Sağlık çalışanlarının probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotikler hakkındaki bilgi düzeyinin ve tüketim durumlarının belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt 18, Sayı 2, 67 - 72, 15.09.2019

Beril KÖSE Aylin AYDIN Merve ÖZDEMİR Esen YEŞİL

https://doi.org/10.17941/agd.619171

Cited By: 2

Öz

Giriş ve Amaç: Bu çalışmada, sağlık çalışanlarının probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotikler hakındaki bilgi düzeylerini ve tüketim durumlarını saptamak amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmanın örneklemi, 2018 yılı Ocak-Mart aylarında sağlık çalışanı olan ve olmayan, 18 yaş üzeri ve en az ortaöğretim mezunu toplam 260 bireyden (130 sağlık çalışanı grubu, 130 kontrol grubu) oluşmaktadır. Verilenin toplanmasında demografik özelliklerin elde edilmesi ve probiyotik, prebiyotik, sinbiyotik hakkındaki bilgi düzeyleri ve tüketim durumlarını saptayabilmek için çoktan seçmeli ve açık uçlu soruları içeren bir anket formu uygulanmıştır.

Bulgular: Katılımcılardan sağlık çalışanı olan ve olmayan bireylerin yaş ortalamaları sırasıyla 34.1±7.70 ve 32.2±10.57 yıl; beden kitle indeksi ortalamaları ise 24.1±3.70 ve 24.1±4.50 kg/m²’dir. Probiyotik besin tüketen bireylerden bağışıklık sistemini güçlendirdiğini düşünenlerin %55.9’u sağlık çalışanı, %44.1’i ise sağlık çalışanı olmayan bireylerdir (p<0.05). Probiyotik besinleri, eğitim ve konferanslardan öğrenenlerin %69.6’sı sağlık çalışanı iken %30.4’ü sağlık çalışanı olmayan bireylerdir (p<0.01). Sağlık çalışanları ve sağlık çalışanı olmayan bireylerin probiyotik ve prebiyotik besin tüketimleri incelendiğinde iki grup arasında yoğurt, ayran, şalgam, turşu, muz, soğan, sarımsak ve kuru baklagil tüketimi arasında istatiksel açıdan önemli farklar bulunmuştur (p<0.05). Probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotiklerle ilgili çoktan seçmeli soruların cevaplarına göre; sağlık çalışanlarının bilgi düzeyi ortalaması 11.9±5.64 iken sağlık çalışanı olmayan bireylerin bilgi düzeyi ortalaması 12.6±6.55 puandır (p>0.05).

Sonuç: Probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotikler konusunda sağlık çalışanı olan bireyler, kontrol grubuna göre daha düşük bilgi düzeyine sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Probiyotik, prebiyotik, sinbiyotik, sağlık çalışanları

DETERMINATION OF THE KNOWLEGE LEVEL AND CONSUMPTION OF PROBIOTIC, PREBIOTIC AND SINBIOTICALS ON HEALTHCARE PROSFESIONAL

Öz

Background and Aims: The aims of this study were to examine knowledge levels of probiotics, prebiotics and synbiotics and determine to consumption of healthcare prosfesional.

Material and Method: The study sample was conducted in 260 participants (130 healthcare prosfesional group, 130 control group) graduated at least high school who were living Antep. They were enrolled in the study between January – May 2018. Each participant was interviewed using a structured questionnaire to obtain demographic information about education, occupation, health conditions, marital status. Also information about knowledge and consumption frequency of probiotics, prebiotics and synbiotcs notion of the participants were questioned.

Results: The mean age of the healthcare and non-healthcare professionals were 34.1±7.70 and 32.2±10.57 years; the mean body mass index were 24.1±3.70 and 24.1±4.50 kg/m². This study showed that the %55.9 of healthcare professional and %44.1 of non-healthcare professional said that they effective on immune system (p<0.05). There were statistically significant differences between the two groups in terms of consume yoghurt, ayran, turnip, pickle, banana, onion, garlic and legume. (p<0,05). The mean level of knowledge probiotic, prebiotic and synbiotics of healthcare professional group was 11.9±5.64 while the level of knowledge control group professional was 12.6±6.55.

Conclusion: Healthcare professionals had a lower level of knowledge about probiotic, prebiotic, and synbiotics than the control group.

Anahtar Kelimeler

Probiotic, prebiotic, synbiotic, healthcare professional

Kaynakça

• 1) Coşkun T. Pro-, pre- ve sinbiyotikler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2006;49:128-48.
• 2) FAO/WHO (2002) Guidelines for the evaluation of probiotics in foods. Food and Agriculture Organization of the United Nations and World Health Organization Expert Consultation Report. Food and Agricultural Organization of the United Nations and World Health Organization Working Group Report (online).
• 3) Coşkun T. Fonksiyonel besinlerin sağlığımız üzerine etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2005;48:69-84.
• 4) Chmielewska A, Szajewska H. Systematic review of randomised controlled trials: probiotics for functional constipation. World J Gastroenterol 2010;16:69-75.
• 5) Khalif IL, Quigley EM, Konovitch EA, Maximova ID. Alterations in the colonic flora and intestinal permeability and evidence of immune activation in chronic constipation. Dig Liver Dis 2005;37:838-49.
• 6) Zoppi G, Cinquetti M, Luciano A, et al. The intestinal ecosystem in chronic functional constipation. Acta Paediatr 1998;87:836-41.
• 7) Ait-Belgnaoui A, Han W, Lamine F, et al. Lactobacillus farciminis treatment suppresses stress induced visceral hypersensitivity: a possible action through interaction with epithelial cell cytoskeleton contraction. Gut 2006;55:1090-4.
• 8) Salminen S, Salminen E. Lactulose, lactic acid bacteria, intestinal microecology and mucosal protection. Scand J Gastroenterol Suppl 1997;222:45-8.
• 9) Yadav H, Jain S, Sinha PR. Oral administration of dahi containing probiotic Lactobacillus acidophilus and Lactobacillus casei ameliorated the Streptozotocin-induced oxidative stress and dyslipidemia in rats. J Dairy Res 2008;75:189-95.
• 10) Gibson GR, Hutkins R, Sanders ME, et al. Expert consensus document: The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) consensus statement on the definition and scope of prebiotics. Nat Rev Gastroenterol Hepatol 2017;14:491-502.
• 11) World Gastroenterology Organisation, Global Guidelines Probiotics and Prebiotics, 2017. Erişim: (http://www.worldgastroenterology.org/guidelines/global-guidelines/probiotics-and-prebiotics/probiotics-and-prebiotics-english) Erişim Tarihi: 13.5.2018.
• 12) Gibson GR, Roberfroid MB. Dietary modulation of the human colonic microbiota: introducing the concept of prebiotics. J Nutr 1995;125:1401-12.
• 13) Rioux KP, Madsen KL, Fedorak RN. The role of enteric microflora in inflammatory bowel disease: Human and animal studies with probiotics and prebiotics. Gastroenterol Clin N Am 2005;34:465-82.
• 14) Karadağ G, Aydın N, Kayaaslan H. Gaziantep Üniversitesi Tıp ve Hemşirelik Bölümünde okuyan, öğrencilerin besin güvenliğine ilişkin duyarlılık ve görüşleri. TAF Prev Med Bull 2012;11:436-46.
• 15) Report of a WHO consultation. Obesity: Preventing and managing the global epidemic. WHO Technical Report Series. Geneva, 894, 2000. Erişim: (http://www.who.int/nutrition/publications/obesity/WHO_TRS_894/en/) Erişim Tarihi: 27.5.2018.
• 16) Sevilmiş G. Yükselen trend: Fonksiyonel gıdalar. AR&GE Bülten, İzmir Ticaret Odası 2013;39-46.
• 17) Anukam KC, Osazuwa EO, Reid G. Knowledge of probiotics by Nigerian clinicians. Int J Probiotics Prebiotics 2006;1:57-62.
• 18) Edmunds L. The underuse of probiotics by family physicians. CMAJ 2001;164:1577.
• 19) Yabancı N, Şimşek I. Üniversite öğrencilerinin probiyotik ürün tüketim durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6:449-54.
• 20) Aydın M, Açıkgöz İ, Şimşek B. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencilerinin probiyotik ürün tüketimlerinin ve probiyotik kavramının bilinme düzeyinin belirlenmesi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi 2010;5:1-6.
• 21) Derin DÖ, Keskin S. Gıda mühendisliği öğrencilerinin probiyotik ürün tüketim durumlarının belirlenmesi: Ege Üniversitesi örneği. Gıda 2013;38:215-22.
• 22) Schultz M, Baranchi A, Thurston L, et al. Consumer demographics and expectations of probiotic therapy in New Zealand: results of a large telephone survey, N Z Med J 2011;124:36-43.
• 23) Betz M, Uzueta A, Rasmussen H, et al. Knowledge, use and perceptions of probiotics and prebiotics in hospitalised patients. Nutrition and Dietetics 2015;3:261-6.
• 24) Viana JV, Da Cruz GA, Zoellner SS, et al. Probiotic foods: consumer perception and attitudes. Int J Food Sci Technol 2008;9:1577-80.
• 25) Hacıoğlu G, Kurt G. Tüketicilerin fonksiyonel gıdalara yönelik farkındalığı, kabulü ve tutumları: İzmir ili örneği. Business and Economics Research Journal 2012;1:161-71.
• 26) Oliver L, Rasmussen H, Gregoire MB, et al. Health care provider's knowledge, perceptions, and use of probiotics and prebiotics. Top Clin Nutr 2014;29:139-49.
• 27) Babajimopoulos M, Fotiadou E, Alexandridou E, et al. Consumer’s knowledge on probiotics and consumption of these products in the city of Thessaloniki, Greece. Consumer and Nutrition, Proceedings of the 9th Karlsruhe Nutrition Congress, 2004.