Social Media and Liability Arising from Unfair Competition Based on Social Media

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 2, 3 - 30, 18.04.2024

Hayri Bozgeyik Zehra Avcı

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1447512

Öz

The widespread use of the Internet, especially with the rapid growth of social media, has simplified and diversified communication. These platforms have provided users with the opportunity to share and interact with content, and have enabled widespread interaction worldwide. Violations of intellectual property rights and unfair competition have also become inevitable. In this study, it is generally observed that unfair competition occurs through unsolicited emails, domain names, advertising tools, and communication. These violations are evaluated within the scope of Article 55 of the Turkish Commercial Code. In case of unfair competition in social media, it is important to determine whether the responsibility belongs to the content provider or the hosting, access, or collective use provider. Content providers are responsible for the content they provide and are not responsible for other content providers to which they provide links. However, if they adopt the content, they are liable according to the general provisions. Hosting and access providers are responsible for managing illegal content shared by users according to specific rules. The responsibility of collective use providers depends on their commercial objectives. Non-commercial providers are only responsible for preventing access to criminal content, but commercial providers are obliged to comply with the procedures determined for the protection of children and the prevention of offences. Those who fail to fulfil their responsibilities may be held liable under certain conditions.

Anahtar Kelimeler

Social media, unfair competition, liability, unfair competition law, internet law

Sosyal Medya ve Sosyal Medya Kaynaklı Haksız Rekabetten Doğan Sorumluluk

Öz

İnternetin yaygınlaşması, özellikle sosyal medyanın hızla büyümesiyle birlikte iletişimi kolaylaştırmış ve çeşitlendirmiştir. Bu platformlar kullanıcılara içerikleri paylaşma ve etkileşime geçme imkânı sunarak dünya genelinde yaygın bir etkileşim sağlamıştır. Fikri mülkiyet haklarına ve haksız rekabete yönelik ihlallerin meydana gelmesi de kaçınılmaz olmuştur. Çalışmada öncelikle sosyal medyanın tanımı ve unsurları ele alınacaktır. Haksız rekabetin genellikle istenmeyen e-posta gönderimi, alan adları, reklam araçları ve iletişim yoluyla meydana geldiği görülür. Bu ihlaller, Türk Ticaret Kanunu'nun 55. maddesi kapsamında değerlendirilir. Sosyal medyada haksız rekabet durumunda sorumluluğun içerik sağlayıcıya mı yoksa yer, erişim veya toplu kullanım sağlayıcıya mı ait olduğu önem arz eder. İçerik sağlayıcılar sundukları içerikten sorumlu olup, bağlantı sağladıkları diğer içerik sağlayıcılarından sorumlu değillerdir. Ancak, içeriği benimsedikleri durumda genel hükümlere göre sorumluluk taşırlar. Yer ve erişim sağlayıcıların sorumluluğu, kullanıcının paylaştığı hukuka aykırı içerikleri belirli kurallar çerçevesinde yönetmekle sınırlıdır. Toplu kullanım sağlayıcılarının sorumluluğu ise ticari amaçlarına göre değişmektedir. Ticari olmayan sağlayıcılar sadece suç içeren içeriklere erişimi engellemekle sorumludur, ancak ticari amaçlı sağlayıcılar çocukların korunması ve suçların önlenmesi amacıyla belirlenen prosedürlere uymakla yükümlüdürler. Sorumluluklarını yerine getirmeyenler, belirli koşullar altında sorumlu tutulabilirler.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, haksız rekabet, sorumluluk, haksız rekabet hukuku, internet hukuku

Kaynakça

• <https://cdn.iccwbo.org/content/uploads/sites/3/2011/08/ICC-Consolidated-Code-of-Advertising-and-Marketing-2011-English.pdf> Erişim Tarihi 25 Aralık 2024.
• <https://support.google.com/adspolicy/answer/143465?hl=tr> Erişim Tarihi25 Aralık 2024. <https://www.esb.org.tr> Erişim Tarihi 21 Şubat 2024.
• <https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/turkiyede-tahmini-medya-ve-reklam-yatirimlari-2019-ilk-6-ay-raporu.html> 2019, Erişim Tarihi 25 Kasım 2023.
• Aghei S/ Nematbakhsh M A/ Farsani H K, “Evolution Of The World Wide Web: From WEB 1.0 To WEB 4.0”, International Journal of Web & Semantic Technology, 3(1), January 2012, s. 1-10.
• Akar E, “Pazarlama Bağlamında Geleneksel ve İnternette Ağızdan Ağıza İletişim: Kuramsal Bir Çerçeve”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(32, 2009, s. 114 vd.
• Akar E, Sosyal Medya Pazarlaması: Sosyal Web’te Pazarlama Stratejileri, 2. Baskı, Efil Yayınevi, Ankara, 2011. Akıncı Vural Z B/ Bat M, “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 5(20), 2010, s. 3348–3382.
• Akkurt S S, “Kişilik Hakkının Sosyal Medya Kullanıcıları Tarafından İhlâli Hâlinde Ortaya Çıkacak Cezaî Sorumluluğa Medenî Hukuk Bağlamında Bir Bakış”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(29, 2017, s. 329-373.
• Akkurt S S, Sosyal Medyada Gerçekleşen İhlaller Karşısında Kişilik Hakkının Korunması, 3. Baskı, Seçkin, Ankara, 2023.
• Aksakallı T, “Sosyal Medya Reklamlarının Tüketicilerde Oluşturduğu Algılar: Instagram Reklamları Üzerine Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2018.
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku, 27. Baskı, Batider, Ankara, 2021.
• Aslan A, “Sosyal Ağlar ve Online (Çevrimiçi) Reklam Üzerine Bir Değerlendirme”, 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, 2017, <http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/1617/M00818.pdf?sequence=1&isAllowed=y>, Erişim Tarihi 12 Ocak 2024.
• Atamer İ, “İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü”, <https://www.hukuki.net/hukuk/index.php?article=2314> 2008, Erişim Tarihi 15 Aralık 2023.
• Ateş M, “Sosyal Medya Aktörlerinin Hukuki Sorumluluğu ve Bilhassa Telif Haklarının İhlalinden Doğan Sorumlulukları”, Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı 2013, (ed. Tekin Memiş), Ankara, 2013, s. 59-114.
• Ayhan R, Haksız Rekabet Münasebetiyle Elde Edilen Menfaatlerin İadesi, 1. Baskı, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya, 1990.
• Ayhan R/ Çağlar H, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar, 15. Baskı, Yetkin, Ankara, 2022.
• Bal N, “İnternet Alan Adları ve İnternet Alan Adı Uyuşmazlıklarının Tahkim Yoluyla Çözümlenmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XVII(1-2), 2013, s. 315-349.
• Başpınar V/ Kocabey D, İnternette Fikri Hakların Korunması, 1. Baskı, Yetkin, Ankara, 2007.
• Body D M/ Ellison N, “Social Network Sites: Definition, History and Scholarship”, Journal of Computer – Mediated Communication, 13, 2008, s. 210-230.
• Bone P F, “Determinants of WordOf-Mouth Communications During Product Consumption”, Advances in Consumer Research, John F. Sherry, Jr. & Brian Sternthal (ed.), 19, 1992, s. 579-583.
• Bozbel S, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 1. Baskı, On İki Levha, İstanbul, 2012.
• Brunty J/ Helenek K, Social Media Investigations of Law Enforcement, 1. Edition, Anderson Publishing Ltd., Massachusetts, 2013.
• Büyükşener E, “Türkiye’de Sosyal Ağların Yeri ve Sosyal Medyaya Bakış”, XIV. Türkiye'de İnternet Konferansı, İstanbul Bilgi Üniversitesi, <https://inet-tr.org.tr/inetconf14/kitap/buyuksener_inet09.pdf> 2009, Erişim Tarihi 12 Ocak 2024.
• Coşgun D, “İnternette Alan Adları ve Haksız Alan Adı Tescillerine Karşı Hukuksal Başvuru Yolları”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2003.
• Erdem F B, “Markanın Alan Adı Olarak Kullanılmasında Karşılaşılan Uyuşmazlıklarda Tahkim Mekanizmalarının Yeri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 31(1), 2023, s. 261-296.
• Gezder Ü, İçerik Sağlayıcının ve Yer Sağlayıcının Hukuki Sorumluluğu ve Sorumluluk Muafiyeti, 1. Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2017.
• Han J/ Kamber M/ Pei J, Data Mining: Consepts and Techniques, 3. Edition, Elsevier, Waltham, 2012. Kaplan A M / Haenlein M, “Users of The World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media”, Business Horizons, 53(1), 2010, s. 59-68.
• Karasu R/ Suluk C/ Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku, 7. Baskı, Seçkin, Ankara, 2023.
• Kaya M, “Sosyal Medya ve Sosyal Medyada Üçüncü Kişilerin Kişilik Haklarının İhlali”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 119, 2015, s. 277-306.
• Kırcı A, Markanın İnternet Yoluyla Haksız Kullanımı, 1. Baskı, Turhan, Ankara, 2009.
• Korkmaz İ, “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında Bir Değerlendirme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 29(124), 2016, s. 81-152.
• Korkut Ö, “Bir Markanın Web Sitelerinde Yönlendirici Kod (Meta Tag) Olarak Kullanılması Sorunu”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 14(1), 2007, s. 501-519.
• Kulular İbrahim M A, “Markanın Alan Adı Olarak Kullanılması: Türkiye, ABD ve Avustralya Örnekleri”, Bilişim Hukuku Dergisi, 1(1), 2019, s. 85-112.
• Lexpera Hukuk Bilgi Sistemi, Erişim Tarihi 12 Aralık 2023.
• Masur J M, “Links, Liability, and the Law: The Strange Case of Ticketmaster v. Microsoft”, Columbia-VLA Journal of Law & the Arts, (23), 1999-2000, s. 419-438.
• Mayfield A, What Is Social Media, 1. Edition, Library House Books, United Kingdom, 2010. Memiş T, Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu, 1. Baskı, Seçkin, Ankara, 2002.
• Neti S, “Social Media and its Role in Marketing”, International Journal of Enterprise Computing and International Journal of Enterprise Computing and Business, 1(2) July, < https://www.ijecbs.com/July2011/13.pdf> 2011, Erişim Tarihi 2 Aralık 2023.
• Nomer Ertan N F, Haksız Rekabet Hukuku, 1. Baskı, On İki Levha, İstanbul, 2016.
• O’Reilly T, “What Is Web 2.0 – Design Patterns and Business Models for The Next Generation”, Communications & Strategies, No. 1, California/USA, 2005, s. 17-37.
• Oğuz S, “İnternet Alan Adı Hakkının Hukuki Niteliğinin Değerlendirilmesi”, Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(1), 2021.
• Okan N, Ağ Reklamları ve Haksız Rekabet, 1. Baskı, Seçkin, Ankara, 2011.
• Özdamar M/ Ermenek İ, “Haksız Rekabet Kanunları ve Korunan Menfaat”, Ankara Barosu Dergisi, 7(2007/3), s. 43-71.
• Özdemir S S/ Doğanay M Z, “Bir Mecra Olarak Sosyal Medyanın Reklam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 7(13), 2019, s. 295-337.
• Öztürk E, “İnternet Yoluyla Markanın Haksız Kullanımı”, Terazi Hukuk Dergisi, 5(45), 2010, s. 69-79.
• Öztürk Ş, “Sosyal Medyada Etik Sorunlar”, Selçuk İletişim, 9(1), 2015, s. 287–311.
• Ross T P, Intellectual Property Law: Damages and Remedies, Law Journal Press, New York, 2005.
• Sanlay Ü, Sosyal Medya Savaşları, 1. Baskı, İstanbul, 2014.
• Serhatlı S, “Facebook Verilerini Nasıl Tutuyor? Graf Veri Tabanı Neo4j ile Küçük Bir Sosyal Ağ Yapalım (How does Facebook store the data?)”, <https://www.linkedin.com/pulse/facebook-verilerini-nas%C4%B1l-tutuyor-graf-veri-taban%C4%B1-neo4j-serhatl%C4%B1/?originalSubdomain=tr>, 2015, Erişim Tarihi 1 Aralık 2023.
• Seven V, “Sosyal Paylaşım Sitelerinin (youtube-facebook-twitter) Haksız Rekabet Karşısındaki Durumu”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16(Özel Sayı), Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, 2014, s. 3348-3382.
• Silverman G, The Secrets of Word-of-Mouth Marketing, 2. Edition, Amacom, New York, 2011.
• Soydemir G, İnternette Haksız Rekabetin Önlenmesi, 1. Baskı, Seçkin, Ankara, 2015.
• Soysal T, İnternet Alan Adları Hukuku (Domain Name Law), 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• TDK Bilişim Sözlüğü, Erişim Tarihi 15 Aralık 2023.
• TDK Büyük Türkçe Sözlük, Erişim Tarihi 15 Aralık 2023.
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, Vedat, İstanbul, 2012.
• Teoman Ö, “İş Yaşamı Koşullarına Uymamaya Dayalı Haksız Rekabet Davası (TTK m. 57, Bent 10) Sadece Rakipler Tarafından mı Açılabilir?”, Tüm Makalelerim, C. 1-2, İstanbul, 2012.
• Thurlow C/ Lengel L/ Tomic A, Computer Mediated Communication: Social Interaction and The Internet, 1. Edition, Sage Publications, London, 2004.
• Türe O (2017), Yer sağlayıcısı nedir? Hukuken sorumlulukları nelerdir?, <https://www.startupnedir.com/yer-saglayicisi-nedir-hukuken-sorumluluklari-nedir/> 2017, Erişim Tarihi 15 Aralık 2023.
• Türkiye’de ticari amaçlı yer sağlayıcılarının listesi <https://www.btk.gov.tr/ticari-amacli-hizmet-verenler-yer-saglayici-listesi> Erişim Tarihi 15 Aralık 2023.
• Tüzgen A H, “Reklam Hukuku Açısından Sosyal Medya Kullanıcı Davranışlarının Reklam Kabul Edilebilirliğinin Değerlendirilmesi”, ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi 5(2, 2023, s. 883-928.
• ü Kietzmann J H/ Hermkens K/ McCarthy I P/ Silvestre B S, “Social Media? Get Serious! Understanding The Functional Building Blocks of Social Media”, Business Horizons, 54(3), 2011, s. 241-251.
• ü Ortiz-Ospina E, “The rise of social media” <https://ourworldindata.org/rise-of-social-media> 2019, Erişim Tarihi 16 Şubat 2024.
• Wikipedia Online Encyclopedia, <https://tr.wikipedia.org/wiki/Bulut_bili%C5%9Fim>, Erişim Tarihi 15 Ocak 2024; Eric Knorr/ Galen Gruman, “What Cloud Computing Really Means”, <https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/idg/IDG_002570DE00740E180025742400363509.html> 2008, Erişim Tarihi 15 Ocak 2024.
• Wong B/ Jain A, “Top Social Media Statistics And Trends”, Forbes Advisor, <https://www.forbes.com/advisor/in/business/social-media-statistics/#sources> 2024, Erişim Tarihi 19 Şubat 2024.
• Yasaman H, Haksız Rekabet ve Rekabet Yasağı, 3. Baskı, Seçkin, Ankara 2023.
• Yegen C, (2013), “Demokratik ve Yeni Bir Kamusal Alan Olarak Sosyal Medya”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 1(2), 2013, s. 119-135.
• Zenelaj B, “Pazarlama Stratejisi Olarak Sosyal Medya İletişimi ile Kurumsal İtibarı Oluşturmak: İletişim Sektöründe Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2014.