Meslek Lisesi Mezunlarının İstihdamı Üzerine İşverenlerin Görüşleri: Mobilya Sektöründe Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 3, 1545 - 1576, 28.12.2022

Sümeyya Kuş Gürbey , Erdem Cam , Bahadır Arslan

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1187737

Öz

Üretimin tüm sektörlerinde teknoloji ile birlikte hızlı bir gelişim yaşanmaktadır. Bu gelişim ve değişime bağlı olarak işgücü piyasasında ihtiyaç duyulan personel profili de değişmekte ve eğitim-istihdam ilişkisindeki uyumun önemi artmaktadır. Meslek liselerinin işgücü piyasasına personel yetiştirdiği dikkate alındığında, bu liselerden mezun olan kişilerin ilgili sektörün beklentilerini karşılama düzeyi, istihdam edilmelerinde oldukça etkilidir. Bu çalışma, mobilya bölümü özelinde, meslek lisesi mezunlarının istihdam edilebilirliklerine yönelik; işverenlerin, mesleki eğitim-istihdam ilişkisi çerçevesindeki tespitleri ile sorunlara ilişkin bakış açılarını ortaya çıkarmak amacıyla yürütülmüştür. Olgu bilim deseni ile yürütülen araştırmada, mobilya sektörünün öne çıktığı Kayseri ilinde faaliyet gösteren mobilya firmalarından seçilen, on insan kaynakları yöneticisi ile derinlemesine görüşmeler yapılmış, sekiz konu başlığında görüşleri alınmıştır. Araştırma sonucunda mobilya sektöründe personel istihdamı için özellikle meslek lisesi mezunlarının tercih edildiği ancak eğitim ve staj uygulamalarının sektöre uyumu bakımından bazı önemli sorunlarının bulunduğu tespit edilmiştir. İstenilen nitelikte personel yetiştirilmesi hususundaki katılımcı görüşleri doğrultusunda; okul, aile, öğrenci ve toplumun mesleki eğitime yönelik bakış açılarının önemi üzerinde durulmuş, bu paydaşlarda oluşan olumsuz algının mutlaka pozitif yönde değiştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Eğitim, İstihdam, Mobilya Sektörü, Staj

Employers' Opinions on Employment of Vocational High School Graduates: A Review in the Furniture Industry

Öz

In all sectors of production, there is a rapid development with technology. Depending on this development and change, the personnel profile needed in the labour market also changes and the importance of harmony in the education-employment relationship increases. Considering that vocational high schools train personnel for the labour market, the level of meeting the expectations of the relevant sector of the graduates of these high schools is very effective in their employment. This study is focused on the employability of vocational high school graduates, especially in the furniture department; this study was conducted in order to reveal employers' views on problems and determinations within the framework of the vocational education-employment relationship. In the research conducted with a phenomenological design, in-depth interviews were conducted with ten human resources managers that selected from furniture companies operating in the province of Kayseri, where the furniture sector stands out, and their opinions were taken on eight topics. As a result of the research, it has been determined that especially vocational high school graduates are preferred for personnel employment in the furniture sector; however, it has been determined that there are some important problems in terms of the adaptation of education and internship practices to the sector. In line with the participant's views on the training of qualified personnel; the importance of school, family, student and society's perspectives on vocational education has been emphasized, and it has been concluded that the negative perception of these stakeholders must be changed into a positive one.

Anahtar Kelimeler

Vocational Education, Employment, Furniture Sector, Internship

Kaynakça

• Afşar, B., Aksoy Mıhoğlu, B. ve Suna, S. (2018). İşsizlikle Mücadelede Mesleki Eğitimin Önemi ve Firmaların Mesleki Kurslara Bakışı: Konya İli Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 407-416.
• Aslantürk, M. (2014). Türkiye’de Mesleki Teknik Eğitimin Yaşadığı Sorunlar ve Çözümleri Konusunda Mesleki Eğitim Yöneticileri, Meslek Dersleri Öğretmenleri ve Eğiticilerin Görüşlerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi
• Cice,Y. ve Balkar,B. (2020). Mesleki ve Teknik Eğitim Sisteminin İstihdam ve Ekonomik Büyüme Açısından İşlevselliğinin Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 53(2), 781-814
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry & Research Design Choosing Among Five Approaches. Sage Publications.
• Çobanoğlu, F., Tuncel, İ. (2010). Mesleki Eğitimin Sorunlarına İlişkin İşverenlerin Görüşleri, International Conference on New Trends in Education and Their Implications 11-13 Kasım, Antalya - Türkiye.
• Durmuşçelebi, D. ve Deliktaş, M. (2016). Meslek Liselerinde Yaşanan Sorunlar ve Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleriyle İlişkisi - Kayseri İli Örneği. https://www.researchgatenet/publication/309613058_Meslek_liselerinde_yasanan_sorunlar_ ve_ogretmenlerin _tukenmislik_duzeyleri_ile_iliskisi_-_Kayseri_ili_ornegi (Erişim Tarihi: 09.05.2022)
• Gül, H., (2008). Türkiye’nin Eğitim Sorunları, AKP’nin Eğitime Bakışı ve Çözüm Önerileri, Toplum ve Demokrasi, 2(3), 181-196.
• Gülhan, A. (2017). Meslek liseleri yöneticileri gözüyle meslek liselerinin önemi, mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Tezsiz yüksek lisans projesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Pamukkale Üniversitesi. Denizli.
• İŞKUR Web, (2022). İşbaşı Eğitim Programları, Türkiye İş Kurumu Web Sitesi https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/aktif-isgucu-programlari/isbasi-egitim-programlari/ (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• Kıymet, Ç. ve Çakır, R. (2021). Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okullarında Beceri Eğitimi Uygulamalarının Etkinliğine İlişkin Beklentiler, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 20-47.
• Ko, W. H. (2008). Training, Satisfaction with Internship Programs, and Confidence about Future Careers among Hospitality Students: A Case Study of Universities in Taiwan. Journal of Teaching in Travel and Tourism, 7(4), 1-15.
• KOSGEB Web, (2022). Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Web Sitesi https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekdetay/7786/Mikro-ve-Kucuk-Isletmelere-Hizli-Destek-Programi (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• MEB, (2006). Endüstri Meslek Liselerinde Verilen Eğitim Ve Mezunlarının İstihdam Durumlarının Değerlendirilmesi Araştırması, Eğitimi Araştırma Ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı(EARGED) http://etogm.meb.gov.tr/earged/earged/eml_ders_mezun_istihdam_durumu.pdf(Erişim Tarihi: 09.05.2022)
• MEB, (2019). Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı 2019-2023 Stratejik Planı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara https://abdigm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_11/11112345_Stratejik_Plan_2019_2023.pdf (Erişim Tarihi: 09.05.2022)
• MEB Web, (2022a). Mesleki ve Teknik Eğitimin Amacı, Milli Eğitim Bakanlığı Web Sitesi https://meslegimhayatim.meb.gov.tr/hakkimizda/mesleki-ve-teknik-egitimin-amaci (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• MEB Web, (2022b). Kariyer, Staj, Milli Eğitim Bakanlığı Web Sitesi https://meslegimhayatim.meb.gov.tr/kariyer/staj (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• MEB Web, (2022c). Okul/Alan/Dal Arama, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Web Sitesi, https://mtegm.meb.gov.tr/kurumlar/?ara (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• MOBSAD Web, (2022). Haberler: Sanayicilerin Eleman Sorunu Artıyor, Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği Web Sitesi, https://www.mobsad.com/sanayicilerin-eleman-sorunu-artiyor/ - 20 Nisan 2022 tarihli Ülke TV Haberi (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• MYK Web, (2022). Belge Zorunluluğu, Mesleki Yeterlilik Kurumu Web Sitesi https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/haberler/57-yeterlilik/1992-belge-zorunluluuna-ilikin-skca-sorulan-sorular (Erişim Tarihi: 09.05.2022).
• Olcay, A. ve Düzgün,M. (2015), Turizm Sektörünün İstihdam Niteliğinin Öğrencilerin Kariyer Planları Üzerindeki Etkisi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/117661
• ORAN, (2021). TR72 Bölgesi’nde Öne Çıkan Sektörler Raporu, Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, Kayseri, Nisan 2021, (https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/20220105164314_0.pdf).
• Özet, İ. (2014). Kent Araştırmaları ve Nitel Yöntem. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Özkan, H. H. (2009). Mesleki Teknik Eğitimde İnovasyon İhtiyacı. I Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, Çanakkale.
• Palinkas LA, Horwitz SM, Green CA, Wisdom JP, Duan N. & Hoagwood K. (2015). Purposeful sampling for qualitative data collection and analysis in mixed method implementation research. Administration and Policy in Mental Health and Mental Health Services Research, 42(5), 533-44.
• Polat, Ş. (2018). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Kişisel ve Mesleki Yetkinlik Düzeylerine İlişkin Görüşleri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 102-1217.
• Richardson, S. (2008). Undergraduate Tourism and Hospitality Student Attitudes Toward a Career in the Industry: A Preliminary Investigation, Journal of Teaching in Travel and Tourism, 8(1), 23-46
• Tamer, M.A. ve Özcan, M. (2014). Örgün Mesleki ve Teknik Eğitim Sisteminin Mesleki Eğitimin Paydaşlarınca Değerlendirilmesi, Milli Eğitim Dergisi, 44(203), 205-224.
• Ulay, G. (2015). Mobilya Eğitiminde Sanayi Stajının Önemi Ve Örnek Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Selçuk Teknik Dergisi, 3. Ulusal Mobilya Kongresi Özel Sayısı, 452-466
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2012). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11.baskı). Ankara: Seçkin.
• 3308 Sayılı Kanun (1986). Mesleki Eğitim Kanunu, Resmi Gazete: 19.6.1986-19139
• 4447 Sayılı Kanun (1999). İşsizlik Sigortası Kanunu, Resmi Gazete: 08.09.1999-23810