Atık yağ ile emprenye işleminin ahşap malzemenin fiziksel özelliklerine etkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 36 - 41, 21.07.2020

Esra Özkan Sebnem Sevil Arpacı Eylem Dizman Tomak Nadir Yıldırım

Öz

Çalışmada, park ve bahçe mobilyalarında kullanılan 3 farklı odun türünün, atık yağ kullanılarak 3 farklı yöntem ile emprenye işlemi sonucunda fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesi amaçlanmıştır. Odun türü olarak kayın, köknar ve ladin tercih edilmiş, emprenye yöntemleri olarak daldırma, fırçalama ve sıcak yağ yöntemleri uygulanmıştır. Örneklerin rutubet değişimi, yoğunluğu, su alım oranı, su itici etkinlik oranı ve temas açısı belirlenmiştir. Çalışmada, tüm örneklerde en fazla ağırlık artışı (%) daldırma yönteminde bulunurken, en az ağırlık artışı fırçalama yönteminde gözlenmiştir. Türler arasında ise en fazla ağırlık artışı köknar örneğinde gözlenmiştir. Emprenye işleminden sonra, en düşük su alım oranı yine daldırma yönteminde görülmüştür. Uygulanan tüm yöntemlerde su alım oranı kontrol örneğine kıyasla düşük bulunmuştur. Su itici etkinlik değerleri karşılaştırıldığında, daldırma yönteminde kayın, ladin ve göknarda daha iyi sonuçlar elde edilmiştir. Uygulanan emprenye yöntemlerinin hepsinde temas açısı 90º’den yüksek bulunmuştur ve sonuç olarak yüzey hidrofobikliği sağlanmıştır. Genel olarak olası bir emprenye maddesi olarak değerlendirilebilecek atık yağ, odunun fiziksel özelliklerini iyileştirmektedir. Çevre kirliliği açısından önemli bir sorun olarak görülen atık yağların emprenye endüstrisinde kullanım imkanı sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Daldırma, fırçalama, sıcak yağ, emprenye

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

TÜBİTAK 2209-A

Teşekkür

Bu çalışma TÜBİTAK 2209-A desteği ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın deneylerinde yardımlarından dolayı BTÜ Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü öğrencilerinden Cem Bilgiç ve Elfi Oral’a teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Bazyar, B., Parsapajouh, D., Khademiesalam, H., 2010. An investigation on some physical properties of oil heat treated poplar wood. In 41st Annual Meeting of the International Research Group on Wood Protection, 9-130510, France.
• Çavdar, A.D., Ertaş, M., Kalaycıoğlu, H., Alma, M.H., 2010. Some properties of thin medium density fiberboard panels treated with sunflower waste oil vapor. Materials & Design 1980-2015: 31(5): 2561-2567.
• Chen, J., Wang, Y., Cao, J., Wang, W., 2020. Improved water repellency and dimensional stability of wood via ımpregnation with an epoxidized linseed oil and carnauba wax complex emulsion. Forests 11(3): 271.
• Dizman Tomak, E., Temiz, A., 2014. Kimyasal modifikasyonun odunda su alma, boyutsal kararlılık ve biyolojik dayanıma etkisi. Journal of the Faculty of Engineering & Architecture of Gazi University 29(4).
• He, Z., Qu, L., Wang, Z., Qian, J., Yi, S., 2019. Effects of zinc chloride–silicone oil treatment on wood dimensional stability, chemical components, thermal decomposition and its mechanism. Scientific Reports 9(1): 1-7.
• Kartal, S.N., Hwang, W.J., Imamura, Y., Sekine, Y., 2006. Effect of essential oil compounds and plant extracts on decay and termite resistance of wood. Holz Als Roh-Und Werkstoff 64(6):455.
• Li, S., Freitag, C., Morrell, J.J., 2008. Preventing fungal attack of freshly sawn lumber using cinnamon extracts. Forest Products Journal 58.
• Nakayama, F.S., Osbrink, W.L., 2010. Evaluation of kukui oil (Aleurites moluccana) for controlling termites. Industrial Crops and Products 31: 2: 312- 315.
• Rowell, R.M., Banks, W.B., 1985. Water repellency and dimensional stability of wood, Madison WI: US Department of Agriculture, Forest Service, Forest Products Laboratory; 1985:24 pages, 50.
• Sailer, M., Rapp, A.O., Peek, R.D., 1998. Biological resistance of wood treated with waterbased resins resins and drying oil in a mini-block test. 29. In IRG Annual Meeting, IRG-WP (pp: 98-40107), Maastricht.
• Sailer, M., Rapp, A.O., Leithoff, H., 2000. Improved resistance of scots pine and spruce by application of an oil-heat treatmen. 29. IRG Annual Meeting, 00-40162, Hawaii, USA,
• Singh, T., Chittenden, C., 2008. Antifungal activity of essential oils against common wood degrading/decaying fungi. 39. In IRG Annual Meeting, IRG/WP, 08-30465, İstanbul, Türkiye,
• Tomak, E.D., 2011. Masif odundan bor bileşiklerinin yıkanmasını önlemede yağlı ısıl işlemin ve emülsiyon teknikleri ile emprenye işleminin etkisi. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Venmalar, D,. Nagaveni, H.C., 2005. Evaluation of copperised cashew nut shell liquid and neem oil as wood preservatives. Citeseer, 10-1-1-596-1844.
• Voda, K., Boh, B., Vrtačnik, M., Pohleve,. F., 2003. Effect of the antifungal activity of oxygenated aromatic essential oil compounds on the white-rot Trametes versicolor and the brown-rot Coniophora puteana. International Biodeterioration & Biodegradation, 51(1), 51-59.
• Wang, J.Y., Cooper, P.A., 2005. Effect of oil type. temperature and time on moisture properties of hot oil-treated wood. Holz als Roh-und Werkstoff, 63(6), 417-422.
• Wang, J., Cooper, P.A., 2007. Fire, flame resistance and thermal properties of oil thermally treated wood. 38. In IRG Annual Meeting, IRG-WP, pp. 07-40361, Wyoming.
• Yang, V.W., Clausen, C.A., 2007. Antifungal effect of essential oils on southern yellow pine. International Biodeterioration & Biodegradation, 59(4), 302-306.
• Yıldız, Ü.C., 1988. Çeşitli ağaç türlerinde su alımının ve çalışmanın azaltılması. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.