda, A. (2017). Food additives, contaminants and other minor components: effects on human gut microbiota—a review. Journal of Physiology and Biochemistry, 74(1), 69–83. https://doi.org/10.1007/s13105-017-0564-2
• Ruiz-Ojeda, F. J., Plaza-Díaz, J., Sáez-Lara, M. J. ve Gil, A. (2019). Effects of Sweeteners on the Gut Microbiota: A Review of Experimental Studies and Clinical Trials. Advances in Nutrition, 10(suppl_1), S31–S48. https://doi.org/10.1093/advances/nmy037
• Sambu, S., Hemaram, U., Murugan, R. ve Alsofi, A. A. (2022). Toxicological and teratogenic effect of various food additives: an updated review. BioMed Research International, 6829409. https://doi.org/10.1155/2022/6829409
• Serrano, J., Smith, K. R., Crouch, A. L., Sharma, V., Yi, F., Vargova, V., LaMoia, T. E., Dupont, L. M., Serna, V., Tang, F., Gomes-Dias, L., Blakeslee, J. J., Hatzakis, E., Peterson, S. N., Anderson, M., Pratley, R. E. ve Kyriazis, G. A. (2021). High-dose saccharin supplementation does not induce gut microbiota changes or glucose intolerance in healthy humans and mice. Microbiome, 9(1), 1-18. https://doi.org/10.1186/s40168-020-00976-w
• Sittipo, P., Lobionda, S., Lee, Y. K. ve Maynard, C. L. (2018). Intestinal microbiota and the immune system in metabolic diseases. Journal of Microbiology, 56(3), 154–162. https://doi.org/10.1007/s12275-018-7548-y
• Suez, J., Korem, T., Zeevi, D., Zilberman-Schapira, G., Thaiss, C. A., Maza, O., Israeli, D., Zmora, N., Gilad, S., Weinberger, A., Kuperman, Y., Harmelin, A., Kolodkin-Gal, I., Shapiro, H., Halpern, Z., Segal, E. ve Elinav, E. (2014). Artificial sweeteners induce glucose intolerance by altering the gut microbiota. Nature, 514(7521), 181–186. https://doi.org/10.1038/nature13793
• Uebanso, T., Ohnishi, A., Kitayama, R., Yoshimoto, A., Nakahashi, M., Shimohata, T., Mawatari, K. ve Takahashi, A. (2017). Effects of Low-Dose Non-Caloric Sweetener Consumption on Gut Microbiota in Mice. Nutrients, 9(6), 560. https://doi.org/10.3390/nu9060560
• Viennois, E. ve Chassaing, B. (2018). First victim, later aggressor: How the intestinal microbiota drives the pro-inflammatory effects of dietary emulsifiers? Gut Microbes, 9(3), 289–291. https://doi.org/10.1080/19490976.2017.1421885
• Wang, J., Zhu, N., Su, X., Gao, Y. ve Yang, R. (2023). Gut-Microbiota-Derived metabolites maintain gut and systemic immune homeostasis. Cells, 12(5), 793. https://doi.org/10.3390/cells12050793
• Wilk, K., Korytek, W., Pelczyńska, M., Moszak, M. ve Bogdański, P. (2022). The effect of artificial sweeteners use on sweet taste perception and weight loss efficacy: a review. Nutrients, 14(6), 1261. https://doi.org/10.3390/nu14061261