GELİR VERGİSİ KANUNU’NA GÖRE BİNALARIN ÇATI VE CEPHELERİNDE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN ÜRETİLEN ELEKTRİĞE GETİRİLEN VERGİ MUAFİYETİ

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 4, 173 - 195, 02.04.2019

Naci Münci Çakmak

Öz

Fosil yakıtlar çevreyi
yok etmektedir, aynı zamanda da kıt kaynaklardır. Bu nedenle yenilenebilir
enerji kaynaklarına yönelmek kaçınılmazdır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından
enerji üretimi yüksek maliyetlidir. Hem yatırımcıların hem de hane
kullanıcılarının yenilenebilir enerji üretimine geçebilmesi için devletçe teşviklerle
desteklenmesi gerekmektedir. Binaların çatı ve cephe yüzeyleri fotovoltaik
paneller ve küçük rüzgâr türbinleri yerleştirilmesi için oldukça uygun
alanlardır. Bu alanların elektrik üretiminde kullanılması hem çevre hem de
ekonomik açıdan son derece yararlıdır. Vergi muafiyetleri birçok alanda
kullanılan devlet desteklerinden biridir. Gelir Vergisi Kanunu da çatı ve
cephelere yerleştirilen güneş panelleri ve rüzgâr türbinleri konusunda vergi
muafiyeti düzenlemektedir

Anahtar Kelimeler

Vergi muafiyeti, yenilenebilir enerji, güneş enerjisi, çatı üstü güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, teşvik

TAX EXEMPTION ACCORDING TO INCOME TAX ACT, FOR THE ELECTRICITY WHICH IS GENERATED FROM RENEWABLE ENERGY RESOURCES ON ROOFTOPS AND FACADES OF BUILDINGS

Öz

Fossil fuels are destroying the environment, and also they are limited resources,
so that shifting into renewable energy is inevitable. Generating energy from renewable
energy resources costs high. For shifting into renewable energy generation, both
investors and residents must be supported with incentives by the State. Rooftops and
facades of the buildings are very suitable places for photovoltaic panels and small
wind turbines. Utilizing these areas for electricity generation is very beneficial for the
environment and for the economy. Tax exemption is one of the govermental incentives
which are used in many ways. Income Tax Act regulates tax exemptions about solar
panels and wind turbines that are placed on rooftops and facades.

Anahtar Kelimeler

Tax exemption, renewable energy, solar energy, rooftop solar energy, wind energy, incentive

Kaynakça

• ACKERMANN, Thomas – Göran ANDERSSON – Lennart SÖDER, “Distributed Generation: A Definition”, Electric Power Systems Research, 57, 2001, s. 195-204.
• AKÇAY, Vildan Hilal – Sibel BİLGİN, “Sürdürülebilir Kalkınma Politikası Açısından Yenilenebilir Enerji Kooperatifçiliğine Yönelik Mali Teşviklerin Önemi”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 2017, 52 Özel Sayı, s. 867-896.
• AKDEVE, Erdal – Erdal Tanas KARAGÖL, “Geçmişten günümüze Türkiye’de Teşvikler ve Ülke Uygulamaları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 37, Temmuz 2013, s. 329-350.
• AKDOĞAN, Dilek Akbaş, “Türkiye’de Yenilenebilir Enerjiye Yönelik Teşviklerdeki Son Gelişmeler”, Political Economy of Taxation, Editors: Murat AYDIN – S. Sami TAN, IJOPEC Publication No: 23, 2016, London İstanbul, s. 151-165.
• ATA, Raşit, “Otonom Bir Rüzgâr Türbininin Farklı Yüksekliklerdeki Enerji Eldesinin YSA İle Analizi”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 23, No 3, 2008, s. 523-529.
• BACAK, Seda – Recep KÜLCÜ – Kamil EKİNCİ, “Türkiye ve AB Ülkelerinde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Politikaları ve Hedefler”, Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 2009, 5(1), s. 9-14.
• BAYRAÇ, H. Naci, “Küresel Rüzgâr Enerjisi Politikaları ve Uygulamaları”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt XXX, Sayı 1, 2011, s. 37-57.
• CANDAN, Güzide TATAR – Volkan YURDADOĞ, “Türkiye’de Maliye Politikası Aracı Olarak Teşvik Politikaları”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 27, Mayıs 2017, s. 154-177.
• ÇAKMAK, N. Münci, İdare Hukuku Açısından Yenilenebilir Enerji, Ankara, Şubat 2018.
• ÇELİK, Ömer – Zafer UTLU, “Rüzgâr Enerji Santrallerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları”, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, Yıl 5, Sayı 19, 2013, s. 59-66.
• ÇELİKKAYA, Ali, “Yenilenebilir Enerjinin Teşvikine Yönelik Uluslararası Kamu Politikaları Üzerine Bir İnceleme”, Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2017, 172, s. 52-84.
• ÇELİKKAYA, Ali, “Dünyada Yenilenebilir Enerji Yatırımlarına Sağlanan Vergi Teşviklerinin Değerlendirilmesi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, Haziran 2018, s. 357-384.
• ÇINAR, Serkan – Mine YILMAZER, “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belirleyicileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 1, Yıl 2015, s. 55-78.
• ÇOBAN, Orhan – Nazan ŞAHBAZ KILINÇ, “Enerji Kullanımının Çevresel Etkilerinin İncelenmesi”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 33, Ocak 2016, s. 589-606.
• DİKMEN, Erkan – Fatma Kadriye ÖRGEN, “Ağlasun Bölgesi İçin Rüzgâr Hızı Tahmini Ve En Uygun Türbin Tespiti”, Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, 2018, s. 871-879.
• DİNÇER, Furkan, “Türkiye’de Güneş Enerjisinden Elektrik Üretimi Potansiyeli – Ekonomik Analizi ve AB Ülkeleri İle Karşılaştırmalı Değerlendirme”, KSU Mühendislik Dergisi, 14(1), 2011, s. 8-17.
• ERDOĞDU, M. Mustafa – Coşkun KARACA – M. Emre ÇAMLIBEL – Gülcemal ALHANLIOĞLU – Yalvaç AKGÜN – Deniz UĞURLU, “Enerji Tasarrufu Çerçevesinde Sürdürülebilir Binalar ve Yaygınlaşmasına Hizmet Edebilecek Maliye Politikaları”, 30. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildiri Kitabı, 20-24 Mayıs 2015 Adnan Menderes Üniversitesi Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, s. 170-206.
• ESER, Levent Yahya – Sedat POLAT, “Elektrik Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımına Yönelik Teşvikler: Türkiye ve İskandinav Ülkeleri Uygulamaları”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı 12, Ocak 2015, s. 201-225.
• GAGNON, Pieter – Robert MARGOLIS – Jennifer MELIUS – Caleb PHILLIPS – Ryan ELMORE, Rooftop Solar Photovoltaic Technical Potential in the United States: A Detailed Assessment, Technical Report, NREL/TP-6A20-65298, National Renewable Energy Laboratory, January 2016.
• GOLDEMBERG, Jose, “The Case for Renewable Energies”, Renewable Energy – A Global Review of Technologies, Policies and Markets, Edited by: Dirk ASSMANN, Ulrich LAUMANNS, Dieter UH, 2006, s. 3-15.
• GÖK, Rukiye, “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarına Uygulanan Vergisel Teşviklerin Türkiye Özelinde Değerlendirilmesi”, Vergi Dünyası, Sayı 357, Mayıs 2011, s. 161-174.
• GUPTA, Joyeeta – Louis LABEL, “Access and Allocation in Earth System Governance: Water and Climate Change Compared”, Int. Environ. Agreements, 2010, 10:377-395.
• GÜLER, Ahmet – Coşkun KARACA, “Türkiye’de Etkin Bir Vergi Sisteminin Kurulmasına İlişkin Politika Önerileri”, Scientific Cooperation For The Future In Economics And Administrative Sciences International Conference 2017 Proceedings Book, Editors: Yılmaz BAYAR – Grigorios ZAROTİADİS, Uşak University, Uşak 2017, s. 165-177.
• HERNANDEZ, R.R. – S.B. EASTER – M.L. MURPHY-MARISCAL – F.T. MAESTRE – M. TAVASSOLI – E.B. ALLEN – C.W. BARROWS – J. BELNAP – R. OCHOA-HUESO – S. RAVI – M.F. ALLEN, “Environmental Impacts of Utility-Scale Solar Energy”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 29, 2014, s. 766-779.
• İLKILIÇ, Cumali, “Wind Energy and Assessment of Wind Energy Potential in Turkey”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16, 2012, s. 1165-1173.
• KARGI, Veli – Tacim YAYĞIR, “Küreselleşme, Vergi Rekabeti ve Türkiye’de Vergi Yükü”, International Journal of Public Finance, Vol. 1, Issue 1, 2016, s. 1-22.
• KIKUCHI, Ryunosuke, “Adverse Impacts of Wind Power Generation on Collision Behaviour of Birds and Anti-predator Behaviour of Squirrels”, Journal of Nature Conservation 16, 2008, s. 44-55.
• KILIÇ, Çağdaş – Mutlu YILMAZ – Ramazan SARI, “Rüzgâr Enerji Sistemlerinin Sosyal Kabul Dinamiklerini Anlamak”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 15(2), 2017, s. 135-156.
• KPMG International, Taxes and Incentives for Renewable Energy, 2015.
• MARIN, Francesca – Alberto MIRANDOLA, “Ethics, Communication, and Propaganda About Energetic and Environmental Topics”, American Journal of Energy Engineering, 2015, 3(6), s. 78-85.
• MOSS, Jeffrey D., “Solar Panels, Tax Incentives, and Your House”, Probate & Property, January/February 2010, s. 17-21.
• NOGUEIRA, Carlos Eduardo Camargo vd., “Sizing and Simulation of a Photovoltaic-wind Energy System Using Batteries, Applied for a Small Rural Property Located in the South of Brazil”, Renewable and Sustainable Energy Reviews 29, 2014, s. 151-157.
• ÖZ, Ersan, “Türk Gelir Vergisindeki Bazı Vergi Harcamalarının Optimal Vergileme İlkeleri Açısından Analizi”, D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, Yıl 2002, s. 11-33.
• ÖZDEMİR, Engin – Şule ÖZDEMİR – Koray ERHAN – Ahmet AKTAŞ, “Akıllı Şebekelerde Enerji Depolama Uygulamalarının Önündeki Fırsatlar ve Karşılaşılan Zorluklar”, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 32:2, 2017, s. 499-506.
• ÖZEN, Ahmet – Mahmut Ünsal ŞAŞMAZ – Ercan BAHTİYAR, “Türkiye’de Yeşil Ekonomi Açısından Yenilenebilir Bir Enerji Kaynağı: Rüzgâr Enerjisi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(28), 2015, s. 85-93.
• PAULOS, Bentham, Bringing the Benefits of Solar Energy to Low-Income Consumers, A Guide for States & Municipalities, May 2017, Sustainable Solar Education Project.
• RYAN, Greer, Throwing Shade, 10 Sunny States Blocking Distributed Solar Development, 2018 Edition, Center for Biological Diversity, April 2018.
• SALKIN, Patricia E., “The Key to Unlocking the Power of Small Scale Renewable Energy: Local Land Use Regulation”, Journal of Land Use & Environmental Law, Vol. 27:2, Spring 2012, s. 339-367.
• SEVİNÇ, Haktan – Ö. Selçuk EMSEN – Eda BOZKURT, “Yatırım Teşvik Politikalarının Bölgesel Belirleyicilerine Yönelik Bir Analiz: Türkiye Örneği”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, Yıl 2016, s. 525-556.
• SEZGİN, Mustafa Selim – Ayşen BASA ARSOY, “Dengesiz Güç Sistemlerinde Dağıtılmış Üretim”, ELECO 2012, Elektrik – Elektronik Ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım – 01 Aralık 2012 Bursa, s. 60-64.
• ŞEN, Semih, “Yenilenebilir Enerji Üretiminde Maliye Politikası Aracı Olarak Teşvikler: Seçilmiş Bazı Avrupa Ülkelerinin Deneyimleri ve Türkiye”, Journal of Life Economics, Cilt 4, Sayı 1, 2017, s. 59-76.
• ŞENTÜRK, Suat Hayri, “Yeşil Bina Vergi Teşvikleri: Amerika Örneği ve Türkiye İçin Çıkarılabilecek Sonuçlar”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, Yıl 10, Sayı 2, 2014, s. 89-102.
• ULUATAM, Ela, “Yenilenebilir Enerji Teşvikleri”, Ekonomik Forum, Ekim 2010, s. 34-41.
• ULUSOY, Ahmet – Ceyda BAYRAKTAR DAŞTAN, “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Yönelik Vergisel Teşviklerin Değerlendirilmesi”, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Cilt 7, Yıl 7, Sayı 17, 2018/1, s. 123-160.
• UYSAL, Fahriye, “Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Alternatiflerinin Seçimi İçin Graf Teori ve Matris Yaklaşım”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı 13, 2011, 12. Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması, İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, s. 23-40.
• VARINCA, Kâmil B. – M. Talha GÖNÜLLÜ, Türkiye’de Güneş Enerjisi Potansiyeli ve Bu Potansiyelin Kullanım Derecesi, Yöntemi ve Yaygınlığı Üzerine Bir Araştırma”, UGHEG 2006 I. Ulusal Güneş ve Hidrojen Enerjisi Kongresi, 21-23 Haziran 2006, ESOGÜ, Eskişehir, s. 270-275.
• YİĞİT ŞAKAR, Ayşe, “Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelere Sağlanan Vergi Teşvikleri”, Eurasian Business & Economics Journal, 2016, Vol: S2, s. 67-77.
• YORULMAZ, Tarkan, “Rüzgâr Enerjisi ve Yarasalar”, Türkiye Yarasaları, Sempozyum I (25-26 Ekim 2013 – Balıkesir), Bildiriler Kitabı, Editör: Prof. Dr. İrfan ALBAYRAK, Ankara 2014, s. 68-73.
• YURDADOĞ, Volkan – Şebnem TOSUNOĞLU, “Türkiye’de Yenilenebilir enerji Destek Politikaları”, Eurasian Business and Economics Journal, Volume 9, 2017, s. 1-21.