KAYNAŞTIRMA SINIFI ÖĞRETMENLERİNİN İLKOKUL DERS KİTAPLARINDA VE DERSLERDE İLLÜSTRASYON KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2018, , 2227 - 2242, 28.12.2018

Elif Sazak , Meral Per , Orhun Türker

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.36740-473472

Cited By: 1

Öz

İllüstrasyonlar, kitapların
temel unsurlarındandır. Ders kitaplarında kullanılan illüstrasyonlar özel
gereksinimli olan ve olmayan tüm öğrenciler için uygun olmalıdır. Bu
araştırmanın amacı, kaynaştırma sınıflarında görev yapan ilköğretim birinci
kademe birinci sınıf öğretmenlerinin ilkokul ders kitaplarında ve derslerde
illüstrasyon kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmaya,
Bolu ilinde, sınıfında özel gereksinimli öğrenci bulunan, ilkokul birinci
sınıf, 9 sınıf öğretmeni katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında
araştırmacılar tarafından geliştirilen Öğretmen Kişisel Bilgi Formu ve
yarı-yapılandırılmış sorulardan oluşan İllüstrasyon Kullanımı Görüş Formu
(İKGF) kullanılmıştır. Araştırma ile ilgili nitel verilerin çözümlenmesinde içerik
analizi teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda; öğretmenlerin
çoğunluğunun ilkokul ders kitaplarında illüstrasyonlara oldukça geniş bir
şekilde yer verildiğini, ancak bazı öğretmenler sınıf düzeyi arttıkça
illüstrasyon kullanım düzeyinin azaldığını belirtmişlerdir. Elde edilen
bulgular ışığında öğretmenlerin illüstrasyon kullanımına ilişkin sorunları ve
önerileri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma, illüstrasyon, ders kitabı, özel gereksinimli öğrenci

Kaynakça

• Alpan, G. (2008). Ders kitaplarındaki metin tasarımı. Journal of Turkish Educational Sciences, 6 (1).
• Aral, N. ve Gürsoy, F. (2007). Özel eğitim gerektiren çocuklar ve özel eğitime giriş. Morpa.
• Arıkan, A.G. (2009). İmgeden baskıya grafik tasarım. Konya: Eğitim Akademi Yayınları.
• Becer, E. (2011). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi.
• Bogdan ve Biklen, 1992 Bogdan, R. C., & Biklen, S. K.(1992). Qualitative research for education (2nd ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Cavkaytar, S. (2010). İlköğretimde yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde yazma süreci modelinden yararlanma. Journal of International Social Research, 3(10).
• Çoşkun, İ., Gür, T., & Aykutlu, H. (2014). Hafif düzey zihin engelli bireylerin okuduğunu anlama düzeyinin belirlenmesi ve yorumlanması amacıyla metin sonrası çizilen resimlerin incelenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(14), 17-42.
• Çer, E. (2016). Preparing Books for Children from Birth to Age Six: The Approach of Appropriateness for the Child. Journal of Education and Practice, 7(4)., 78-99.
• Demirel, Ö. (2005). Öğretimde planlama ve değerlendirme öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Doğan, O. S., & Tekin-İftar, E. (2002). The Effects of Simultaneous Prompting on Teaching Receptively Identifying Occupations from Picture Cards. Research in Developmental Disabilites, 23(4), 237-252.
• Ece, A. S., & Çelik, A. (2008). Öğretilebilir zihinsel engelli öğrencilerin renk seçimleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-24.
• Güven, S. (2010). İlköğretim hayat bilgisi dersi ders ve öğrenci çalışma kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156).
• Gönen, M., Karakuş, H., Uysal, H., Kehci, A., Ulutaş, Z. & Kahve, Ö. (2013).Resimli Çocuk Kitaplarının İçerik ve Resimleme Özelliklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Doi: 10.2015014224
• İşeri, K. (2003). Türkçe ders kitaplarındaki metinler için çizilen resimlerin incelenmesi. Cumhuriyetimizin 80. yılında Türkçemiz. Ankara: ANAÇEV Yayını. s. 69-92.
• Karadüz, A. (2006). İlköğretim Türkçe dil bilgisi kitaplarının “öğreticilik” kavramı bağlamında eleştirisi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (21), 13-31.
• Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(02), 1-13.
• Kırcaali-İftar, G. ( 1992). Özel eğitimde kaynaştırma. Eğitim ve Bilim, 16, 45-50.
• Kırcaali-İftar, G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığı ile uygulanan resimli fişlerle okuma yazma öğretiminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13.
• Küçükahmet, L. (2001). Öğretim ilke ve yöntemleri. Nobel Yayın Dağıtım.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry (Vol. 75). Sage.
• Mangundayao J., McLaughlin T . F., Lee Williams, R., & Toone, E. (2013). an evaluation of a direct ınstructions flashcard system on the acquisition and generalization of numerals, shapes, and colors for preschool-aged students with developmental delays. Journal of Developmental and Physical Disabilities. 25, 461–473. DOI 10.1007/s10882-012-9326-9
• Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 31.05.2006 tarih ve 26184 sayılı Resmî Gazete (Son değişiklik: 21.7.2012 / R.G. : 28360).
• Nieswiadomy, R. M. (1993). Quantitative research designs. Foundations of Nursing Research.(2nd ed.).(p 135). Norwalk: Appleton & Lange.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. SAGE Publications, inc.
• Roach, V. (1995). Supporting inclusion: Beyond the rhetoric. Phi Delta Kappan, 77(4), 295.
• Robson, Colin (2001). Real world research. Oxford: Blackwell.
• Roslina, (2017). The Effect of Picture Story Books on Students’ Reading. Advances in Language and Literary Studies. 8(2). 213-221.
• Şahin, T. Y.-Yıldırım, S. (1999), Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Uçar, T. F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Uzuner, S., Aktaş, E., & Albayrak, L. (2010). Türkçe 6, 7. ve 8. Sınıf Ders Kitaplarının Görseller (İllüstrasyonlar) Açısından Değerlendirilmesi. Journal of Türklük Bilimi Arastirmalari, 15(27).
• Weih, T. G. (2015). How to Select Books for Teaching to Children: Taking a Critical Look at Books Through a Pedagogical Lens. Online Submission.
• Yavuzer, H. (2011). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112).
• Yıldırım-Doğru, S. S. (2009). Teaching of tactile perception skills to children with autism in early chilhood. Ozean Journal of Social Sciences, 2(3), 157-166.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara:SeçkinYayıncılık
• Yin, R. (1994). Case study research: Design and methods . Beverly Hills.