2014’ten Günümüze Risk Yönetim Politikaları ve 2021 Temmuz ve Ağustos Ayı Orman Yangınlarının Sosyal Medyada Yansımalarının Risk Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 46 - 60, 20.06.2022

Atiye Emiroğlu Bayir , Nezahat Kocyigit

https://doi.org/10.35341/afet.999400

Cited By: 2

Öz

Son yıllarda küresel ısınmayla birlikte artan orman yangınları tarihsel süreç içerisinde var olagelmiş, Akdeniz iklim kuşağında yer alan Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz Bölgeleri için bir tehdit unsuru olmuştur. Afet olarak da nitelendirilen orman yangınlarına karşı alınabilecek önlemler, acil eylem planları ve risk yönetimlerinin uygulanış biçimlerine göre başarı gösterebilmektedir. Devlet ve halk iş birliğiyle yürütülen orman yangınlarına karşı mücadelede, medya ve sosyal medyanın olumlu katkılarının yanı sıra bu mecralar üzerinden olumsuz eylem ve söylemler de olmuş, özellikle hükümetin görev ve sorumluluğunu yerine getirmediğine yönelik eleştiriler yöneltilmiştir. Çalışmanın ana hedefi gelecekte çıkabilecek orman yangınları esnasında başarılı bir afet ve risk yönetiminin gerekliliklerini tartışmaktır. Bu amaçla çalışmada 2014’ten günümüze tarihsel süreç içerisinde orman yangınları bağlamında devletin afet ve risk yönetim politikaları ve 2021 Temmuz ve Ağustos aylarında Akdeniz ve Ege’de çıkan orman yangınları sırasında sosyal medya hesapları üzerinden veri incelemesi ile halkın yangınlar karşısındaki tepkisi değerlendirilmek istenmiştir. İlgili kurumların istatistiki verilerine yer verilerek orman yangınlarının yoğun olarak yaşandığı 24.07.2021-31.07.2021 haftasında bir sosyal medya platformu olan Twitter üzerinden kamuya açık olarak #afet etiketi ile paylaşılan 10.000 adet tweet Maxqda Programı’nda incelenerek analiz edilmiştir. Analiz sonucu orman yangınları sırasında öne çıkan kuraklık ve terör, işbirliği ve yardım, afet yönetimi, afet yönetiminde teknolojinin ve araçların kullanımı olmak üzere dört temadan söz edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Risk Yönetimi, Afet Yönetimi, Orman Yangınları, Twitter

Risk Management Policies From 2014 to The Present and Evaluation of The Reflections of The Forest Fires in July and August 2021 on Social Media in Terms of Risk Management

Öz

Increasing forest fires with global warming in recent years existed in the historical process, in Turkey, located in the Mediterranean Climate Zone, has been a threat to the Aegean and Mediterranean Regions. Measures that can be taken against forest fires, also described as disaster, can be successful according to the implementation of emergency action plans and risk management. In addition to the positive contributions of the media and social media in the fight against forest fires concerted with the government and the public, there have been negative actions and discourses through these channels. especially, criticisms were made about the government’s failure in fulfilment of its duties and responsibilities. The main purpose of the study is to discuss the requirements of a successful disaster and risk management during probable forests in the future. For this purpose in this study, in the context of forest fires in the historical process from 2014 to the present it was aimed to evaluate the public’s response to the fires by analyzing during the forest fires in the Mediterranean and the Aegean in 2021 July and August through data obtained over social media accounts and datas of the disaster and risk management policies of the government. After giving the statistical data of the relevant institutions, 10,000 tweets shared with the #disaster hashtag publicly on Twitter, a social media platform, during the week of 24.07.2021-31.07.2021, when forest fires were experienced intensely, were analyzed in the Maxqda Programme. As a result of the analysis, four themes can be noticed: drought and terrorism, cooperation and aid, disaster management and the use of technology and tools in disaster management.

Anahtar Kelimeler

Risk Management, Disaster Management, Forest Fires, Twitter

Kaynakça

• Akyüz, E., (2020), Türkiye’de Çevresel Terör: Pkk Terör Örgütü Örneği, Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, (3), 197-201.
• Al-Saggaf, Y. ve Simmons, P., (2015), Social Media In Saudi Arabia: Exploring Its Use During Two Natural Disasters, Technological Forecasting &Social Change, 95, 3-15, DOI: 10.1016/j.techfore.2014.08.013.
• Bakırcı, E., Karatop, B. ve Bayındır, S., (2019), Yangın Stratejilerinin Oluşturulması İçin İstatistik Veri Türlerinin Türkiye (İstanbul Örneği) Ve Seçilmiş Ülkelerle Karşılaştırılması, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5 (2), 272-280, DOI: 10.21324/dacd.486380.
• Dandoulaki, M. ve Halkia, M., (2010), Social media (Web 2.0) And Crisis Information: Case Study Gaza 2008-09. Advanced ICTs for Disaster Management and Threat Detection: Collaborative and Distributed FrameworksIGI Global, 143–163, http://dx.doi.org/10.4018/978-1- 61520-987-3.ch010.
• Dorasamy, M., Raman, M. ve Kaliannan, M., (2013), Knowledge Management Systems İn Support Of Disasters Management: A Two Decade Review, Technological Forecasting & Social Change, 80, 1834-1853, DOI: 10.1016/j.techfore.2012.12.008.
• Erdoğan, E. ve Mengüşoğlu, E., (2015), A Case Study For Better Management Of Forest Fire Stiuations Using Dicoma, A Disaster Management Framework, BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 38-52.
• Erkal, T. ve Değerliyurt, M., (Tarihsiz), Türkiye’de Afet Yönetimi, Eastren Geographical 22, 146-164.
• Ertuğrul, M., (2010), Orman Yangınlarının Yerleşim Alanlarına Etkisi ve Koruma Yöntemleri, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 12 (17), 101-109.
• Finlayson, A., (2011), Information Flow And Social Media: Issues And Crisis Communication In The Digital Age. (PhD Thesis) Charles Sturt University, Australia.
• Güngörmez, O. ve Alkanat, A. (2019). Çevre Terörizmi ve PKK’nın Orman Sabotajları, SETA Yayınları, (296), 8-25.
• İnanç, S. ve Aydın, İ. Z., (2019), Assesment of Forest Fires in Turkey in The Context Of National Forestry Program, ISAS WINTER-2019, Samsun, 548-554.
• İnanç, S. ve Aydın, İ. Z., (2019), Assesment Of Forest Fires in Turkey in The Context Of National Foresrty Program, International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies (IJMSIT), 3 (2), 243-248, DOI: 10.36287/setsci.4.6.157.
• Kadıoğlu, M., (2011), Afet Tanımları. Müslüm Yılmaz (Ed). Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek Kitabı İçinde (s:38-40). İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği, Birinci Baskı.
• Küçükosmanoğlu, A., (1990), Kızılçam-Orman Yangınları İlişkisi, Orman Fakültesi Dergisi, İstanbul Üniversitesi, 40 (4), 67-83.
• Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Sürdürülebilir orman yönetimi, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, s. 79-82, Ankara 2014.
• Oran, F. Ç. ve Akan, B. B., (2021), Pandemi Döneminde Afet Yönetimi Açısından Risk İletişimine İlişkin Bir Değerlendirme: Sosyal Medya Paylaşımları İçerik Analizi, Selçuk İletişim Dergisi, 14 (3), 1371-1397, DOI: 10.18094/josc.882578.
• Özmen, B. ve Özden, A. T., (2013), Türkiye’nin Afet Yönetimi Sistemine İlişkin Eleştirel Bir Değerlendirme, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (49), 1-28.
• Panagiotopoulos, P. , Barnett, J. , Bigdeli, A. Z. ve Sams, S., (2016), Social Media In Emergency Management: Twitter As A Tool For Communicating Risks To The Public, Technological Forecasting & Social Change, 111: 86-96, DOI: 10.1016/j.techfore.2016.06.010.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), 2000, Ankara.
• Sivacıoğlu, A. ve Öner, N., (2010), İklim Değişimi ve Sürdürülebilir Ormancılık (Climate Change and Sustainable Forestry), III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010, Bildiriler Kitabı III, Artvin, 1021-1029.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 2007, Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, IV.Beş yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ormancılık ve Orman Ürünleri Sanayi, (1977), (1), Yayın No: DPT: 1583, s. 9-11.
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriter ve Göstergeleri Ulusal Setin Revizyonu Çalışmaları, Ormanların Sağlığı, Canlılığı ve Bütünlüğü Kriterleri Çalışma Grubu Raporu, 2018, Ankara.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu, 2020 Yılı İdare Faaliyet Raporu, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, 2021, Ankara.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriter ve Göstergeleri 2019 Türkiye Raporu, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, s. 56-57, 2020, Ankara.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Haber Bülteni, “Ormancılık İstatistikleri 2018”, (6), 2019.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Yangın Yönetim Planları (2029-2022), https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane/kitaplik/yangin-yonetim-planlari, (Son Erişim: 02 Eylül 2021)
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Yangınla Mücadelede Yeni Bakış Açısı, https://web.ogm.gov.tr/SitePages/OGM/OGMHaberler, (Son Erişim :29 Ağustos 2021).
• Yıldırım, Demiröz, S. ve Yılmaz, G., (2019), Yunanistan Attika Bölgesinin Yangınının Değerlendirilmesi, Dirençlilik Dergisi, 3 (2), 201-215, DOI: 10.32569/resilience.599810
• URL 1, https://afad.gov.tr/ulke-genelinde-devam-eden-orman-yanginlari-hk, (Son Erişim: 01 Eylül 2021).
• URL 2, https://afad.gov.tr/afad-hakkinda, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 3, https://afad.gov.tr/risk-yonetim-sistemi-olusturma-projesi, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 4, https://www.afad.gov.tr/afad-baskanligi-stratejik-plani, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 5, https://www.memurlar.net/haber/850127/bakan-pakdemirli-thk-nin-ucaklari-hurda.html, Bakan Pakdemirli: THK’nın uçakları hurda, (Son Erişim: 03 Eylül 2021).
• URL 6, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-56829395, BBC NEWS, İklim krizi: COP26 NEDİR, Glasgowdaki Konferanstan Neler Beklenmeli, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 7, https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2019/08/23/bakanin-motoru-yok-dedigi-uc-ucak-yedek-parca-icin-kullanilan-hurda-ucaklar, Duvar, “Bakan’ın Motoru yok dediği üç uçak yedek parça için kullanılan hurda uçaklar”, (Son Erişim: 03 Eylül 2021).
• URL 8, https://www.dw.com/tr/yang%C4%B1na-havadan-m%C3%BCdahale-neden-yetersiz-kald%C4%B1/a-58769826, DW, Yangına Havadan Müdahale Neden Yetersiz, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 9, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/hatay-yangininin-hatirlattiklari-pkk-ve-cevre-terorizmi/2013660, Hatay Yangınının Hatırlattıkları: PKK ve Çevre Terörizmi, (Son Erişim: 25 Ağustos 2021).
• URL 10, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf, On Birinci Kalkınma Planı, (2019-2023), (Son Erişim: 05 Eylül 2021).
• URL 11, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/orman-yanginlari-i-85850, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, “Orman Yangını”, (Son Erişim: 01 Eylül 2021).
• URL 12, https://www.ogm.gov.tr/tr/faaliyet-raporu, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporları, (Son Erişim: 03 Eylül 2021).
• URL 13, TEMA, Türkiye’de Yanan Orman Alanlarının %98’i İnsan Kaynaklı, https://www.tema.org.tr/basin-odasi/basin-bultenleri/turkiyede-yanan, (Son Erişim: 31 Ağustos 2021).
• URL 14, https://www.ormancilardernegi.org/, Türkiye Ormancılar Derneği (TOD) Basın Açıklaması, (Son Erişim: 26 Ağustos 2021).