Bireylerin Algıladıkları Helikopter Ebeveyn Tutumlarının Yordayıcısı Olarak Ebeveynleşme Durumları

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 3, 88 - 98, 11.01.2024

Fatma Dilek Turan , Rabia Yılmaz , Melek Işık , Makbule Öngün , Kardelen Kayabaşı , Esra Amaç , İlayda Soylu

https://doi.org/10.59398/ahd.1374219

Cited By: 1

Öz

Amaç: Helikopter ebeveyn tutumu kısıtlayıcı ebeveyn yaklaşımı olarak tanımlanmaktadır. Araştırmada bireylerin helikopter ebeveyn tutumlarının yordayıcısı olarak, ebeveynleşme durumu değerlendirilmiştir. Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın veri toplama aşaması Ocak-Mayıs 2022 tarihlerinde Aksaray ilinde yaşayan ve dört Aile Sağlığı Merkezine bağlı bulunan, 18-35 yaş aralığında 712 birey ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, “Birey Tanıtım Formu”, “Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği”, “Ebeveynleşme Envanteri” ile yüz-yüze toplanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için Aksaray Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan yazılı izin, katılımcılardan aydınlatılmış onam alınmıştır. Verilerin analizi SPSS 25 istatistik programı ile bağımsız iki örneklem t testi, tek yönlü ANOVA, Pearson Korelasyonu ve yordayıcıların tespiti için Basit Doğrusal Regresyon analizleri ile yapılmıştır. İstatistiksel anlamlılık p<0,05 kabul edilmiştir. Bulgular: Bireylerin genel Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği puan ortalaması 64,41±11,17, Ebeveynleşme Envanteri puan ortalaması 76,16±11,17’dir. Ölçekte katılımcıların anne ve babalarına yönelik algıladıkları helikopter ebeveyn tutumları eş zamanlı olarak sorgulanabilmiş, annelerine yönelik algıladıkları ölçek toplam puanları anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. En fazla puana sahip alt boyut annelerde akademik yaşam alanı iken, babalarda temel güven olmuştur. Araştırmada kullanılan ebeveynleşme envanterinden alınan puan, algılanan helikopter ebeveynlik puanına ilişkin varyansın %67’sini açıklamaktadır (p<0,05, R2=0,67). Sonuç: Katılımcıların ebeveynlerini helikopter ebeveyn olarak algıladıkları belirlenmiştir. Bu katılımcıların kendi ebeveynlerini rol model kabul etmesi sonucunda kendilerinin de helikopter ebeveyn olabileceği ve uzun vadede helikopter ebeveyn tutumunun yaygınlaşabileceği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, ebeveyn, ebeveynleşme, helikopter ebeveyn, tutum

Etik Beyan

Araştırmanın yapılması için Aksaray Üniversitesi İnsan Çalışmaları Etik Kurulundan Yazılı Onay (Tarih: 21.12.2021, protokol numarası: 2021/08-14), ölçek sahiplerinden ölçeklerin kullanım izni (elektronik posta yolu ile) ve katılımcılardan gönüllü olarak araştırmaya katıldıklarını gösteren yazılı aydınlatılmış onam alınmıştır. Helsinki Bildirgesi’ne tabi kalınmıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

Tüm katılımcılara teşekkürlerimizi sunarız.

Parentization Status of Individuals as A Predictive of Helicopter Parent Attitudes That They Perceive

Öz

Aim: The helicopter parent attitude is defined as a restrictive parental approach. The aim of the study was to evaluate individuals’ parentification status as a predictor of helicopter parent attitudes. Method: The data collection phase of the cross-sectional study was carried out between January and May 2022, with 712 individuals living in Aksaray province and affiliated with four Family Health Centers, aged 18-35 and volunteering to participate in the research. Data were collected face-to-face using the “Individual Introduction Form”, “Perceived Helicopter Parenting Attitude Scale” and “Parenting Inventory”. In order to conduct the research, written permission was obtained from the Aksaray University Human Research Ethics Committee and informed consent was obtained from the participants. Data analysis was done with the SPSS 25 statistical program using independent two-sample t-test, one-way ANOVA, Pearson Correlation and Simple Linear Regression analyzes to identify predictors. Statistical significance was accepted as p<0.05. Results: The individuals’ overall Perceived Helicopter Parenting Attitude Scale mean score is 64.41±11.17, and the Parentification Inventory mean score is 76.16±11.17. In the scale, participants' perceived helicopter parent attitudes towards their mothers and fathers could be questioned simultaneously, and the total scale scores they perceived towards their mothers were found to be statistically significantly higher. While the sub-dimension with the highest score was academic life area for mothers, it was basic trust for fathers. The score obtained from the parentification inventory used in the study explains 67% of the variance in the perceived helicopter parenting score (p<0.05, R2=0.67). Conclusion: It was determined that the participants perceived their parents as helicopter parents. It is seen that as a result of these participants accepting their own parents as a role model, they may also become helicopter parents and that the helicopter parent attitude may become widespread in the long run.

Anahtar Kelimeler

Child, parent, parenting, helicopter parent, attitude

Kaynakça

• Avcı SÇ, Güleç D. Yeni bir kavram: Helikopter ebeveynlik. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2020;3(2):163-168.
• Yılmaz H. İyi ebeveyn, çocuğu için her zaman her şeyi yapan ebeveyn değildir: Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ) geliştirme çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2019;3(1):3-31.
• Lee J, Kang S. Perceived helicopter parenting and Korean emerging adults’ psychological adjustment: The mediational role of parent–child affection and pressure from parental career expectations. Journal of Child and Family Studies. 2018;27(11),3672-3686.
• Yılmaz H, Büyükcebeci A. Bazı pozitif psikoloji kavramları açısından helikopter ebeveyn tutumlarının sonuçları. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal. 2019;9(54),707-744.
• Bradley-Geist JC, Olson-Buchanan JB. Helicopter parents: An examination of the correlates of over-parenting of college students. Education Training. 2014; 56(4),314-328.
• Rote WM, Olmo M, Feliscar L, Jambon MM, Ball CL, Smetana JG. Helicopter parenting and perceived overcontrol by emerging adults: A family-level profile analysis. Journal of Child and Family Studies. 2020;29(11),3153-3168.
• Schiffrin HH, Liss M. The effects of helicopter parenting on academic motivation. Journal of Child and Family Studies. 2017;26(5),1472-1480.
• Bristow, J. The double bind of parenting culture: Helicopter parents and cotton wool kids. Parenting culture studies: Springer, 2014, 200-215.
• Hesse C, Mikkelson AC, Saracco S. Parent–child affection and helicopter parenting: Exploring the concept of excessive affection. Western Journal of Communication. 2018;82(4), 457-74.
• Conover K, Daiute C. The process of self-regulation in adolescents: A narrative approach. Journal of Adolescence. 2017;57:59-68.
• Milita K, Bunch J. Helicopter parenting and the policy attitudes of college students. PS: Political Science & Politics. 2017;50(2):359-366.
• Reed K, Duncan JM, Lucier-Greer M, Fixelle C, Ferraro AJ. Helicopter parenting and emerging adult self-efficacy: Implications for mental and physical health. Journal of Child and Family Studies. 2016; 25(10):3136-3149.
• McGinley M. Can hovering hinder helping? Examining the joint effects of helicopter parenting and attachment on prosocial behaviors and empathy in emerging adults. The Journal of Genetic Psychology. 2018;179(2):102-115.
• Findley D, Ojanen T. Agentic and communal goals in early adulthood: Associations with narcissism, empathy, and perceptions of self and others. Self and Identity. 2013;12(5),504-526.
• Hooper LM. Parentification inventory. Available from LM Hooper, Department of Educational Studies in Psychology, Research Methodology, and Counseling, The University of Alabama, Tuscaloosa, AL. 2009. 35487.
• Hooper LM, Doehler K, Wallace SA, Hannah NJ. The Parentification Inventory: Development, validation, and cross-validation. The American Journal of Family Therapy. 2011;39(3),226-241.
• Set Z. Helikopter ebeveynlik tutumu ile psikolojik beliriler arasındaki ilişkide şişirilmiş benlik duygusu ve dürtüselliğin aracı rolü. Nöropsikiyatri Arşivi. 2020;57(4),318-324.
• Yam FC, Kumcağız H. Helikopter anne tutumları: üniversite öğrencilerinin yaşam doyumları ve psikolojik iyi oluşları üzerindeki yordayıcı rolü. OPUS International Journal of Society Researches. 2021;17(35):1946-1967.
• Hooper LM, Wallace SA. Evaluating the parentification questionnaire: psychometric properties and psychopathology correlates. Contemporary Family Therapy. 2010;32(1):52-68.
• Yılmaz H. Türkiyede helikopter ebeveynlik eğilimi ve helikopter ebeveynlerin demografik özellikleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2020;20(46):133-160.
• Köyden D. Ebeveynleşme olgusunun depresyon, kaygı, öfke ve obsesif inanış biçimleriyle ilişkisinin incelenmesi, 2015.
• Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using multivariate statistics: pearson Boston, MA. 2007.
• Fidan A, Seferoğlu SS. Online Environments and Digital Parenting: An Investigation of Approaches, Problems, and Recommended Solutions. Bartin Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi. 2020;9(2),352-372.
• Figen Ç, Güçlü CH, Özdoğan HK, Topuz S. Helikopter anababalık ve özerklik destekleyici davranışlar ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES). 2022;1:1-22.
• Darlow V, Norvilitis JM, Schuetze P. The relationship between helicopter parenting and adjustment to college. Journal of Child and Family Studies. 2017;26(8):2291-2298.
• Halil E, Barış Ş, Demir İ. Ergenlerde helikopter ebeveyn tutumu, şişirilmiş benlik: duygusal özerklik, sosyal kaygı değişkenlerinin aracı etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020;18:83-100.
• Lotfi S, Meydan S, Erbaş K. Investigation of the effects of perceived helicopter mother attitude on self-esteem and negative problem orientation in university students. Archives of health science and research (Online). 2020;7(3):231-7.
• Love H, May RW, Cui M, Fincham FD. Helicopter parenting, self-control, and school burnout among emerging adults. Journal of Child and Family Studies. 2020;29(2):327-337.
• Garner T. The relation of helicopter parenting to depressive symptomatology in emerging adults: University of South Alabama. 2017.
• Güçlü CH, Figen Ç. Helikopter anababalık ve gençler üzerindeki gelişimsel etkileri. Çocuk ve Gelişim Dergisi. 2022;4(8):134-150.
• Yaşin ÇO, Demir N. Türkiye’de helikopter ebeveyn sahibi olan y neslinin, aidiyet, yaşam becerisi ve özgüven problemleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2020;7(2):450-470.
• Turan Gürhopur FD, İşler Dalgıç A. Zihinsel yetersiz çocuğu olan ebeveynlerde aile yükü. Journal of Psychiatric Nursing. 2017;8(1).
• Mete BK, Bilge F. Çocuk istismarı: Stres, aile işlevselliği, sosyal yalıtım, kabul/red. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal. 2015;8(51):213-246.
• İplikçi AB, Şahin-Acar B. Kim ebeveyn? 12-yaş çocuklarının ebeveynleşme davranışlarını yordayan etkenler. Türk Psikoloji Dergisi. 2019;34(84):1-18.