A ve B Tipi Kişilik Yapısına Sahip Yöneticilerin Yaşam Tarzları Ve Stres İlişkisi

Yıl 2022, , 393 - 408, 30.07.2022

Yahya Fidan , Osman Bayraktar

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1034910

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmada, temel olarak, yöneticilerin yaşam tarzı davranışlarının A ve B Tipi kişilik yapısında sahip olmalarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorularına cevap aranmıştır. İkinci olarak yöneticilerin yaşam tarzları ve karar verme davranışlarının yaş, cinsiyet, çalışma süresi gibi demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorgulanmıştır. Araştırma verileri İstanbul’da farklı işletmelerde görev yapan yönetici grubundan elde edilmiştir. Katılıcıların kişilik yapılarını belirlemek için Bortner (1974) tarafından geliştirilen envanterin kısa formu kullanılmış, yaşam tarzlarını belirlemek için Tanenbaum ve Schmidt’in (1973) ölçeğinden yararlanılmıştır. Uygun nitelikteki 312 veri SPSS 24 yazılımı ile analiz edilmiş; iki grup arasındaki farkı anlamak için t testi; ikiden fazla grup farklarını anlamak için Tek Yönlü Anova istatistikleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, katılımcıların kişilik puanları ile düzenli spor yapma alışkanlıkları ve stresli olma durumları arasında istatistik olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Katılımcıların kişilik puanları ile düzenlilik davranışları, sigara kullanma alışkanlıkları ve iş değiştirme niyetleri arasında istatistik olarak anlamlı farklılıklar saptanamamıştır.

Anahtar Kelimeler

A tipi kişilik, Yaşam tarzı, Stres, Yaşam tarzı ve stres ilişkisi

Kaynakça

• Akdoğan, A. (1997). Kayseri Özel Sektör Yönetici Özellikleri. Kayseri: Kayseri Ticaret Odası.
• Arıkan, Ç., & Aktaş, A. (1988). Kişilik Özellikleri İle Aile ve Çevre Yaşantısının Kalp Hastalığının Oluşumuna Etkisi. XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi. Ankara.
• Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., & Hilgard, E. R. (1995). Psikolojiye Giriş (Cilt II). (K. Atakay, M. Atakay, & A. Yavuz, Çev.) İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Atroszko, P. A., & Atroszko, B. (2019). Type-A personality competitiveness component linked to increased cardiovascular risk is positively related to study addiction but not to study engagement. Current Science, 117(7), 1184-1188.
• Aydın, C., & Özel, Ç. H. (2017). A ve B Kişilik Tiplerinin Boş Zaman Davranışlarının Kıyaslanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 21-41.
• Baymur, F. (1994). Genel Psikoloji. İstanbul: İnkiıkap.
• Bortner, R. W. (1969). A Short Rating Scale as a Potential Measure of Pattern A Behavior. Journal Chronic Diseases, 22, 87-91.
• Carlson, N. R. (1993). Pschology: The Science of Behavior. Boston: Allyn and Bacon.
• Daviz, S. F., & Palladino, J. J. (1997). Pszchology (2nd Ed. b.). New Jersey: Prentice Hall.
• Dearborn, M., & Hastings, J. (1987). Type A Personality as a Mediator of Stress and Strain in Employed Women. Journal of Human Stress, 13(2), 53-60. doi:10.1080/0097840X.1987.9936795
• Durna, U. (2005). A Tipi ve B Tipi yişilik yapıları ve bu Kişilik yapılarını etkileyen faktörlerle ilgili bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 275-290.
• Erdem, A. T. (2021). A Tipi Kişilik Özelliğinin Kariyerizm Eğilimi Üzerine Etkisinde Ahlaki Çözülme Eğiliminin Aracı Rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(45), 47-62.
• Fidan, Y. (2002). Girişimcilik ve Girişimci Özellikleri. İstanbul: Beta.
• Güler, M., & Basım, H. N. (2016). Genel Bilişsel Yetenek Ölçümlerinde Süre ve Performans İlişkisinde A Tipi Kişiliğin Rolü. Yönetim ve Ekonomi, 23(188-202).
• Gürbüz, M., Geniş, B., Karaytuğ, M. O., & Coşar, B. (2021). Bir psikiyatri kliniğinde Psikosomatik Araştırmalar için Tanı Ölçütleri DCPR) ve D tipi kişiliğin değerlendirilmesi. Cukurova Medical Journal, 46(2), 443-451.
• Iwata, N., Suzuki, K., Saito, K., & Abe, K. (1992). Type A personality, work stress and psychological distress in Japanese adult employees. Stress Medicine, 8(1), 11-21.
• Jensen, M. (2007). Defining lifestyle. Environmental Sciences, 4(2), 63-73.
• Luthans, F. (1995). Organizational Behavior. New York: McGraw-Hill.
• Mary, S. E., D'souza, A., & Roach, E. J. (2014). Effectiveness of a lifestyle management program on knowledge and lifestyle practıies among adolescents. Nitte University Journal of Health Science, 4(2), 128-18.
• Miličić, D., Brajković, L., Maček, J. L., Andrić, A., Ž. A., Buratović, T., & Marčinko, D. (2019). Type a personality, stress, anxiety and health locus of control in patients wıth acute myocardial infarction. Psychiatria Danubina, 28(4), 409-414.
• Moorhead, G., & Griffin, R. W. (1992). Organizational Behavior. Boston: Houghton Mifflin.
• Myrers, D. G. (1995). Pschology. New York: Worth Pub.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2019). Örgütsel Davranış. (İ. Erdem, Çev.) İstanbul: Nobel.
• Sakitri, G. (2020). The relationship among student stress, Type A personality, and academic performance in a business school in Indonesia. Journal of Education for Business, 95(3), 169-179.
• Semiz, B. B. (2017). A ve B Tipi Kişilik Özelliklerine Göre Tüketicilerin Plansız, Kompülsif ve Hedonik Satın Alma Davranışlarının Araştırılması. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 1(1-2), 13-22.
• Şahin, M. D., & Yangil, F. M. (2019). Zaman Perspektifi ile A Tipi ve B Tipi Kişilik Yapıları Arasındaki İlişki: Kütahya’da Faaliyet Gösteren Bir Hizmet İşletmesinde Araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 47-56.
• Şahin, N. H., Basım, H. N., & Akkoyun, N. (2011). A-Tipi Kişilik ve Stres İlişkisinde Üç Önemli Bileşen: Öfke, Etkisiz Başa Çıkma ve İş Saplantısı. Türk Psikoloji Dergisi, 26(68), 31-44.
• Tannenbaum, R., & Schmidt, W. H. (1973, May). How to Choose a Leadership Pattern. 11 30, 2021 tarihinde https://hbr.org: https://hbr.org/1973/05/how-to-choose-a-leadership-pattern adresinden alındı
• Veal, A. J. (1993). The concept of lifestyle: a review. Leisure Studies, 12(4), 233-252.
• Ventegodt, S., & Merrick, J. (2003). Lifestyle, Quality of Life, and Health. The Scientific World Journal(3), 811-825.
• West, R., Elander, J., & French, D. (1993). Mild social deviance, Type-A behaviour pattern and decision-making style as predictos of self-reported driving syle and traffic accident risk. British Journal os Pschology(84), 207-219.