ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN MÜZAKERELERE KATILMA YASAĞI

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 4, 39 - 64, 31.10.2023

Burak Adıgüzel , Özlem İlbasmış Hızlısoy

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1350121

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin müzakerelere katılma yasağı inceleme konusu yapılacaktır. Çalışmamızda, öncelikle, yönetim kurulu üyesinin tüzel kişi olması durumda tüzel kişi adına toplantılara katılan gerçek kişinin (TTK m. 359.2) ve onun TTK m. 393.1’de sayılan yakınlarının menfaatinin şirket menfaatiyle çatıştığı hâllerde yasağın gündeme gelip gelmeyeceği sorunu ele alınacaktır. Ardından, yasağın yönetim kurulu üyesinin müzakereye katılmamasının dürüstlük kuralının gereği olan durumlarda uygulanmasının şirket dışı kişisel menfaatin yanında şirket içi kişisel menfaati de yasağa dâhil edecek nitelikte olup olmadığı değerlendirilecektir. Yine üyenin menfaat çatışması oluşturan konu müzakere edilirken toplantıda mevcut olup olamayacağı ve yasağın oy vermeyi kapsayıp kapsamadığı sorunları açıklığa kavuşturulacaktır. Yasağa aykırılık durumunda alınan kararın geçerli olup olmayacağı, bu soruya olumsuz yanıt verildiği takdirde ise bu kez birincisi geçersizliğin türü ikincisi ise yasaklı üyelerin mevcut olduğu durumda menfaat çatışması teşkil eden konuda alınacak kararın geçersizliği sonucuna hem toplantı hem de karar nisabı açısından mı yoksa sadece karar nisabı bağlamında mı varılması gerektiği sorunları çalışmamızın diğer odak noktalarını teşkil edecektir. Nihayet yasağa aykırılık durumunda alınan yönetim kurulu kararına dayanılarak yapılan işlemin geçersiz olup olmayacağı incelenecektir. Bahsi geçen meseleler ele alınırken TTK m. 393 ile ilgili de lege ferenda önerilerde de bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Müzakereye katılma yasağı, yönetim kurulu, dürüstlük kuralı, menfaat çatışması, şirket dışı menfaat

PROHIBITION OF MEMBERS OF THE BOARD OF DIRECTORS OF A JOINT STOCK COMPANY FROM PARTICIPATING IN NEGOTIATIONS

Öz

In this study, the prohibition of participation of the members of the board of directors of joint stock companies in the negotiations will be analysed. Firstly, in the event that the member of the board of directors is a legal person, the question of whether the prohibition shall be applied in cases where the interests of the real person attending the meetings on behalf of the legal person (Art. 359.2 TCC) and his/her relatives listed under Art. 393.1 TCC conflict with the interests of the company. Subsequently, it will be evaluated whether the application of the prohibition in cases where the failure of the board member to participate in the negotiations is required by the rule of good faith is of a nature to include the personal interest within the company as well as the personal interest outside the company. It will also be clarified whether the member can be present at the meeting while the matter constituting a conflict of interest is being discussed and whether the prohibition covers voting. The other focal points of our study will be whether the decision taken in case of violation of the prohibition will be valid or not, and if this question is answered in the negative, firstly, the type of invalidity, and secondly, whether the invalidity of the decision to be taken on the matter constituting a conflict of interest in the presence of prohibited members should be concluded in terms of both meeting and decision quorum or only in the context of decision quorum. Finally, the invalidity of the transaction based on the board of directors' decision taken in case of violation of the prohibition will be analysed. While addressing the aforementioned issues, de lege ferenda suggestions will also be made regarding Art. 393 TCC.

Anahtar Kelimeler

Prohibition of participating in negotiations, board of directors, good faith, conflict of interest, outside interest

Kaynakça

• Akdağ Güney N, Anonim Şirket Yönetim Kurulu, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, 2016.
• Akın M Y/Sulu M, “Yönetim Kurulu Üyelerinin Menfaati ile Şirket Menfaatinin Çatışması Bağlamında Sorumluluk”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 25(1), 2019, s. 169-184.
• Ayan Ö, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Sadakat Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün İhlalinin Sonuçları, 1. Bası, Adalet Yayınevi, 2013.
• Bahar Sayın H, Pay Sahibi Haklarının Korunması Kapsamında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Butlanı, 2. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku, 15. Bası, Beta Yayıncılık, 2021.
• Bilgili F/Demirkapı E, Şirketler Hukuku, 9. Bası, Dora Yayıncılık, 2013.
• Cankat R, Anonim Ortaklıklar Hukukunda İlişkili Taraf İşlemleri, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2022.
• Çamoğlu E, Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu (Kamu Borçlarından Sorumluluk İle), 3. Bası, Vedat Kitapçılık, 2010.
• Çoştan H, “Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin ve Kamu Tüzel Kişilerinin Yönetim Kurulu Üyeliği”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 29(1), 2013, s. 117-137.
• Develi E, Tüzel Kişinin Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyeliği, 1. Bası, Seçkin, 2016.
• Domaniç H, Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi II, 1. Bası, Temel Yayınları, 1988.
• Eminoğlu C/Çakır F B, “Anonim Ortaklıklarda Tüzel Kişilerin Yönetim Kurulu Üyesi Seçilmesi ve Kamu Tüzel Kişilerinin Yönetim Kuruluna Temsilci Ataması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(3-4), 2014, s. 277-297.
• Ercoşkun Şenol K, “Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Toplantıları”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, 19(2), 2013, s. 1693-1726.
• Eriş G, Açıklamalı – İçtihatlı En Son Değişikliklerle Birlikte Türk Ticaret Kanunu, Ticari İşletme ve Şirketler, C. 2, 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2004.
• Helvacı M, Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Bası, Beta Yayıncılık, 2001.
• İmregün O, Anonim Ortaklıklar, 4. Bası, Yasa Yayınları, 1989.
• İmregün O, “Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Toplantı ve Karar Yetersayıları ve Yönetim Kurulu Kararlarına Karşı Başvuru Yolları”, Prof. Dr. Hayri Domaniç’e 80. Yaş Günü Armağanı, C. 1, 2001, s. 277-292.
• Kılıç Akyıldız G, “Karar İncelemesi: Bir Yönetim Kurulu Üyesinin Yönetim Kurulu Toplantısına Çağrılmaması ve Alınan Kararlara Etkisi”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, 19(Özel Sayı), 2017, s. 2299-2313.
• Kırca İ, “Anonim Şirketlerde Tüzel Kişilerin Yönetim Kurulu Üyeliği”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28(2), 2012, s. 51-59.
• Kırca İ/Şehirali Çelik F H/Manavgat Ç, Anonim Şirketler Hukuku, C. 1, 1. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, 2013.
• Kortunay A, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu ve Üyelerin Bilgi Edinme Hakkı, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2015.
• Odman Boztosun N A, Hukuksal Açıdan Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2013.
• Öcal A, “Fransız Belçika ve İsviçre Hukuklarında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Müzakerelere Katılmaktan Yasaklanması”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1-2), 2000, s. 335-343.
• Özer I, “Anonim Şirket Yönetim Kurulunda Müzakerelere Katılma Yasağına Aykırılığın Hukuki Sonuçları”, Sermaye Şirketleri Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu (Tebliğler – Tartışmalar), 2020, s. 353-379.
• Poroy R/Tekinalp Ü/Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku I, 15. Bası, Vedat Kitapçılık, 2021.
• Sevi A M, “Anonim Ortaklıkta Tüzel Kişi Yönetim Kurulu Üyesi Adına Tescil Edilen Gerçek Kişinin Hukukî Sorumluluğu”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 32(3), 2016, s. 39-75.
• Sevi A M, Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğü, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Sulu M, Anonim Ortaklıklarda Şirket Menfaati Kavramı, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2019.
• Şener O H, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku, 5. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Tekinalp Ü, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, 2020.
• Teoman Ö, “Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Müzakerelere Katılma Yasağına (TTK 332) Aykırılığın Yaptırımı Nedir?”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 26(4), 2010, s. 5-14.
• Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük, <https://sozluk.gov.tr/>, Erişim Tarihi 5 Ekim 2022.
• Yanlı V, “Yönetim Kurulu Üyesinin Müzakereye Katılması Yasağının İhlali Halinde Yetersayı Sağlanmaması Nedeniyle Kararın Geçersizliği”, 1. Ticaret Hukuku Kongresi 2021 (Tebliğler), 2021, s. 186-215.
• Yaşar T N, “Türk Ticaret Kanunu m. 390-393”, Kemal Şenocak (Ed.), Şirketler Hukuku Şerhi C. 2, Seçkin Yayıncılık, 2023, s. 2064-2122.