Öz
Ceza yargılamasının amacı; en geniş anlamı ile insan hakları ihlâllerine yol açmadan maddi gerçeğe erişmektir. Yargı mercilerinin kararlarında hukuka aykırılıklar bulunabileceği gerçeğinden hareketle, maddi gerçeğe erişme amacına hizmet etmek üzere, bu hukuka aykırılıkların giderilmesi için kanun yolları öngörülmüştür. Ancak, bir davanın sonsuza kadar sürmeyip bir hükümle neticelenmesi ve bu hükme karşı kanun yollarının tüketilmesiyle mahkeme kararlarının kesinleşmesi, toplumda hukuksal barışın kurulması ve korunması için zaruri bir ihtiyaçtır. Bununla birlikte, hüküm ve kararlar tüm kanun yolları tüketilerek kesin hüküm kuvvetine erişse dahi, bir süre sonra, maddi gerçeğe uymadıkları, dava konusu olayın mahiyetine aykırı olarak, hüküm veya kararın sanık lehine veya aleyhine sonuç doğurduğu, başka bir deyişle hükmün adli hata ile lekelendiği ortaya çıkabilir. İstinaf kanun yolunun hayata geçtiği 20.7.2016 tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı başvurulacak bir olağanüstü kanun yolu öngörülmemişti. Ancak, istinaf mahkemesinin kesin nitelikteki hatalı kararlarının düzeltilmesi ihtiyacına binaen, “Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itiraz yetkisi”, 20.7.2017 tarihli ve 7035 sayılı Kanun ile CMK’ya eklenen 308/A maddesinde düzenlenmiştir. Yapılan düzenleme ile; bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itirazı üzerine, dairenin itirazı yerinde görürse kararını düzeltmesi, yerinde görmezse dosyayı itirazı incelemek üzere bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kuruluna göndermesi sağlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Bölge adliye mahkemesi ceza muhakemesi kanunu. başsavcı itiraz yetkisi adli hata
Kaynakça
- ARSLAN, Çetin: “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı İtirazı (CMK md.308)”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 2, Sa. 5, s. 112-113.
- CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 13. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2016.
- ÇAĞLAR, Selda: “Ceza Yargılamasında Bir Kanun Yolu Olarak İstinaf”, Legal Hukuk Dergisi, Yıl 4, Sa. 41, s. 1375-1393.
- ÇİNKO, M. Sıddık: “Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi”, Terazi Hukuk Dergisi, C.3 Sa. 141, s. 96-101.
- İNAN, Kubilay: Ceza Yargılamasında Yasayolları, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006.
- KAYMAZ, Seydi: “İtirazları inceleyen bölge adliye mahkemesi başkanlar kurulunun oluşumu hukuka aykırıdır” https://www.indyturk.com/node/127201/t%C3%BCrkiyeden sesler/itirazlar%C4%B1-inceleyen- b%C3%B6lge-adliye mahkemesiba%C5%9Fkanlar -kurulunun, erişim: 10.6.2020.
- KUNTER, Nurullah: “Hukuki Hatayı Gidermek İçin Ceza Muhakemesinin Yenilenebilmesi Sorunu”, Yargıtay Dergisi, C. 13, Sa. 3, s. 201-208.
- KUNTER, Nurullah/YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2010.
- ÖZBEK, V. Özer: Ceza Muhakemesi Hukuku, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006.
- ÖZBEK, V. Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar/TEPE, İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku, 19. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2017.
- ÖZGEN, Eralp: Ceza Muhakemesinin Yenilenmesi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayımı, Ankara, 1968.
- ÖZTÜRK, Bahri/ERDEM, M. Ruhan: Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008.
- ÖZTÜRK, Bahri: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 10. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016.
- SARIGÜL, A. Tanju: Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf, 3. Baskı, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2017.
- SOYASLAN, Doğan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2014.
- ŞAHİN, Cumhur: Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2005.
- ŞAHİN, Cumhur/GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku I, 6. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2015.
- ŞAHİN, Cumhur/GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku II, 6. Baskı, Seçkin Yayınevi. Ankara, 2017.
- TOROSLU, Nevzat/FEYZİOĞLU, Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2008.
- TOSUN, Öztekin: “Temyiz Kararlarına Karşı Kanunyolları”, Ceza Adaleti Reformunun İlkeleri Sempozyumu II, Kanun Yolları. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 1866, Yıl 1973, s. 133-134.
- TOSUN, Öztekin: Türk Suç Muhakemesi Hukuku Dersleri Cilt II, 2. Baskı, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1976.
- ÜNVER, Yener/HAKERİ, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 10. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
- YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, 7. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2019.
- YENİSEY, Feridun/OKTAR, Salih: Alman Ceza Muhakemesi Kanunu StrafprozeBordnung (StPO), 2. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2015.
- YURTCAN, Erdener: Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, 5. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2008.
- YÜCE, T. Tufan: Türk-Alman Ceza Muhakemeleri Hukukunda Kanun Yolları, Ötüken Yayınevi, Ankara, 1967.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk |
| Bölüm | KAMU HUKUKU |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Ekim 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 24 Sayı: 4 |