Öz
Tüketici, ister tacir olsun ister olmasın, şahsî ya da ailevi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hareket eden, yani malı tekrar piyasaya sürme niyeti olmaksızın o malı kendi ihtiyaçları için alan ve nihaî olarak tüketen gerçek ya da tüzel kişilere verilen isimdir. Tüketiciyi daha bilinçli satın almaya ve satın aldıklarını kullanmaya yöneltme ve bu konuda örgütlenmeler yaparak sosyal bir güç olmalarını gerçekleştirme hareketi tüketicinin korunması olarak adlandırılır.Tüketicinin korunması, toplumun giderek daha fazla tüketim toplumu olmasının bir sonucu olarak, hukuk politikasının en önemli konularından birisini oluşturmaktadır. Özellikle son yıllarda, ekonomik gelişmenin bir sonucu olan tüketim toplumunda, kişilerin gereksiz ölçüde mal tüketmeye itildiği, çeşitli sebeplerle satın aldıkları mal ve hizmetlerin niteliklerini tam olarak araştırmaya ve değerlendirmeye imkan bulamadıkları ve böylece hızla dönen bir tüketim çarkının içine düştükleri görülmüştür. Tüketim kredisi büyük ölçüde gelişmiştir. Bu sebeple tüketiciler, kredinin şartlarını bile doğru dürüst hesap etmeden mal ve hizmet satın almaktadırlar. Reklam usulleri nerede ise iradeyi bozacak şekilde boyut, incelik ve ilmîlik kazanmıştır. Pazarlama tekniklerinde çok büyük gelişmeler olmuş, üretici firmalar özellikle son zamanlarda, zaten zayıf durumda olan tüketicinin karşısına fiilî tekeller olarak çıkmaya başlamışlardır. Tüm bu gelişmeler karşısında zaten yeterli bir şekilde teşkilatlanamamış olan ve üreticilerin karşısında dağınık bir mahiyet arzeden tüketiciler, mal ve hizmetleri arzedenlere karşı zayıf duruma düşmüşlerdir. Bu yüzden tüketicinin korunması bir mecburiyet olmaktadır. Bu çalışmanın konusu, sözleşmenin kuruluşundan önce tüketicinin korunmasıdır. Sözleşmenin kuruluşundan önce tüketicinin sağlıklı bir rekabet ortamından faydalandırılması ve aydınlatılması, tüketicinin aşırı fiyatlara, genel işlem şartlarına ve aldatıcı reklamlara karşı korunması, nihayet tüketicilerin korunması açısından standardizasyonun önemi bu kapsamda değerlendirilmelidir. AB uyum yasaları çerçevesinde tüketicinin korunması ile ilgili olarak mevzuatta büyük değişiklikler yapılmıştır. Özellikle 6. 3. 2003 tarih ve 4822 sayılı Kanun ile tüketicinin korunması sağlanmıştır. Ancak Kanunlarda tüketiciyi korumaya yönelik olarak ne kadar düzenleme yapılırsa yapılsın, söz konusu hükümlere işlerlik kazandıracak olan tüketicidir. Tüketici kendisine tanınmış olan dava yolunu kullanmaz ya da diğer imkânlardan istifade etmezse, suni tedbirlerle yeterli bir koruma sağlanamaz. Bunun için, tüketicinin aydınlatılmasına ağırlık verilmelidir. Tüketicinin davranışları ve kullanabileceği haklar bakımından eğitilmesi, kurulacak koruma mekanizmasının ön şartıdır
Öz
Consumer is the name given to real or legal bodies who buy and consume commodities for their own needs without having intention to resale the product The consumer protection is the name given to the process which persuades the consumer to buy consciously and to use the purchased product consciously. Protection of consumer became one the most important subject of the law as long as the society changed to the consumption society. Especially, in last years, people have unnecessarily consumed more of good, even they don’t analyse and evaluate the qualification of goods and services, sufficiently. So, the consumers are pushed into the fast consumption chain. New consumption credits have been introduced and amount of these credits have been enlarged. Therefore, consumers even do not take the conditions of credit into the consideration when they purchase goods and sales. Advertisement methods have changed to give damage to the consumer’s conscious. Marketing methods also have been developed so as producer firms followed marketing policy as if they are monopoly. This also weakened the position of the consumers who are not well organized against the producers. In this unfair environment, protection of consumers became more importance The main theme of this article is the protection of consumers before setting the relationship/ contract between parties. The consumers should be well informed before the settlement of agreement. The standardization for the protection of consumers against unfair practices such as prices, advertisement, conditions of process should be evaluated in this framework. Although, there have been important changes in legal perspective by adaptation to EU’ acquis communautaire, especially, the act with date 06.03.2003 and with number 4822 provided necessary legal framework, it can not be argued that the consumers are well protected. Here, it is recognized that implication of these rights is also as important as the law. First of all, the consumer should be the responsible for protection own rights even though, there are necessary legal arrangements for protection. If consumers do not use their legal rights, and if they do not have intention to use other rights, none of these protection method can be useful. For providing full use of these rights, consumers should be well informed. Training of consumers for their rights is the precondition of protection mechanism in the future.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2004 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 8 Sayı: 2 |