Türk Rekabet Hukuku Uygulamasında Rekabet Uyum Programları

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 371 - 390, 01.04.2016

Ahmet Fatih Özkan

Öz

Rekabet otoriteleri tarafından verilebilecek temel veya süreli idari para cezaları ile ihlalden zarar görenler tarafından açılabilecek tazminat davalarına ek olarak uğranılabilecek olası itibar ve müşteri portföyü kaybı da düşünüldüğünde, rekabet ihlallerinin teşebbüsler açısından “maliyeti” son derece yüksek olabilmektedir. Rekabet ihlallerinin yol açtığı maliyetlerin önlenmesi veya azaltılması noktasında en etkin yöntemlerden birisi de rekabet uyum programlarıdır. Bu makalede Rekabet Kurumu’nun rekabet uyum programlarına ilişkin izlediği rekabet politikası ile Rekabet Kurulu’nun kararlarında uyum programlarına ilişkin yaklaşımı incelenmektedir. Makalede Rekabet Kurumu’nun rekabet savunuculuğu faaliyetleri kapsamında rekabet uyum programlarının yaygınlaşmasını sağlamak üzere aktif bir politika izlediği; buna karşın Rekabet Kurulu’nun ise kararlarında rekabet uyum programlarına genel olarak kayıtsız kaldığı, teşebbüslere verilecek cezanın belirlenmesinde bu programları hafifl etici neden olarak değerlendirmediği ve uyum programı uygulayan teşebbüsleri herhangi bir biçimde ödüllendirmediği gözlemlenmektedir. Makale Rekabet Kurulu’nun rekabet uyum programlarını hiç dikkate almayan mevcut yaklaşımını değiştirmesi ve teşebbüsler tarafından bir uyum programı uygulanmasının diğer indirim nedenleriyle birlikte değerlendirilerek somut olayda cezanın belirlenmesinde hafifl etici unsur olarak dikkate alması gerektiğini ileri sürmektedir

Anahtar Kelimeler

Rekabet uyum programları, rekabet ihlali, idari para cezası, hafifl etici nedenler, rekabet savunuculuğu

COMPETITION COMPLIANCE PROGRAMMES IN TURKISH COMPETITION LAW

Öz

Considering the fi nes or periodic penalties that may be imposed by competition authorities, the actions for damages that may be brought by injured parties, as well as the potential loss of good will and customers, competition law violations can be very “costly” to undertakings. One of the most eff ective ways of preventing or minimising the costs of competition law violations is competition compliance programmes. This article analyses the policy of the Turkish Competition Authority in relation to competition compliance programmes and the approach of the Turkish Competition Board towards such programmes in its decisions. It observes that although the Turkish Competition Authority has been very active in promoting competition compliance programmes in the course of its competition advocacy activities; the Turkish Competition Board has remained rather indiff erent to such programmes in its decisions, never regarded them as a mitigating factor in setting the fi ne or rewarded in any way the undertakings that have applied a competition compliance programme. The article argues that the Turkish Competition Board should no longer disregard competition compliance programmes and instead consider such programmes as a mitigating factor together with other mitigating factors in setting the level of fi ne in the case at hand

Anahtar Kelimeler

Competition compliance programmes, competition law violation, fi nes, mitigating factors, competition advocacy

Kaynakça

• COMPETITION AND MARKETS AUTHORITY: “UK Businesses’ Understanding of Competition Law”, https://www.gov.uk/government/ publications/uk-businesses-understanding-of-competition-law, 04.2016. erişim
• GİRGİN, Bulut: “Kuralsız Oyun, Oyun Değildir”, Pazarlardan Haberler, 31 Mart 2011, http://pazarlardanhaberler.com/2011/03/31/kuralsiz- oyun-oyun-degildir/, erişim: 07.04.2016
• GİRGİN, Bulut: “Uyum Programları Rekabet Kurulu kararına geçti”, Pazarlardan Haberler, 24 Haziran 2011, http://pazarlardanhaberler. com/2011/06/24/rknin-gozu-uyumda/, erişim: 07.04.2016.
• OFFICE OF FAIR TRADING: “How your business can achieve compliance with competition law”, OFT1341, https://www.gov.uk/ government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/284402/oft1341. pdf, erişim: 07.04.2016.
• ÖZKAN, Ahmet Fatih: “Rekabet Savunuculuğunda Yeni Bir Araç: Rekabet Kurumu’nun Basın Bültenleri”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.5, Sa. 2, s.515-558, https://www.inonu.edu.tr/uploads/ contentfile/173/files/17%20Ahmet%20Fatih%20%C3%96ZKAN%20 tam%205_2.pdf, erişim: 07.04.2016.
• POLAT, Belit: “Rekabet Cezası Riski Karşısında Uyum Programları: İki Önemli Gelişme”, Pazarlardan Haberler, 14 Haziran 2013, http:// pazarlardanhaberler.com/2013/06/14/5366/, erişim: 07.04.2016.
• ŞAHİN, Yersu: “Rekabet Uyum Programlarına Havuç İkramı”, Pazarlardan Haberler, 31 Mart 2016, https://pazarlardanhaberler. com/2016/03/31/rekabet-uyum-programlarina-havuc-ikrami/,erişim: 04.2016.
• TOKSOY, Fevzi: “Rekabet Uyum Programı bir ‘Kurumsal Sosyal Sorumluluk’ Projesi midir?”, Pazarlardan Haberler, 7 Nisan 2012, http:// pazarlardanhaberler.com/2012/04/07/rekabet-uyum-programi-bir-kurumsal- sosyal-sorumluluk-projesi-midir/, erişim: 07.04.2016.
• TÜRKKAN, Erdal: “Rekabet Uyum Programı ve Rekabet Kurumu Paydaşlarının Yeni Misyonu”, Rekabet Forumu, Sa. 66, s.3, http://www. rekabetdernegi.org/rk_bulten/sayi66.doc, erişim: 07.04.2016.
• ULUSOY, Ali: İdari Yaptırımlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013
• 24.11.1999 tarihli ve 99-53/575-365 sayılı İstanbul Gıda Toptancı Tüccarları kararı-I
• 03.07.2008 tarihli ve 08-43/591-223 sayılı İstanbul Gıda Toptancı Tüccarları kararı-II
• 13.10.2009 tarihli ve 09-46/1154-290 sayılı CNR/NTSR kararı
• 17.03.2011 tarihli ve 11-16/287-92 sayılı Algida kararı-I
• 17.08.2011 tarihli ve 11-45/1076-372 sayılı Eczacıbaşı Baxter/Genzyme kararı
• 23.05.2012 tarihli ve 12-27/796-224 sayılı Efes kararı-I
• 12.06.2012 tarihli ve 12-32/916-275 sayılı Kayseri Bosch Bayileri kararı
• 18.07.2012 tarihli ve 12-38/1084-343 sayılı Efes kararı-II
• 28.08.2012 tarihli ve 12-42/1258-410 sayılı Algida kararı-II
• 29.08.2013 tarihli ve 13-49/710-297 sayılı Linde Gaz kararı
• 29.08.2013 tarihli ve 13-49/711-300 sayılı Frito Lay kararı
• 04.11.2014 tarihli ve 14-43/795-356 sayılı OPET/Kelkit Vadisi Petrol kararı