Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Anxiety and Stocking up in the Coronavirus Pandemic: An Examination in the Frame of Social Value Orientation and Socioeconomic Level

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 581 - 590, 31.10.2022
https://doi.org/10.35341/afet.1090586

Öz

The aim of the study was to test the moderating role of socioeconomic status in the relationship between anxiety and stocking up on basic food and hygiene products during the coronavirus pandemic and to examine stocking up behavior in terms of the social value orientations. A total of 529 participants, 349 women and 189 men, took part in the study. Participants were asked to answer the Demographic Information Form and the Triple Dominance Measure of Social Value and the questions measuring the level of anxiety and stocking up behavior prepared by the researchers using an online questionnaire. In order to analyze the data, independent samples t test and moderated regression analysis as suggested by Aiken and West (1991 were used. It was found that socioeconomic level moderated the relationship between the anxiety levels of individuals and their stocking behaviors. According to the findings of the study stocking up behaviors also increase as the anxiety levels of individuals with high socioeconomic status increase; whereas there was no significant relationship between the anxiety level of individuals with low socioeconomic status and their stocking up behaviors. In addition, when stocking up behavior is examined in terms of social value orientations, it was found that pro-social individuals with cooperation motivation in their interpersonal relationships show less stocking behavior than pro-self individuals with competitive or individualistic motivation. It is thought that the findings of this study, which examines the responses of individuals to this global crisis in the frame of their psychosocial variables, will contribute to both the theoretical and the applied areas related to social policies.

Kaynakça

  • Aiken, L. S., West, S. G. (1991). Multiple regression: Testing and interpreting interactions. Sage Publications, Inc.
  • Arafat, S.Y., Kar, S.K., Marthoenis, M., Sharma, P., Apu, E.H. , Kabir, R. (2020). Psychological underpinning of panic buying during pandemic (COVID-19). Psychiatry Research, 289. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113061
  • Aydın, M. (2019). Milli Korunma Kanununun Yürürlüğe Getirilişi ve Tek Parti Dönemi Uygulamaları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 413-428. https://doi.org/10.18069/firatsbed.538755
  • Baker, S. R., Farrokhnia, R. A., Meyer, S., Pagel, M., Yannelis, C. (2020). How does household spending respond to an epidemic? Consumption during the 2020 COVID-19 pandemic (NBER Working Paper No. w26949), National Bureau of Economic Research. https://doi.org/10.1093/rapstu/raaa009 Balliet, D., Parks, C., Joireman, J. (2009). Social value orientation and cooperation in social dilemmas: A meta-analysis. Group Processes & Intergroup Relations, 12(4), 533-547. https://doi.org/10.1177/1368430209105040
  • Berkowitz, L., Daniels, L. R. (1964). Affecting the salience of the social responsibility norm: Effects of past help on the response to dependency relationships. Journal of Abnormal and Social Psychology, 68(3), 275-281. https://doi.org/10.1037/h0040164
  • Bierhoff, H. W. (2000). Responsibility and altruism: The role of volunteerism. In A.E. Auhagen (Ed.), Responsibility: The many faces of a social phenomenon.London, UK: Routledge.
  • Caballero-Anthony, M., Teng, P., Lassa, J., Nair, T., Shrestha, M. (2016). Public stockpiling of rice in Asia Pacific. NTS report No. 3, April 2016. Singapore: S. Rajaratnam School of International Studies, Nanyang Technological University.
  • Clark, E., Fredricks, K., Woc-Colburn, L., Bottazzi, M. E., Weatherhead, J. (2020). Disproportionate impact of the COVID-19 pandemic on immigrant communities in the United States. PLoS Neglected Tropical Diseases, 14(7). https://doi.org/10.1371/journal.pntd.0008484
  • Cranfield, J.A. (2020), Framing consumer food demand responses in a viral pandemic, Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue Canadienne D’agroeconomie, 68, 151-156. https://doi.org/10.1111/cjag.12246
  • De France, K., Evans, G. W. (2020). Expanding context in the role of emotion regulation in mental health: How socioeconomic status (SES) and developmental stage matter. Emotion, 21(4), 772-782. https://doi.org/10.1037/emo0000743
  • Goodwin, R., Wiwattanapantuwong, J., Tuicomepee, A., Suttiwan, P., Watakakosol, R. ve Ben-Ezra, M. (2021). Anxiety, perceived control and pandemic behaviour in Thailand during COVID-19: Results from a national survey. Journal of Psychiatric Research, 135, 212-217. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2021.01.025
  • Janssens, W., Pradhan, M., de Groot, R., Sidze, E., Donfouet, H. P. P., Abajobir, A. (2021). The short-term economic effects of COVID-19 on low-income households in rural Kenya: An analysis using weekly financial household data. World Development, 138, 105280. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2020.105280
  • Irlacher, M., Koch, M. (2020). Working from Home, Wages, and Regional Inequality in the Light of COVID19.CESifo Working Paper, No. 8232, Center for Economic Studies and Ifo Institute (CESifo), Munich. https://doi.org/10.1515/jbnst-2020-0030
  • Kaur, A. , Malik, G. (2020). Understanding the psychology behind panic buying: a grounded theory approach. Global Business Review. https://doi.org/10.1177/0972150920973504
  • Küçükşen, K., Budak, H. (2017). Lise Öğrencilerinin Sosyal Değer Tercihlerinin Küresel Sosyal Sorumluluk Düzeylerine Etkisi. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(3), 1813-1826.
  • Lever, J. P. (2008). Poverty, stressful life events, and coping strategies. The Spanish journal of psychology, 11(1), 228-249. https://doi.org/10.1017/s1138741600004273
  • Li, J., Hallsworth, A.G., Coca-Stefaniak, J.A. (2020), The changing grocery shopping behaviour among Chinese consumers at the outset of the COVID-19 outbreak, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 111(3), 574-583. https://doi.org/10.1111/tesg.12420
  • Liebrand, W. B.G., Wilke, H. A. M., Vogel, R., Wolters, F. J. M. (1986). Value orientation and conformity: A study using three types of social dilemma games. The Journal of Conflict Resolution, 30(1), 77-97. https://doi.org/10.1177/0022002786030001006
  • Loxton, M., Truskett, R., Scarf, B., Sindone, L., Baldry, G., Zhao, Y. (2020). Consumer behaviour during crises: preliminary research on how coronavirus has manifested consumer panic buying, herd mentality, changing discretionary spending and the role of the media in influencing behaviour. Journal of Risk and Financial Management, 13, 166. https://doi.org/10.3390/jrfm13080166
  • Memmott, T., Carley, S., Graff, M., Konisky, D. M. (2021). Sociodemographic disparities in energy insecurity among low-income households before and during the COVID-19 pandemic. Nature energy, 6(2), 186-193. https://doi.org/10.1038/s41560-020-00763-9
  • Pletzer, J. L., Balliet, D., Joireman, J., Kuhlman, D. M., Voelpel, S. C., Van Lange, P. A. (2018). Social value orientation, expectations, and cooperation in social dilemmas: A meta–analysis. European Journal of Personality, 32(1), 62-83. https://doi.org/10.1002/per.2139
  • Sim, K., Chua, H.C., Vieta, E., Fernandez, G. (2020). The anatomy of panic buying related to the current COVID-19 pandemic. Psychiatry Research, 288, 113015. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113015
  • Taylor, S. (2021). Understanding and managing pandemic-related panic buying. Journal of Anxiety Disorders, 78, https://doi.org/102364. 10.1016/j.janxdis.2021.102364
  • Van Lange, P. A. M., Otten, W., De Bruin, E. M. N., Joireman, J. A. (1997). Development of prosocial, individualistic, and preliminary evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 73(4), 733-746. https://doi.org/10.1037//0022-3514.73.4.733
  • Wang, S., Liu, Y., Du, Y., Wang, X. (2021). Effect of the COVID-19 pandemic on consumers’ impulse buying: the moderating role of moderate thinking. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(21), 11116. https://doi.org/10.3390/ijerph182111116 Yalçın, Ö. (2009). Ekolojik ikilemlere ilişkin tutum, toplumsal sorumluluk ve yabancılaşmanın toplumsal değer yönelimi açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Yuen, K. F., Wang, X., Ma, F.,Li, K. X. (2020). The psychological causes of panic buying following a health crisis. International journal of environmental research and public health, 17(10), 3513. https://doi.org/10.3390/ijerph17103513

Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 581 - 590, 31.10.2022
https://doi.org/10.35341/afet.1090586

Öz

Bu çalışmada Koronavirüs pandemisi sürecinde yaşanan kaygı düzeyi ile temel gıda ve hijyen ürünlerini stoklama davranışı arasındaki ilişkide sosyoekonomik durumun düzenleyici rolünün test edilmesi ile stokçuluk davranışının sosyal değer yönelimi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 349 kadın ve 189 erkek olmak üzere toplam 529 katılımcı yer almaktadır. Katılımcılardan Demografik Bilgi Formu ile Üç Baskın Toplumsal Değer Yönelimi Ölçeğini ve araştırmacılar tarafından hazırlanan kaygı ve stoklama düzeyini ölçen soruları çevrimiçi anket yöntemi ile yanıtlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde bağımsız gruplar için t test ile Aiken ve West'in (1991) düzenleyici değişken analizi için önerdiği şekilde regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, bireylerin kaygı düzeyleri ile stokçuluk davranışları arasındaki ilişkide sosyoekonomik düzeyin düzenleyici etkisi olduğu görülmüştür. Yüksek sosyoekonomik düzeydeki bireylerin kaygı düzeyleri arttıkça stokçuluk davranışlarında da artış görüldüğü; ancak düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerin kaygı düzeyi ile stoklama davranışları arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, stokçuluk davranışı sosyal değer yönelimi açısından incelendiğinde, kişiler arası ilişkilerinde iş birliği motivasyonuna sahip toplum yanlısı bireylerin, yarışmacı ya da bireyci motivasyona sahip kendine yanlı bireylerden daha az stoklama davranışı gösterdikleri bulunmuştur. Bireylerin yaşanan bu küresel kriz durumuna verdikleri tepkileri psikososyal değişkenler bakımından inceleyen bu çalışmanın bulgularının hem teorik alana hem de sosyal politikalarla ilgili uygulama alanına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • Aiken, L. S., West, S. G. (1991). Multiple regression: Testing and interpreting interactions. Sage Publications, Inc.
  • Arafat, S.Y., Kar, S.K., Marthoenis, M., Sharma, P., Apu, E.H. , Kabir, R. (2020). Psychological underpinning of panic buying during pandemic (COVID-19). Psychiatry Research, 289. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113061
  • Aydın, M. (2019). Milli Korunma Kanununun Yürürlüğe Getirilişi ve Tek Parti Dönemi Uygulamaları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 413-428. https://doi.org/10.18069/firatsbed.538755
  • Baker, S. R., Farrokhnia, R. A., Meyer, S., Pagel, M., Yannelis, C. (2020). How does household spending respond to an epidemic? Consumption during the 2020 COVID-19 pandemic (NBER Working Paper No. w26949), National Bureau of Economic Research. https://doi.org/10.1093/rapstu/raaa009 Balliet, D., Parks, C., Joireman, J. (2009). Social value orientation and cooperation in social dilemmas: A meta-analysis. Group Processes & Intergroup Relations, 12(4), 533-547. https://doi.org/10.1177/1368430209105040
  • Berkowitz, L., Daniels, L. R. (1964). Affecting the salience of the social responsibility norm: Effects of past help on the response to dependency relationships. Journal of Abnormal and Social Psychology, 68(3), 275-281. https://doi.org/10.1037/h0040164
  • Bierhoff, H. W. (2000). Responsibility and altruism: The role of volunteerism. In A.E. Auhagen (Ed.), Responsibility: The many faces of a social phenomenon.London, UK: Routledge.
  • Caballero-Anthony, M., Teng, P., Lassa, J., Nair, T., Shrestha, M. (2016). Public stockpiling of rice in Asia Pacific. NTS report No. 3, April 2016. Singapore: S. Rajaratnam School of International Studies, Nanyang Technological University.
  • Clark, E., Fredricks, K., Woc-Colburn, L., Bottazzi, M. E., Weatherhead, J. (2020). Disproportionate impact of the COVID-19 pandemic on immigrant communities in the United States. PLoS Neglected Tropical Diseases, 14(7). https://doi.org/10.1371/journal.pntd.0008484
  • Cranfield, J.A. (2020), Framing consumer food demand responses in a viral pandemic, Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue Canadienne D’agroeconomie, 68, 151-156. https://doi.org/10.1111/cjag.12246
  • De France, K., Evans, G. W. (2020). Expanding context in the role of emotion regulation in mental health: How socioeconomic status (SES) and developmental stage matter. Emotion, 21(4), 772-782. https://doi.org/10.1037/emo0000743
  • Goodwin, R., Wiwattanapantuwong, J., Tuicomepee, A., Suttiwan, P., Watakakosol, R. ve Ben-Ezra, M. (2021). Anxiety, perceived control and pandemic behaviour in Thailand during COVID-19: Results from a national survey. Journal of Psychiatric Research, 135, 212-217. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2021.01.025
  • Janssens, W., Pradhan, M., de Groot, R., Sidze, E., Donfouet, H. P. P., Abajobir, A. (2021). The short-term economic effects of COVID-19 on low-income households in rural Kenya: An analysis using weekly financial household data. World Development, 138, 105280. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2020.105280
  • Irlacher, M., Koch, M. (2020). Working from Home, Wages, and Regional Inequality in the Light of COVID19.CESifo Working Paper, No. 8232, Center for Economic Studies and Ifo Institute (CESifo), Munich. https://doi.org/10.1515/jbnst-2020-0030
  • Kaur, A. , Malik, G. (2020). Understanding the psychology behind panic buying: a grounded theory approach. Global Business Review. https://doi.org/10.1177/0972150920973504
  • Küçükşen, K., Budak, H. (2017). Lise Öğrencilerinin Sosyal Değer Tercihlerinin Küresel Sosyal Sorumluluk Düzeylerine Etkisi. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(3), 1813-1826.
  • Lever, J. P. (2008). Poverty, stressful life events, and coping strategies. The Spanish journal of psychology, 11(1), 228-249. https://doi.org/10.1017/s1138741600004273
  • Li, J., Hallsworth, A.G., Coca-Stefaniak, J.A. (2020), The changing grocery shopping behaviour among Chinese consumers at the outset of the COVID-19 outbreak, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 111(3), 574-583. https://doi.org/10.1111/tesg.12420
  • Liebrand, W. B.G., Wilke, H. A. M., Vogel, R., Wolters, F. J. M. (1986). Value orientation and conformity: A study using three types of social dilemma games. The Journal of Conflict Resolution, 30(1), 77-97. https://doi.org/10.1177/0022002786030001006
  • Loxton, M., Truskett, R., Scarf, B., Sindone, L., Baldry, G., Zhao, Y. (2020). Consumer behaviour during crises: preliminary research on how coronavirus has manifested consumer panic buying, herd mentality, changing discretionary spending and the role of the media in influencing behaviour. Journal of Risk and Financial Management, 13, 166. https://doi.org/10.3390/jrfm13080166
  • Memmott, T., Carley, S., Graff, M., Konisky, D. M. (2021). Sociodemographic disparities in energy insecurity among low-income households before and during the COVID-19 pandemic. Nature energy, 6(2), 186-193. https://doi.org/10.1038/s41560-020-00763-9
  • Pletzer, J. L., Balliet, D., Joireman, J., Kuhlman, D. M., Voelpel, S. C., Van Lange, P. A. (2018). Social value orientation, expectations, and cooperation in social dilemmas: A meta–analysis. European Journal of Personality, 32(1), 62-83. https://doi.org/10.1002/per.2139
  • Sim, K., Chua, H.C., Vieta, E., Fernandez, G. (2020). The anatomy of panic buying related to the current COVID-19 pandemic. Psychiatry Research, 288, 113015. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113015
  • Taylor, S. (2021). Understanding and managing pandemic-related panic buying. Journal of Anxiety Disorders, 78, https://doi.org/102364. 10.1016/j.janxdis.2021.102364
  • Van Lange, P. A. M., Otten, W., De Bruin, E. M. N., Joireman, J. A. (1997). Development of prosocial, individualistic, and preliminary evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 73(4), 733-746. https://doi.org/10.1037//0022-3514.73.4.733
  • Wang, S., Liu, Y., Du, Y., Wang, X. (2021). Effect of the COVID-19 pandemic on consumers’ impulse buying: the moderating role of moderate thinking. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(21), 11116. https://doi.org/10.3390/ijerph182111116 Yalçın, Ö. (2009). Ekolojik ikilemlere ilişkin tutum, toplumsal sorumluluk ve yabancılaşmanın toplumsal değer yönelimi açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Yuen, K. F., Wang, X., Ma, F.,Li, K. X. (2020). The psychological causes of panic buying following a health crisis. International journal of environmental research and public health, 17(10), 3513. https://doi.org/10.3390/ijerph17103513
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Psikoloji
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Özge Ünal 0000-0002-5660-2671

Elvan Kiremitçi Canıöz 0000-0003-4733-4780

Yayımlanma Tarihi 31 Ekim 2022
Kabul Tarihi 10 Ekim 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ünal, Ö., & Kiremitçi Canıöz, E. (2022). Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme. Afet Ve Risk Dergisi, 5(2), 581-590. https://doi.org/10.35341/afet.1090586
AMA Ünal Ö, Kiremitçi Canıöz E. Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme. Afet ve Risk Dergisi. Ekim 2022;5(2):581-590. doi:10.35341/afet.1090586
Chicago Ünal, Özge, ve Elvan Kiremitçi Canıöz. “Koronavirüs Pandemisinde Kaygı Ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi Ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme”. Afet Ve Risk Dergisi 5, sy. 2 (Ekim 2022): 581-90. https://doi.org/10.35341/afet.1090586.
EndNote Ünal Ö, Kiremitçi Canıöz E (01 Ekim 2022) Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme. Afet ve Risk Dergisi 5 2 581–590.
IEEE Ö. Ünal ve E. Kiremitçi Canıöz, “Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme”, Afet ve Risk Dergisi, c. 5, sy. 2, ss. 581–590, 2022, doi: 10.35341/afet.1090586.
ISNAD Ünal, Özge - Kiremitçi Canıöz, Elvan. “Koronavirüs Pandemisinde Kaygı Ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi Ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme”. Afet ve Risk Dergisi 5/2 (Ekim 2022), 581-590. https://doi.org/10.35341/afet.1090586.
JAMA Ünal Ö, Kiremitçi Canıöz E. Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme. Afet ve Risk Dergisi. 2022;5:581–590.
MLA Ünal, Özge ve Elvan Kiremitçi Canıöz. “Koronavirüs Pandemisinde Kaygı Ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi Ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme”. Afet Ve Risk Dergisi, c. 5, sy. 2, 2022, ss. 581-90, doi:10.35341/afet.1090586.
Vancouver Ünal Ö, Kiremitçi Canıöz E. Koronavirüs Pandemisinde Kaygı ve Stokçuluk: Sosyal Değer Yönelimi ve Sosyoekonomik Düzey Bakımından Bir İnceleme. Afet ve Risk Dergisi. 2022;5(2):581-90.