Çoğulcu Demokrasi Anlayışı ve İnsan Hakları

Yıl 2009, Cilt: 13 Sayı: 1, 283 - 302, 01.06.2009

Bülent Yavuz

Öz

Demokrasi uygulaması, çoğunluk diktatörlüğü haline dönüşebilir. Bu ihtimal ilk olarak güçlü azınlıklar tarafından fark edilen bir olgudur. Çoğunluğun yönetiminin demokrasi uygulamasında en uygun alternatif olduğu düşüncesi, demokrasinin dışlayıcı niteliğini gün yüzüne çıkmıştır. Bu tehlike sebebiyle çoğulcu demokrasi kavramı üretilmiştir. Günümüzün ideal demokrasi anlayışı özgürlükçü ve çoğulcu bir demokrasidir. İdeal demokrasi uygulamasında, çoğunluğun yönetme hakkı ile yönetilenlerin hak ve hürriyetleri arasında dengenin sağlanması gerekmektedir. Denilebilir ki ideal demokrasi “çoğunluğun sınırlı egemenliği”dir. Bu da ancak hukuk devletinde mümkün olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Çoğulcu Demokrasi, İnsan Hakları

PLURALISTIC DEMOCRACY AND HUMAN RIGHTS

Öz

The exercise of democracy may mutate to majoritarian dictatorship. This possibility was fi rst discovered by powerful minorities. The belief that majoritarian management is the most suitable alternative at democracy aproach has introduced democracies exclusive characteristic. Because of this risk, pluralistic democracy was created. It can be said that, Today’s ideal democracy consept is liberal and pluralistic democracy . In an ideal democracy, the balance between right to administer and human rights and freedoms should be provided. It can be said that an ideal democracy is “limited sovereignty of majority “. This is possible just in the rule of law.

Anahtar Kelimeler

Democracy, pluralistic democracy, Human Rights

Kaynakça

• AKTAN, Coşkun Can :“Demokrasi, Liberalizm ve Sınırlı Devlet”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl 5, S.25., Ocak-Şubat 1999.
• ALGAN, Bülent : Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hakların Korunması, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2007
• ARSLAN, Zühtü :“İki Anayasa, İki Tarz-ı Demokrasi: Avrupa Anayasası ve Türk Anayasası Üzerine Notlar”, Anayasa Yargısı, Anayasa Mahkemesinin 43. Kuruluş Yıldönümü Nedeniyle Düzenlenen Sempozyumunda Sunulan Bildiriler, 28-29 Nisan 2005, Ankara.
• BRACHER, Karl D.: Demokrasinin Ahlakı Üzerine Düşünceler, (Çev. Hüseyin BAĞCI), Siyasal ve Sosyal Teori Seçme Yazılar.
• BULUT, Nihat :“Demokrasiyi İdeal Anlamına Yaklaştırma Çabası Olarak Radikal Demokrasi”, AÜEHF Dergisi, C.VII, S.1-2, Haziran 2003
• CARPEN, Ulrich :“Human Rights in the Constitutions of Western World: Some Interpretational Trends”, Comparative Constitutional Law, Der. Mahindra P. Sing, Lucknow: Eastern Book Co.1989.
• COHEN,Carl :Democracy, North Carolina: University of Georgia Press, 1971.
• DAHL, Robert : Demokrasi ve Eleştirileri, Çeviren Levent Köker, Yetkin Yayınevi, Ankara 1993.
• DAHL, Robert :Polyarchy, Participation and Opposition, New Haven, Yale University Press, 1971.
• DONNELLY, Jack : Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları, Çev.: Mustafa Erdogan-Levent Korkut, Yetkin Yay., Ankara, 1995
• DUVERGER, Maurice : Siyasi Partiler, (Çev.Ergun ÖZBUDUN), Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974.
• ERDOĞAN, Mustafa: Anayasal Demokrasi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2001
• GEMALMAZ, Mehmet Semih : Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giris, 3. Baskı, Beta yayınları, İstanbul, 2001.
• GÖZLER, Kemal : Hukuka Giris, Ekin Yayınevi Bursa, 2008.
• HAKYEMEZ, Yusuf Şevki :Çoğunlukçu Demokrasi, Rousseau ve Türk Anayasaları Üzerindeki Etkisi, AÜHF Dergisi, C.52, S.4., 2003
• HAYEK, Friedrich A.(1995): Kanun, Yasama Faaliyeti ve Özgürlük: Sosyal Adalet Serabı, (Çev. Mustafa ERDOĞAN), Türkiye İş Bankası Yayını, İstanbul, 1995
• HAYEK, Friedrich A. : The Constitution of Liberty, Routledge and Keagan Paul, London, 1960
• KABOGLU, İbrahim Ö. (1989) : Kolektif Özgürlükler, DÜHFY., Diyarbakır, 1989.
• KAPANİ, Münci : Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara 1989.
• KAPLAN, İbrahim : “Demokrasi-Hukuk-Otorite”, AÜSBF Dergisi, C.49., S.1., Ankara, 1994
• KEYMAN, Fuat :“Nasıl Bir Liberal Demokrasi?”, Diyalog, S.1, 1996/1
• KÖKER, Levent : Demokrasi Üzerine Yazılar, Ankara 1992
• KUÇURADİ, İonna : Yirmibirinci Yüzyılın Eşiğinde Demokrasi Kavramı ve Sorunları, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cumhuriyetimizin 75. Yılı Özel Sayısı.
• LIJPHART, Arend (1999): Patterns of Democracy: Government Forms and Performance in 36 Countries. New Haven: Yale University Press,1999.
• LIJPHART, Arend : Çağdaş Demokrasiler, Yirmibir Ülkede Çoğunlukçu ve Oydaşmacı Yönetim Örüntüleri, Çev. Ergun ÖZBUDUN- Ersin ONULDURAN, Yetkin Yayınları, Ankara.
• LIPSON, Leslie : “Demokrasinin Felsefesi”, Çev. Mustafa ERDOĞAN, Sosyal ve Siyasal Teori: Seçme Yazılar, Ankara, 1993.
• NİŞANCI, Murat : “Liberal Demokrasi ile Popülist Demokrasi Arasındaki Gerginliğin Ekonomik Nedenleri”, AÜEHFD, C.V, S.1-4 2001.
• SALİHPAŞAOĞLU, Yaşar : Türkiye’de Basın Özgürlüğü, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2007.
• SARTORI, Giovanni: Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, (Çev. Tuncer KARAMUSTAFAOĞLU-Mehmet TURHAN), Yetkin Yayınevi, Ankara, 1996
• SARTORI, Giovanni : Demokrasi Kuramı, Çev.: Deniz Baykal, Siyasi ilimler Türk Derneği, Yayın No:23, Ankara.
• SEZEN, Sami :Seçim ve Demokrasi, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1993.
• SMOOHA, Sammy: “Types of Democracy and Modes of Confl ict Management in Ethnically Divided Societies,” Nations and Nationalism, Vol. 8, No. 4, 2002.
• TEKELİ, İlhan :“Tek ve Çok Kademeli Demokrasi Kuramlarının Ontolojik Kabulleri Üzerine”, Doğu Batı-Düşünce Dergisi-Sayı 28- 2004.
• TUNÇ, Hasan :“Demokrasi Türleri ve Müzakereci Demokrasi Kavramı”, GÜHF Dergisi, Prof.Dr. Attila ÖZER’e Armağan, Haziran- Aralık 2008, C.XII, S.1-2, Ankara 2010.
• TUNÇ, Hasan :“Anayasa Hukukuna Giriş, Ankara 1999.
• TURHAN, Mehmet: “Anayasamız ve Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri”, Anayasa Yargısı 8, Ankara, 1991
• TURHAN, Mehmet: “Çoğunluk İlkesi”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.4, 1988.
• ULUŞAHİN, Nur : “Liberal Demokrasinin Çıkmazı: Çatışma Karşısında Barış İçin Azınlık Çoğunluk İlişkisini Yeniden Düzenleme Gereği”, Anayasa Yargısı 24, Ankara, 2007.
• YAYLA, Atilla : Liberalizm, Ankara, 1992
• YUMER, Ruhdan :“Hayek’çi Liberalizmin Temel İlkeleri”, Siyasal ve Sosyal Teori Seçme Yazılar.