PATENT İSTEME HAKKININ VE PATENTİN HACİZDE SIRASI VE BUNLARA YÖNELİK GASP İDDİASININ VEYA DAVASININ HACZE ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 1, 35 - 67, 31.01.2022

Önder Topal

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1065792

Öz

Sınaî Mülkiyet Kanunu m. 148'de sınaî mülkiyet haklarının ve dolayısıyla patent hakkının haczedilebileceği düzenlenmiştir. Patent hakkı üst bir kavram olarak kullanılmakta ve bu kavramın içerisinde çeşitli haklar bulunmaktadır. Bu haklardan ikisini patent isteme hakkı ve patentten doğan hak (kanuni terim ile patent) oluşturmaktadır. Anılan haklara ilişkin olarak, üçüncü kişiler SMK m. 110-111 kapsamında gasp iddiasıyla dava açabilecektir. Çalışmamızda patent isteme hakkına ve patente ilişkin gasp iddiasının veya davasının hacze etkisinin ne olacağı üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda öncelikli olarak patent isteme hakkına veya patente ilişkin gasp iddiası söz konusu olursa, bunların haczinin hangi sıraya göre yapılacağı ele alınacaktır. Sonrasında ise, patent isteme hakkının veya patentin haczi sırasında veya sonrasında gasp iddiasında bulunulursa nasıl bir prosedür izleneceği üzerinde durulacaktır. Özellikle gasp davasının hacizden önce açılması halinde, davacının teminat amaçlı ihtiyati tedbir talep ederek, mahkemenin de talebi uygun bularak vereceği bir kararla, derdest takibi, özellikle satışı durdurup durdurmayacağı değerlendirilecektir. Patent isteme hakkının veya patentin hacizde sırası ve gasp davasının açılması durumunda, bunun hacze etkisi bağlamında değerlendirme yapılırken doktrinde ileri sürülen görüşlere ve yargısal içtihatlara da yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Patent İsteme Hakkı, Patentten Doğan Hak, Gasp Davası, Hacizde Sıra, İstihkak.

THE RIGT TO CLAIM PATENT AND ITS PLACE IN SEIZURE AND THE EFFECT OF THE CLAIM OR ACTION OF REPLEVIN AGAINST THEM ON THE SEIZURE

Öz

It was regulated that industrial property rights and accordingly the patent right could be seized in the Industrial Property Law article 148.The patent right has been used as the main concept and there are various rights within this concept. Two of these rights are composed of the right to request a patent and the right arising from the patent (in terms of law the patent). Concerning the aforementioned rights, third parties are able to open a case with the claim of extortion within the scope of IPL article 110-111. In our study, the emphasis will be put on what the effects of the extortion claim or case concerning the right to request a patent and the patent will be to the attachment. Within this context, in the event of a claim of extortion concerning the right to request a patent or the patent, initially the order in which the attachment of these will be made will be discussed. Afterwards, the emphasis will be put on what procedures will be followed if there is a claim of extortion during or after the attachment of the patent request right or the patent. Particularly, if the extortion case is opened before the attachment, the collateral tracking of the plaintiff and in particular whether he will be able to stop the sale or not will be discussed. While evaluating the order of the right to request a patent or the patent in attachment and its effect to the attachment if the case of extortion is opened, the ideas that are put forward in the doctrine and the court practices will also be included.

Anahtar Kelimeler

The Right to Request a Patent, The Right Arising from a Patent, Extortion Case, The Order in Attachment, Claim.

Kaynakça

• Alangoya Y/Yıldırım M K/ Deren Yıldırım N, Medeni Usul Hukuku Esasları, 7. Baskı, Beta, 2009.
• Amonn K/Gasser D, Grundriss des Schuldbetreibungs-und Konkursrechts, sechste Auflage, Stämpfli & Cie, 1997.
• Ansay S Ş, Hukuk İcra ve İflas Usulleri, 5. Bası, İstiklal Matbaası, 1960.
• Ansay S Ş, Hukuk Yargılama Usulleri, 7. Baskı, Güzel Sanatlar Matbaası, 1960.
• Arar K, İcra ve İflâs Hükümleri, C. I, İdeal Matbaa, 1944.
• Arslan, R/Yılmaz E/Taşpınar Ayvaz S/Hanağası E, İcra ve İflas Hukuku, 6. Baskı, Yetkin Yayınları, 2020.
• Arslan R/Yılmaz E/Taşpınar Ayvaz S/Hanağası E, Medeni Usul Hukuku, 6. Bası, Yetkin Yayınları, 2020.
• Aslan K, Hacizde İstihkak Davaları, Turhan Kitabevi, 2005.
• Aslan K, "Hacizde Sıra (Tertip)", 2005, 2, AÜHFD, s. 269-318.
• Aşık İ İcra Sözleşmeleri, Turhan Kitabevi, 2006.
• Atalı M/Ermenek İ/Erdoğan E, İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, 2020.
• Ayiter N, İhtira Hukuku, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1968.
• Belgesay M R, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, C. I-II, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1939.
• Belgesay M R, İcra ve İflâs Kanunu Şerhi, 2.Bası, Sucuoğlu Matbaası,1948.
• Berkin N M, Medeni Usul Hukuku Esasları, Hamle Matbaası, 1969.
• Berkin N M, İcra Hukuku Dersleri, 2. Baskı, Hamle Matbaası, 1969.
• Beydola A, "Kuzey Kıbrıs Hukukunda İcraya İlişkin Hükümlerin Ailenin Korunması Hakkı, Mülkiyet Hakkı Ve Ölçülülük İlkesi Açısından Değerlendirilmesi", 2016, 65 (4), AÜHFD, s. 2755-2793.
• Bilge N/Önen E, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Sevinç Matbaası, 1978.
• Bolayır, N, “Fikri Mülkiyet Haklarında Cebri İcra Sistemi”, 2014, I (Özel Sayı), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, s. 2513-2570.
• Börü L, Dava Konusunun Devri, Yetkin Yayınları, 2012.
• Çiftçi P, İcra Hukukunda Menfaat Dengesi, Adalet Yayınevi, 2010.
• Ercan İ, Medeni Usul Hukukunda İhtiyati Tedbir (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 1992.
• Erişir E, Geçici Hukuki Korumanın Temelleri ve İhtiyati Tedbir Türleri, XII Levha Yayınları, 2013.
• Gürdoğan B, İcra Hukuku Dersleri, Ajans Türk Matbaası, 1970.
• Hirş E E, Fikrî ve Sınaî Haklar, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1948.
• Karafakih İ, Hakkı, Medeni Muhakemeleri Usulü Esasları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1952.
• Karslı A, İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Alternatif, 2014.
• Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt IV, 6. Baskı, Beta Basım A.Ş., 2001.
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, 2013.
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Cilt: 1, Evrim Dağıtım, 1988.
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku, Cilt 2, Evrim Dağıtım, 1990.
• Kuru B, İstinaf İstemine Göre Yazılmış İcra ve İflas Hukuku, Legal Yayınevi, 2016.
• Kuru B, Medeni Usul Hukuku El Kitabı, Cilt II, Yetkin Yayınları, 2020.
• Kuru B/Arslan R/Yılmaz E, İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 28. Baskı, Yekin Yayınları, 2014.
• Kuru B/Arslan R/Yılmaz E, Medeni Usul Hukuku, 24. Baskı, Yetkin Yayınları, 2013.
• Kuru B/Aydın B, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, 2021.
• Muşul T, İcra ve İflas Hukuku Esasları, 5. Baskı, Adalet Yayınevi, 2015.
• Muşul T, İcra ve İflas Hukuku, Cilt: 1, Adalet Yayınevi, 2013.
• Olgaç S, İcra-İflâs C.I-II, Olgaç Matbaası, 1978.
• Ortan A N, İşçi Buluşları Hukuku, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, 1987.
• Öğütçü A T/Çitoğlu A, Uygulamalı İcra ve İflâs Kanunu, C.I, Garanti Basım, 1977.
• Özekes M, İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Adalet Yayınevi, 2009.
• Özekes M, İcra ve İflas Hukukunda İhtiyati Haciz, Seçkin Yayınevi, 2003.
• Özekes M, "Karar İncelemesi: Üzerinde İhtiyati Tedbir Bulunan Bir Gayri Menkulün Cebri İcra Yoluyla Satışı Sorunu", 2002/1, GSÜHFD, Prof. Dr. Kemal Oğuzman'a Armağan, s. 527-539.
• Özekes M, Pekcanıtez H, Usul Medeni Usul Hukuku, Cilt III, 15. B., XII Levha Yayınları, 2017.
• Özkök S, İhtiyati Tedbirler, Turhan Kitabevi, 2002.
• Özmumcu S, "Müddeabihin Temlikinin Etkilerine İlişkin Sistemler", Prof. Dr. Yavuz Alangoya İçin Armağan, Beta Yayınları, 2007, s. 197-256.
• Pekcanıtez H/Atalay O/Özekes M, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 8. B., XII Levha Yayınları, 2020.
• Pekcanıtez H/Atalay O/Surgurtekin Özkan M/Özekes M, İcra ve İflas Hukuku, 10. Bası, Yetkin Yayınları, 2012.
• Postacıoğlu İ E, İcra Hukuku Esasları, Fakülteler Matbaası, 1982.
• Postacıoğlu İ E/Altay S, İcra Hukuku Esasları, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, 2010.
• Karahan S/Suluk C/Saraç T/Nal T, Fikri Mülkiyet Hukukunun Esasları, 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2012.
• Saraç T, Patentten Doğan Hakka Tecavüz ve Hakkın Korunması, Seçkin Yayıncılık, 2003.
• Tekinay S S, Hacizden Mütevellit İstihkak Davaları, Oğur Matbaası, 1953.
• Staehelin A/Bauer T/Staehelin D, Basler Kommentar, Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs II, Art. 1-158 SchKG, 2. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag, 2010.
• Suluk C/Karasu R/Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku, 4. Baskı, Seçkin, 2020.
• Sungurtekin Özkan M, “İcra Hukukunda Oranlılık İlkesi”, Prof. Dr. Turhan Tufan Yüce’ye Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını, 2001, s. 177-203.
• Şehirali F H, Patent Hakkının Korunması, Turhan Kitabevi, 1998.
• Tanrıver S, İlamlı İcranın Dayanakları ve İcranın İadesi, Yetkin Yayınları, 1996.
• Tanrıver S, Medeni Usul Hukuku, Cilt II, Yetkin Yayınları, 2021.
• Taş Korkmaz H, İflâs Masası, Yetkin Yayınları, 2010.
• Taş Korkmaz H, Türk Hukukunda İhtiyati Tedbirler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 1995.
• Tekinalp Ü, Fikrî Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, Vedat Kitapçılık, 2012.
• Umar B, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Bası, Yetkin Yayınları, 2014.
• Uyar T, İcra Hukukunda Haciz, 2.Baskı, 1990.
• Uyar T, "Hacizden Doğan İstihkak İddiaları", 1985, 7-9, İBD, s. 560-594.
• Uyar T, "İcra Hukukunda İstihkak İddiaları", 1976, 1, ABD, s. 40-48.
• Üstündağ S, İcra Hukuku Esasları, 8. Bası, Fakülteler Matbaası, 2004.
• Üstündağ S, Medeni Yargılama Hukuku, Cilt I-II, 7. Baskı, Nesil Matbaacılık, 2000.
• Yıldırım M K, “İcra Hukukunun Anayasa ile İlişkisi ve Ölçülülük İlkesi”, 1989, IV (1-3), Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, s. 98-115.
• Yıldırım, M K/Deren Yıldırım N, İcra Hukuku, 5. Baskı, Beta, 2012.
• Yılmaz E, Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri, C. I, II, Yetkin Yayınları, 2001. Yüzer D, "Kamu İcra Hukukunda Ölçülülük İlkesi", 2014, 16, DEÜHFD, s. 4843-4898.