TARIMSAL GIDA ÜRÜNLERİNİN TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNE BLOK ZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 97 - 112, 29.06.2022

Kadir Gökoğlan , İlknur Atalan

Öz

Günümüzde hızla gelişen teknoloji, tedarik zincirinde daha kapsamlı ve verimli bir yapıya sahip olmasını gerektirmektedir. Bu amaçla blokzincir teknolojisinin tedarik zinciri yapısına uygulanması ile hem zaman hem de maliyetler açısından daha verimli bir yapıya sahip olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada gıda sektöründe uygulanan tedarik zincirine blokzincir teknolojisinin uygulanması ile elde edilecek kazanımlar ve bu kazanımların zaman ve maliyetleri etkisinin pozitif yönde olup olmayacağı araştırılmıştır. Bu amaçla öncelikle literatür taraması yapılmış olup, daha sonra tedarik zinciri yönetimi ve tedarik kavramları araştırılmıştır. Bir sonraki aşamada ise blokzincir teknolojisi ile ilgili araştırmalar yapılmıştır. Blokzincir teknolojisi dağıtık bir yapısını olması sayesinde zincirin tüm taraflarının bilgilere rahat bir şekilde erişebildiği ve oluşabilecek herhangi bir siber saldırıya karşı korunaklı bir sistem olması sayesinde üretici ve müşteri güvenini sağlamada başarılı bir sistem olduğu görülmektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda geleneksel tedavi zinciri teknolojisine blokzincir teknolojisinin uygulanması ile daha verimli ve daha fazla olan aracı kurumların aradan çıkması ile daha az maliyetli bir yapı kazandıracağı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tedarik zinciri, Tedarik Zinciri Yönetimi, Blokzincir Teknolojisi

Kaynakça

• Bakan, İ. ve Şekkeli, Z.H. (2019). Blokzincir teknolojisi ve tedarik zinciri yönetimindeki uygulamalar. Uluslararası Toplum Araştırma Dergisi, 11 (18), 2847-2877.
• Cankül, D. ve Kızıltaş, M.Ç. (2020). Yiyecek içecek işletmelerinde tedarik zinciri ve blokzincir teknolojisi. Journal of Gastronomy, Hospitality, and Travel, 3 (2), 244-259.
• Gerdan, D., Koç, C. ve Vatandaş, M. (2020). Gıda ürünlerinin izlenebilirliğinde blokzinciri teknolojisinin kullanımı. Tarım Makinaları Bilim Dergisi, 16 (2), 8-14.
• İrak, G. ve Topçu, T. E. (2020). Tedarik zincirinde blokzinciri teknolojisinin uygulanmasının maliyetler üzerindeki etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16 (1), 171-185.
• Karlı, H. ve Tanyeş, M. (2019). Pandemi durumunda tedarik zinciri risk yönetimine ilişkin öneriler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, 174-190.
• Kshetri, N. (2018). Blockc hain’s roles in meeting key supply chain management objectives. International Journal of information management, 39, 80-89.
• Meng, W. (2018). When intrusion de tection meets blackhain techonology: Areview. Lee Acces, 6, 10179-10188.
• Özçetin, N. (2020). Tedarik zinciri risk yönetimi: bir araştırma, Ankara. İktisat Yayınları.
• Özdemir, A.İ. (2004). Tedarik zinciri yönetiminin gelişimi, süreçleri ve yararları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23,87-96.
• Şahinaslan, E. (2020). Endüstri Ç.O. dönüşümünde öne çıkan teknolojiler. Seçkin, T. (Ed.). Fen ve Matematik Bilimleri Alanında Akademik Çalışmalar İçinde (61-78). Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
• Tian, F. (2017). Asupply chain traceability system for food safety based on HACCP, blackchain and internet of things. Deportment of Infırmation Systems and Operations Vienra Universty of Economics and Business Vienna, Austia.
• TÜBİTAK. Blokzincir teknolojileri. Erişim Tarihi: 19 Aralık 2021. http://blokzincirçtubitak.gov.tr/blok-zincir.html.
• Tekin, M., Öztürk, D. ve Bahar, İ. (2020). Akıllı lojistik faaliyetlerinde blokzincir teknolojisi. Kent Akademisi, 13 (3), 570-583.
• Yüksel, H. (2002). Tedarik zinciri yönetiminde bilgi sistemlerinin önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (3), 267-279.
• Yurttaş, A. (2020). Tedarik zinciri yönetiminde risk faktörlerinin tedarik zinciri bütünleşmesine ve performansına etkisi: yapısal eşitlik modellemesi ile İTOB OSB örneği. Doktora Tez. Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yantar, E. (2020). Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminde performans etkisi modeli gıda sektörü örneği. Doktora Tezi. Kırıkkale Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yavuz, E. ve Avunduk, H. (2021). Tedarik zinciri yönetiminde blokzinciri teknolojisinin kullanımı. İzmir Democrocy Universty Social Sciences Journal, 33-56.
• Yıldızbaşı, A. ve Üstünyer, P. (2019). Tarımsal gıda tedarik zincirinde blokzincir tasarımı türkiyede hal yasası örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21 (21), 458-465.
• Zhang M. and Li P. (2012). RFID Application Strategy in agri-food supply chain based on safety and benefit anolysis. (2012) International Conference on Salid Stude Devices and Materials Science, Physics Procedia, 25, 636-642.