Tarihi Yapıdan Dönüştürülen Çankırı Müzesi Binasının (Türkiye) Afet Hazırlıklılığı

Yıl 2021, , 270 - 290, 30.11.2021

Fatma Sezin Doğruer

https://doi.org/10.35341/afet.990812

Cited By: 1

Öz

Tarihi yapıdan dönüştürülen Çankırı Müzesi, müze olarak kullanılan taşınmaz kültür varlıklarındandır. Bu çalışma kapsamında müzede gerçekleştirilen restorasyon ve sergileme çalışmalarının kısa tarihçesi, yapısal ve mekansal özellikleri incelenmiştir. İnsan sağlığının öncelikli olduğu risk değerlendirmelerine katkı olarak, müze eserleri ve sergilendikleri tarihi yapılar için afet riskleri ile tarihi müze yapısında alınması gereken mimari önlemler de ele alınmıştır. Çankırı Müzesi, tarihi kimliği ve son yıllardaki restorasyon ve teşhir çalışmaları nedeniyle afet hazırlıklılığı için örnek olarak seçilmiştir. Hazırlanan tablolar kullanılarak müzenin afet hazırlıklılığı hakkında değerlendirme yapılmıştır. Bu çalışmada öner-ilen metodoloji, tablolardaki verilere göre, müze ve eserlerin afetlere karşı güvenli olup olmadığını be-lirlemeye yönelik bir puanlama sistemine dayanmaktadır. Sonraki çalışmalara model oluşturmak üzere önerilen yöntemin amacı afetlere karşı korunma düzeyinin sayısal olarak tespit edilmesidir. Çalışma kapsamında önerilen yöntem, Çankırı Müzesi'ndeki risk durumunu değerlendirmek için kullanılmıştır ve müzede gerekli önlemlerin yüksek oranda alındığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çankırı Müzesi, Afet Hazırlıklılığı, Müze Riskleri, Müzecilik

Disaster Preparedness of Çankırı Museum Building (Turkey) Converted from a Historical Building

Öz

Converted from a historical building, Çankırı Museum is one of the immovable cultural properties used as a museum. Within the context of this study, the brief history, structural and spatial features of the building, and the restoration and exhibition works carried out in the museum were examined. As a con-tribution to the risk assessments in which human health is priority, the disaster risks for the museum artifacts and the historical buildings where the artifacts are exhibited, and also the necessary architec-tural precautions to be taken in the historical museum structure are discussed in the study. Çankırı Mu-seum is chosen as an exemplary for the disaster preparedness due to its historical identity and its recent restoration and exhibition work. Evaluation on the disaster preparedness of the museum building was made by using the prepared tables. The methodology proposed in this study depends on a grading sys-tem to determine if the museum and the artifacts are safe or not against disasters, according to the data in the tables. The aim of the proposed method that would be a model for the further studies is to deter-mine the level of protection against disasters numerically. Within the scope of the study, the proposed method is used to evaluate the risk situation of the Çankırı Museum; and it is determined that the neces-sary precautions were taken at a high rate in the museum structure.

Anahtar Kelimeler

Çankırı Museum, Disaster Preparedness, Museum Risks, Museology

Kaynakça

• Ankara Directorate for Surveying and Monuments. (2021). Archive Resourses. Ankara. Turkey.
• Appelbaum , B. (1991). Guide to environmental protection of collections, U.S.A.: Sound View Press.
• Canadian Conservation Institute. (2015). Framework for prevention of collections. Poster. Canada: Canadian Conservation Institute.
• Cassar, M. (1999). Environmental management, guidelines for museums and galleries, U.K.: Museums & Galleries Commision.
• Demircioğlu, Z. (1973). Kastamonu Valileri (1881-1908). Kastamonu: Doğrusöz Matbaası.
• Demiröz, A. (2001). 1893-1969 Fotoğraflarla Çankırı. Çankırı.
• Doğruer, F.S. (2019). Investigation of museum designs within preventive conservation context in Turkey’s selected museums containing archaeological artifacts. (Unpublished Ph. D. Dissertation, Gazi University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• Duymaz, A.Ş. (2003). II.Abdülhamid döneminde imar faaliyetleri. (Unpublished Ph. D. Dissertation, Süleyman Demirel University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• General Directorate for Cultural Heritage and Museums. (2021). Archive Resourses. Ankara. Turkey.
• International Council of Museums (ICOM). (2017). Code of ethics for museums. Paris: ICOM Publications.
• Kocaeli, F. (2017). Karakteristik örnekleriyle İç Anadolu Bölgesi müzelerinde önleyici koruma sorunları üzerine bir değerlendirme. (Unpublished Master’s Thesis, Gazi University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• Kökten, H. (2007). Müzede koruma. In B.Eskici, S.Çelik, D.Hepdinç, H.Kökten, & Y.S. Şener, (Eds.), Müzelerde önleyici koruma uzaktan eğitim programı. (pp. 25-149). Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları.
• Kuzucuoğlu, A.H. (2010). Müzelerde iklim ölçümleri ve pasif konservasyon; Restorasyon–Konservasyon Çalıșmaları Dergisi, 6, 17-22.
• Liston, D. (2000). Museum security and protection, a handbook for cultural heritage institutions. ICOM & the International Committee on Museum Security.
• National Park Service. (2006). Museum hand book. Part I. U.S.A.: National Park Service Publications.
• Özkan Yazgan, F.S. (2011). Anıtsal kültür varlıklarının müze olarak kullanımına yönelik yaklaşımın İstanbul İbrahim Paşa Sarayı örneğinde irdelenmesi. (Unpublished Ph. D. dissertation, Gazi University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• Pedersoli, J. L.; Antomarchi C.; Michalski, S. (2016). A guide to risk management of cultural heritage. ICCROM & Canadian Conservation Institute.
• Podany, J. (2001). Seismic security for museum collections. Lecture Notes of Education on Disaster Preparedness. İstanbul: Boğaziçi University, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute.
• Roberts B.O & Hutchins, J.K. (2009). Disaster risk management for museums. Cultural heritage protection handbook 4. Paris: UNESCO Publications.
• Rose C.L.; Hawks C.A. (1995). A preventive conservation approach to the storage of collections, In C.L. Rose, C.A. Hawks & H.H. Genoways (Eds.), Storage of natural history collections: a preventive conservation approach (pp. 1-33). Chicago: Society for the Preservation of Natural History Collections.
• Sungay, S.B. (2012). Müzeler için afet ve acil durum planı kılavuzu. (Unpublished Master’s Thesis, İstanbul Technical University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• Topçubaşı, M. (2009). 19. yüzyılda Kastamonu Eyaleti'nde kamu yapıları ve yeniden kullanım sorunları. (Unpublished Ph. D. dissertation, İstanbul Technical University). Council of Higher Education, Thesis Center.
• URL 1, Culture Portal. (2021). https://kulturportali.gov.tr (Last Accessed: 05.01.2021).
• URL 2, Çankırı Governorship. (2021). http://www.cankiri.gov.tr/cankiri-muzesi (Last Accessed: 05.01.2021).
• URL 3, Disaster and Emergency Management Presidency (AFAD) Annotated Disaster Management Glossary. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu (Last Accessed: 28.04.2021).
• URL 4, General Directorate for Cultural Heritage and Museums. (2021). https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-44079/cankiri-muze-mudurlugu.html (Last Accessed: 05.01.2021).
• https://www.vgm.gov.tr/organizasyonlar/tarihi-yapilarda-deprem-risklerinin-yonetimi-uluslararasi
• URL 5, International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) (2010). Lima Declaration for Disaster Risk Management of Cultural Heritage. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_en0621998001587380717.pdf (Last Accessed: 02.04.2021).
• URL 6, International Scientific Committee on Risk Preparedness (ICORP) & Yıldız Technical University of Istanbul (YTU). (2012) Statement. International Symposium on Cultural Heritage Protection in Times of Risk: Challenges and Opportunities, 15 - 17 November, 2012 at Yildiz Technical University, Istanbul, Turkey. http://icorp.icomos.org/wp-content/uploads/2017/05/ICORP-Istanbul-Statement-2012.pdf (Last Accessed: 30.04.2021).
• URL 7, Istanbul Governorship. (2014). The Giant Project of Istanbul: ISMEP. https://www.ipkb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/ISMEP_dergi_ENG_2208d%C3%BCs%C3%BCk.pdf (Last Accessed: 01.08.2021).
• URL 8, Jigyasu, R. & Arora, V. (2013). Disaster Risk Management of Cultural Heritage in Urban Areas, A Training Guide. Research Center for Disaster Mitigation of Urban Heritage, UNESCO World Heritage Centre, ICCROM & Ritsumeikan University, Kyoto, Japan. https://www.preventionweb.net/files/44208_trainingguide1.pdf (Last Accessed: 02.04.2021).
• URL 9, Meteorological Service. (2021). Environmental condition statistics of Çankırı (Turkey) https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=CANKIRI haritasi (Last Accessed: 11.01.2021).
• URL 10, UNESCO. (2021). International Symposium of Cultural Heritage Protection in Times of Risk- Challenges and Opportunities https://whc.unesco.org/en/events/894/ (Last Accessed: 11.01.2021).
• URL 11, General Directorate for Foundations. (2021). International Symposium on Earthquake Risk Management of Historical Structures https://www.vgm.gov.tr/organizasyonlar/tarihi-yapilarda-deprem-risklerinin-yonetimi-uluslararasi (Last Accessed: 11.01.2021).