Malmquıst İndeks İle OECD Ülkelerinin Sağlık Sistemleri Performansının Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 3, 666 - 682, 16.12.2019

Pınar Yalçin Balçık , Murat Konca

Öz

Bu çalışmanın
amacı, Organization for Economic Cooperation and Development Countries (OECD)
ülkelerinin sağlık sistemlerinin 2000-2015 dönemindeki verimliliğini
değerlendirmektir. Bu kapsamda Malmquist İndeks (MI) Analizinden
faydalanılmıştır. MI analizi sonuçlarına göre, OECD ülkelerinin sağlık
sistemleri performansı; 2005 yılında 2000 yılına göre %2’lik, 2010 yılında 2005
yılına göre yaklaşık %5’lik ve son olarak 2015 yılında 2010 yılına göre
yaklaşık %7’lik performans ilerlemesi göstermiştir. Başlangıcı 2000 sonu 2015
olan 2000-2015 döneminde ise OECD ülkelerinin sağlık sistemleri, ortalama %20’lik
performans ilerlemesi göstermiştir.

Çalışmanın
sonuçları Türkiye açısından değerlendirildiğinde, Türkiye sağlık sistemi
performansının; 2000-2005 dönemi için küçük bir ilerleme, 2005-2010 dönemi için
gerileme ve son olarak 2010-2015 dönemi için ilerleme kaydettiği görülmektedir.
2000-2015 dönemi dikkate alındığında ise Türkiye’nin, sağlık sistemi
performansı açısından gerileme gösterdiği ortaya konulmuştur.

Sağlık
sistemlerinde verimlilik değerlendirmeleri sağlık sistemlerinin performansı
hakkında bilgi sunmakla birlikte verimlilik performansın tek belirleyicisi
değildir. Bu sebeple, ileride yapılacak sağlık sistemlerinde performans ölçümü çalışmalarında
performansın tüm boyutlarının dikkate alınması, çalışmaları güçlendirecektir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Sistemleri, Verimlilik, Malmquist İndeks

Kaynakça

• Afonso, A., and Aubyn, M. (2005). “Non-Parametric Approaches to Education and Health Expenditure Efficiency in OECD Countries”. Journal of Applied Economics, 8(2), 227-246.
• Asandului, L., Roman, M. and Fatulescu, P. (2014). “The Efficiency of Healthcare Systems in Europe: A Data Envelopment Analysis Approach”. Procedia Economics and Finance, 10, 261-268.
• Caves, D. W., Christensen, L. R., and Diewert, W. E. (1982a). “The Economic Theory of Index Numbers and the Measuremnt of Input, Output, and Productivity”. Econometrica, 50, 1393-1414.
• Caves, D. W., Christensen, L. R., and Diewert, W. E. (1982b). “Multilateral Comparisons of Output, Input, and Productivity Using Superlative Index Numbers”. The Economic Journal, 92, 73-86.
• Chern, J. Y., and Wan, T. T. (2000). “The Impact of The Prospective Payment System on The Technical Efficiency of Hospitals”. Journal of Medical Systems, 24, 159–172.
• Chowdhury, H., Wodchis, W. and Laporte, A. (2011). “Efficiency and Technological Change in Health Care Services in Ontario: An Application of Malmquist Productivity Index with Bootstrapping”. International Journal of Productivity and Performance Management, 60(7), 721–745.
• Grifell-Tatje, E., and Lovell, C. A. K. (1996). “Deregulation and Productivity Decline: The Case of Spanish Savings Banks”. European Economic Review, 40(6), 1281-1303.
• Hoff, A. (2006). “Bootstrapping Malmquist Indices for Danish Seiners in the North Sea and Skagerrak”. Journal of Applied Statistics, 33(9), 891-907.
• Kocaman, A. M., Mutlu, M. E., Bayraktar, D. ve Araz, Ö. M. (2012). “OECD Ülkelerinin Sağlık Sistemlerinin Etkinlik Analizi”. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 23 (4), 14-31.
• Konca, M., Gözlü, M., ve Çakmak, C. (2019). “G-20 Ülkelerinin Sağlık Harcamaları Yönünden Etkinliğinin Değerlendirilmesi”. Verimlilik Dergisi, (2), 119-141.
• Linna, M. (1998). “Measuring the Hospital Cost Efficiency with Panel Data Models”. Health Economics, 7(5), 415–427.
• Loeb, J. M. (2004). “The Current State of Performance Measurement in Healthcare”. International Journal for Quality in Health Care, 16(Suppl. 1), 5–9.
• McIntyre, D., Rogers, L., and Heier, E. J. (2001). “Overview, History, and Objectives of Performance Measurement”. Health Care Financing Review, 22(3), 7–43.
• Mirmirani, S. ve Lippmann, M. (2004). “Health Care System Efficiency Analysis of G12 Countries”. International Business and Economics Research Journal, 3(5), 35-42.
• Moreno-Serra, R., and Smith, P. (2012). Erişim: 10.05.2019, https://www.r4d.org/wp-content/uploads/THF-Efficiency-of-health-service-coverage-and-access.pdf
• OECD (2019), Health Data.
• Özcan, Y. A. (2014). Health Care Benchmarking and Performance Evaluation. An Assessment Using DEA. Second Edition, Springer, USA.
• Özcan, Y. A., and Khushalani, J. (2017). “Assessing Efficiency of Public Health and Medical Care Provision in OECD Countries After a Decade of Reform”. Central European Journal of Operations Research, 25(2), 325-343.
• Resmi Gazete (2011). 663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Sayı: 28103.
• Resmi Gazete (2017). 694 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname.
• Roh, C. Y., Park, C., and Moon, M. J. (2016). “Economic Performances of U.S. Non-profit Hospitals Using the Malmquist Productivity Change Index”. Journal of Management and Marketing Research, 8(1),1-16.
• Samut, P. K., ve Cafri, R. (2016). “Analysis of the Efficiency Determinants of Health Systems in OECD Countries by DEA and Panel Tobit”. Social Indicators Research, 129(1), 113–132.
• Sherman, H., and Zhu, J. (2006). Service Productivity Management: Improving Service Performance Using Data Envelopment Analysis (DEA). Springer, USA.
• Şener, M., ve Yiğit V. (2017). “Sağlık Sistemlerinin Teknik Verimliliği: OECD Ülkeleri Üzerinde Bir Araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 66-290.
• Tambour, M. (1997). “The Impact of Health Care Policy Initiatives on Productivity”. Health Economics, 6 (1), 57–70.
• Tandon, A., Evans, D. B., Murray, C. J., Lauer, J. A. (2001). The Comparative Efficiency of National Health Systems in Producing Health: An Analysis of 191 Countries. World Health Organization, Geneva.
• Tandon, A., Murray, C. J., Lauer, J. A., and Evans, D. B. (2000). Measuring Overall Health System Performance for 191 Countries. World Health Organization, Geneva.
• Timor, M. ve Lorcu, F. (2010). “Türkiye ve Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Sağlık Sistem Performanslarının Kümeleme ve Veri Zarflama Analizi İle Karşılaştırılması”, Yönetim, 21 (65), 25-46.
• Tone, K. (2004). Malmquist Productivity Index: Efficiency Change over Time. İçinde, Data Envolopment Analysis, Editörler: Cooper W.W., Seiford L.M. ve Zhu J. Handbook on Data Envelopment Analysis. (s. 203 – 227). Kluwer Academic Publishers, USA.
• World Bank (2019). Health Data.
• Yeşilyurt, Ö. ve Salamov, F. (2017). Türk Devletleri Sağlık Sistemlerinde Etkinliğin ve Etkinliğe Etki Eden Faktörlerin Süper Etkinlik ve TOBIT Modelleriyle Değerlendirilmesi, III. IBANESS Congress Series-Edirne/ Turkey (pp. 852-863). Erişim: 10.05.2019, http://ibaness.org/bnejss/2017_03_02/011_%C3%96zg%C3%BCr_Ye%C5%9Filyurt.pdf