6458 SAYILI KANUN UYARINCA YAPILAN ULUSLARARASI KORUMA BAŞVURULARININ TÜRK İDARİ YARGISINDA ELE ALINMASI

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 4, 363 - 394, 25.10.2019

Kasım Ocak

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.637681

Öz

6458 sayılı Yabancılar ve
Uluslararası Koruma Kanunu ile birlikte daha önce dağınık halde olan
iltica/sığınma mevzuatı bir bütün haline gelmiş ve kanuni dayanak kazanmıştır.
Söz konusu kanun kullanılan terimler açısından da yenilikler getirmiştir. 6458
sayılı Kanun öncesinde kullanılan sığınmacı kavramı yerine şartlı mülteci
kavramı tercih edilmiş, bu kavram mülteci ve ikincil koruma statüsü ile
birlikte uluslararası koruma türlerini oluşturmuştur. 6458 sayılı Kanun
kapsamında yapılan işlemlerin yargısal denetiminde istisnası olmakla birlikte
idari yargı görevli kılınmıştır. Uluslararası koruma başvurularının yapılma ve
değerlendirilme usulüne dair ayrıntılı düzenlemeler içeren 6458 sayılı Kanun
sonrasında oluşan uyuşmazlıklar idari yargının bu konudaki içtihatlarının
zengin ve belirli olmasına neden olmuştur. 
6458 sayılı Kanun kapsamında yapılan işlemlerde genel görevli mahkeme
idare mahkemeleri olduğu için idari yargının bu alandaki içtihatlarının ele
alınması gerek yabancılar hukukunun gelişimi gerek bu kanundan yararlanmak
isteyen yabancıların hak kaybına uğramaması için önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

uluslararası koruma, mülteci, şartlı mülteci, şartlı başvuru, şartlı koruma, idari yargı

DEALING WITH INTERNATIONAL PROTECTION APPLICATIONS MADE IN ACCORDANCE WITH THE LAW NO. 6458 IN THE TURKISH ADMINISTRATIVE JURISDICTION

Öz

With the Law No. 6458 on Foreigners and International Protection, the
refugee/asylum legislation, which was previously dispersed, has become a whole
and has gained a legal basis. The law in question also introduced innovations
in the sense of terms. The concept of conditional refugee was chosen instead of
the concept of asylum-seekers used before the Law No. 6458, which together with
the refugee and secondary protection status established international
protection types. The administrative jurisdiction is mandated, although there
is an exception under the judicial review of the transactions carried out under
Law No. 6458. The disputes that occurred after the Law No. 6458, which contained
detailed regulations on the procedure for making and evaluating international
protection applications, led to the fact that the case law of the
administrative judiciary was rich and specific. Since the general competent
court is the administrative courts in the proceedings under Law No. 6458, it is
important to consider the case law of the administrative jurisdiction in this
field both for the development of foreigners' law and for the foreigners who
want to benefit from this law not to lose their rights.

Anahtar Kelimeler

refugee, international protection, conditional refugee, administrative jurisdiction

Kaynakça

• ALTINIŞIK, Çiğdem/YILDIRIM, Mehmet Şahin: Mülteci Haklarının Korunması, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 2002.
• ALTINOK ÇALIŞKAN, Elif: Mülteciler ve Sığınmacılar Hakkında İdarenin Görevleri-Yetkileri ve Yargısal Denetim, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, 2013.
• AYBAY, Rona: Yabancılar Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2007.
• BAL, Yakup/KARABULUT, Mustafa/ŞAHİN, Yahya: Danıştay 10. Daire Kararları, C. I, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• BOZBEYOĞLU, Eda: “Mülteciler ve İnsan Hakları”, Moment Dergi, Y. 2015, S. 2 (1), ss. 60-80.
• BUZ, Sema: “Türkiye Sığınma Sisteminin Sosyal Boyutu”, TBB Dergisi, Y. 2008, S. 76, ss. 120-130.
• ÇAKRAN, Şebnem/EREN, Veysel: “Mülteci Politikası: Avrupa Birliği ve Türkiye Karşılaştırması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Y. 2017, C. 14, S. 39, ss. 1-30.
• ÇELİK, Neşe Baran: “Türk Hukukunda Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunan veya Uluslararası Korumadan Yararlanan Yabancıların Hak ve Yükümlülükleri”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, Y. 2015, C. 1, ss. 67-148.
• ÇELİKEL Aysel/ÖZTEKİN GELGEL Günseli: Yabancılar Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul, 2011.
• ÇİÇEKLİ, Bülent: “Mülteci, Sığınmacı ve Göçmenler: Sınıflandırma ve Yasal Statünün Belirlenmesine İlişkin Sorunlar”, Vatandaşlık, Göç, Mülteci ve Yabancılar Hukukundaki Güncel Gelişmeler, TBB Yayınları, Ankara, 2010, ss. 327-362.
• ÇİÇEKLİ Bülent: Uluslararası Hukukta Mülteciler ve Sığınmacılar, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2009.
• ÇİÇEKLİ, Bülent: Yabancılar Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2013.
• ÇİÇEKLİ, Bülent: Yabancılar ve Mülteciler Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016.
• DOĞAN, Vahit/ODABAŞI, Hasan: Vatandaşlık ve Yabancılar Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2004.
• DURAN, Lütfi: “Yabancıların Türkiye’den Sınırdışı Edilmesi”, İnsan Hakları Yıllığı, Y. 2, 1980, ss. 3-34.
• EKŞİ, Nuray: Yabancılar Hukukuna İlişkin Temel Konular, Beta Yayınevi, İstanbul, 2007.
• EKŞİ, Nuray: Yabancılar ve Uluslar arası Koruma Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul, 2016.
• EKŞİ, Nuray/ÇİÇEKLİ, Bülent: Yabancılar ve Mülteci Hukukuna İlişkin Danıştay 10. Daire Kararları, Beta Yayınevi, İstanbul, 2012.
• ERGÜVEN, Nasıh Sarp/ÖZTURANLI, Beyza: “Uluslararası Mülteci Hukuku ve Türkiye”, AÜHFD, Y. 2013, S. 62 (4), ss. 1007-1061.
• EROĞLU ENDER, Canan/TAŞKIRAN, Ruken: “Sığınma Hakkı ve Mültecilerin Durumu”, TBB Dergisi, S. 2002/1, ss. 105-128.
• ERTEN, Rifat: “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIX, Y. 2015, S.1, ss. 3-51.
• KIVILCIM, Zeynep: “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile Geçici Koruma Yönetmeliği: Toplumsal Cinsiyet Perspektifinde Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Y. 2016, C. 71, S. 3, ss. 919-940.
• ODMAN, Tevfik: Mülteci Hukuku, AÜSBF, Ankara, 1995.
• ÖZGÜR, Nurcan/ÖZER, Yeşim: Türkiye’de Sığınma Sisteminin Avrupalılaştırılması, Derin Yayınları, İstanbul, 2010.
• ÖZTÜRK, Neva Övünç: “Geçici Korumanın Uluslararası Koruma Rejimine Uyumu Üzerine Bir İnceleme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2017, S. 66 (1), ss. 201-216.
• ÖZTÜRK, Neva Övünç: “Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Yer Alan Sığınma Hakkının Tahlili”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2012, C. 3, S. 2, ss. 187- 229.
• SAV, Özden: “Uluslararası Hukuk Açısından “Sığınma”, “Göç”, “Nüfus Mübadelesi”, “Vatansızlık” Gibi “Silahlı Çatışma” Bağlantılı Nüfus Sorunları”, TBB Dergisi, S. 2016 (124), ss. 497-558.
• TÜRKOĞLU, Oğuzhan: “Mülteciler ve Ulusal/Uluslararası Güvenlik”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Y. 2011, C. XXX, S. 2, ss. 101-118.
• UZUN, Elif: “Uluslararası Hukuk Çerçevesinde BMMYK’nın Yapısı, Görevleri ve Uluslararası Mülteci Hukukunun Gelişimindeki Yeri”, Göç Araştırmaları Dergisi, Y. 2016, C. 2, S. 2, ss. 60-85.