5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Siyasi Hakların Kullanılmasının Engellenmesi Suçu

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 377 - 389, 21.07.2020

Hüseyin Ertuğrul

https://doi.org/10.31592/aeusbed.723588

Öz

1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 114. maddesinde, siyasi hakların kullanılmasını engellemeye yönelik bazı fiiller suç olarak düzenlenmiştir. Böylelikle kanun koyucu, kişilerin siyasi hak ve hürriyetlerini önemli ölçüde güvence altına almak istemiştir.
Madde metninde, siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi başlığı altında, bir siyasi parti veya bir kamu görevi ile ilgili kullanılacak siyasi haklara yönelik zorlama fiilleri yaptırıma bağlanmıştır. Böylelikle suçun kanuni tanımında sayılan bir siyasi parti veya bir kamu görevi ile ilgili siyasi haklar, koruma altına alınmışken; bunun dışında yer alan siyasi haklar, koruma altına alınmamıştır. Başka bir ifadeyle, belirli siyasi faaliyetlerin engellenmesi suç olarak düzenlendiğinden, diğer siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi, bu suç kapsamı dışında kalacaktır. Bu durumun madde başlığı ile değerlendirildiğinde, kanun tekniğine uygun olmadığı mevcut eleştiriler arasındadır.
Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlarda söz konusu suçun unsurları ile ayrıntılı açıklamalara yer verilmiş ve aynı hukuki değeri koruyan farklı suç tanımları arasında fikri içtima kurallarının uygulanması gerektiği ifade edilmiştir. Kanaatimizce burada özel norm-genel norm tartışması yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

siyasi hak, suç, ceza, tehdit, cebir

Kaynakça

• Artuk, M. E., Gökcen, A. ve Yenidünya, A. C. (2014). Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara: Adalet.
• Aydoğdu, Y. (2017). Türk hukukunda siyasi haklar ve siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi suçu: Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 128, Ocak-Şubat, s.39-72,
• Gözler, K. (2017). İnsan Hakları Hukukuna Giriş, Bursa: Ekin.
• Özbek, V. Ö. (2008). Yeni Türk Ceza Kanunun Anlamı, Ankara: Seçkin.
• Özbek, V. Ö., Kanbur, M. N., Doğan, K., Bacaksız, P. ve Tepe, İ. (2015). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin.
• Özgenç, İ. (2019). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin.
• Öztürk, B. ve Erdem, M. R. (2013). Uygulamalı Ceza Hukuku Ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, Ankara: Seçkin.
• Tezcan, D., Erdem, M. R. ve Önok, R. M. (2014). Teorik Ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Ankara: Seçkin.
• Turhan, A. (2013). İnsan hakkı kuşakları arasındaki tamamlayıcılık ilişkisi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:2,s.357-378.
• Türkçe Sözlük (2017). İstanbul: Türk Dil Kurumu.
• Yılmaz, E. (2011). Hukuk Sözlüğü, Ankara: Yetkin.
• Yargıtay, 4. Ceza Dairesi, Esas: 2014/585, Karar: 2016/9881, Karar Tarihi: 12.05.2016.
• Yargıtay, 4. Ceza Dairesi, Esas: 2014/792, Karar: 2016/9880, Karar Tarihi: 12.05.2016.
• Yargıtay, 4. Ceza Dairesi, Esas: 2018/2566, Karar: 2018/13339, Karar Tarihi: 12.05.2016.
• 20.04.2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=m8m8IyezsOE adresinden erişilmiştir.
• 20.04.2020 tarihinde https://www.ntv.com.tr/turkiye/bozdagedip-ugur-tehdit-var-diyorsa-yasal-yollar-aciktir,iBI-kK0KT0O9rTKgRHXcTA adresinden erişilmiştir.