Investigation of The Variables Predicting the Socialization Status of Primary School Children as Consumers: The Case of Erzincan Province

Yıl 2022, , 124 - 145, 23.03.2022

Fatih Aydoğdu , Neriman Aral , Figen Gürsoy , Burçin Aysu

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-836999

Öz

The study was conducted to examine the variables that predict primary school children's socialization as consumers. In line with this purpose, in the study, whether the socialization status of children as consumers shows a significant difference in terms of various variables and the opinions of the parents about the socialization status of the children were investigated. The research was conducted with a mixed design in which quantitative and qualitative designs were used together. In this direction, two different sample groups were formed in the study. Parents of 237 children studying in two primary schools in Erzincan city center were included in the study in order to obtain quantitative data. For the purpose of collect qualitative data, 30 parents were included in the study. In order to obtain quantitative data, the Socialization of Children as a Consumer Scale was used, and a Semi-Structured Interview Form was used to obtain qualitative data. As a result of the research, it was determined that the education level and age of the parents and the shopping together were significant predictors of the socialization levels of children as consumers. In addition, parents reported that they support children's socialization as consumers and have positive views on this issue.

Anahtar Kelimeler

Child, mother-father, socializing as a consumer, predictor variable, mixed pattern

İlkokul Çocuklarının Tüketici Olarak Sosyalleşme Durumlarını Yordayan Değişkenlerin İncelenmesi: Erzincan İli Örneği

Öz

Araştırma ilkokul çocuklarının tüketici olarak sosyalleşme durumlarını yordayan değişkenlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada çocukların tüketici olarak sosyalleşme durumlarının çeşitli değişkenler açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediği ve anne babaların çocukların sosyalleşme durumlarına ilişkin görüşleri araştırılmıştır. Araştırma nicel ve nitel desenlerin birlikte kullanıldığı karma desenle yürütülmüştür. Bu doğrultuda araştırmada iki farklı örneklem grubu oluşturulmuştur. Nicel verilerin elde edilmesi amacıyla Erzincan il merkezindeki iki ilkokulda öğrenim gören 237 çocuğun anne babası araştırmaya dâhil edilmiştir. Nitel verilerin toplanması amacıyla ise 30 anne-baba çalışmaya dahil edilmiştir. Nicel verilerin elde edilmesi amacıyla Çocukların Tüketici Olarak Sosyalleşmesi Ölçeği, nitel verilerin elde edilmesi amacıyla ise Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda anne babanın öğrenim düzeyi ve yaşı, birlikte alışveriş yapma durumunun çocukların tüketici olarak sosyalleşme düzeylerinin anlamlı yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca anne babalar çocukların tüketici olarak sosyalleşmelerini desteklediklerini ve bu konuda olumlu görüşleri olduğunu bildirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, anne-baba, tüketici olarak sosyalleşme, yordayıcı değişken, karma desen

Kaynakça

• Alkan, V., Şimşek, S., & Erbil, B. A. (2019). Karma Yöntem Deseni: Öyküleyici Alanyazın İncelemesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 559-582. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.5m
• Ateşoğlu, İ., & Türkkahraman, M. (2009). Çocukların Tüketici Olarak Sosyalleşmesi. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 14(3). 215-228. Retrived from: http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=74c61f1d-5398-4456-a05b-b772259e68d0%40sdc-v-sessmgr01
• Atkinson, L., Nelson, M. R., & Rademacher, M. A. (2015). A humanistic approach to understanding child consumer socialization in US homes. Journal of Children and Media, 9(1), 95-112.
• Baki, A., & Gökçek, T. (2012). Karma Yöntem Araştırmalarına Genel Bir Bakış. Electronic Journal of Social Sciences, 11(42), 1-21. Retrived from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/70397
• Balıkçıoğlu, B., & Volkan, P. (2016). Sosyal Medya, Televizyon ve Akran İletişiminin Materyalizm ve Gösteriş Tüketimi Üzerindeki Etkisi: Tüketici Sosyalleşmesi Perspektifi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (35), 299-319 Retrived from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/226481
• Bozyiğit, S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Tüketim Sürecine Etki Eden Sosyalleşme Aracılarının Öğrencilerin Materyalist Eğilimi Ve Marka Bilinci Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Pilot Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (2), 295-302
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (Sixth Edition). London and New York: Rotledge.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakır, R. (2020). Ebeveynlerin Harçlık Yönetimindeki Tutumlarının İncelenmesi. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 12 (1), 223-248.
• Dal, N., & Dal, V. (2015). Çocukların Tüketici Olarak Sosyalleşme Sürecinde TV Reklamlarının ve Ailenin Rolü Hakkında Teorik Bir Çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), 371-388. Retrived from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/181892
• Dündar, Ş. (2017). Bilinçli Tüketicilik ile İlgili Anne-Baba Rol Model Davranışlarının, Anne-Baba İletişiminin ve Sosyal Bilgiler Dersinin Çocukların Bilinçli Tüketiciler Olarak Sosyalleşmelerindeki Etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2) , 726-743. doi: 10.17860/mersinefd.316607
• Ersoy, A. F., & Sarıabdullahoğlu, A. (2010). Erken dönemde tüketici bilincinin geliştirilmesi. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik, 45(1), 65-76. Retrived from: http://www.makalesistemi.com/panel/files/manuscript_files_publish/e61942b4897972dd6a60f8037db34c7c/e60efeb8c1055920f575d1ec064c9d93/71c61c9e2a5a4a7.pdf
• Grossbart, S., Carlson, L., & Walsh, A. (1991). Consumer socialization and frequency of shopping with children. Journal of the Academy of Marketing Science, 19(3), 155-163. Retrived from: https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF02726492.pdf
• Hall, J., Shaw, M., Johnson, M., & Oppenheim, P. (1995). "Influence of Children on Family Consumer Decision Making", in E - European Advances in Consumer Research Volume 2, eds. Flemming Hansen, Provo, UT : Association for Consumer Research, Pages: 45-53.
• Isin, F. B. and Alkibay, S. (2011), Influence of children on purchasing decisions of well-to-do families. Young Consumers, 12 (1), 39-52. doi:10.1108/17473611111114777
• İçal, H., & Ali̇ağaoğlu, A. (2016). Bursa Anatolium Alışveriş Merkezi Örneğinde Tüketicilerin Demografik Yapıları ve Özellikleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (36) , 1-30 . DOI: 10.31795/baunsobed.645210
• John, D. R. (1999). Consumer socialization of children: A retrospective look at twenty-five years of research. Journal of Consumer Research, 26(3), 183-213.doi: 10.1086/209559
• Jorgensen, B. L., & Savla, J. (2010). Financial literacy of young adults: The importance of parental socialization. Family Relations,59(4), 465-478.
• Karaca, Y., & Bozyiğit, S. (2015). Tüketime Etki Eden Sosyalleşme Faktörleri: Adolesanlara Yönelik Bir Uygulama. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1).51-72. Retrived from: file:///C:/Users/erz%C3%BCni/Downloads/Publications_010.pdf
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar-ilkeler-teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.
• Krcmar, M., Lapierre, M. A., Hoxie, A., & Colvett, J. (2017). Observing parent-child purchase related interactions in US-based retail environments: replication and extension. Journal of Children and Media, 11(3), 261-277.
• Lenka, U., & Vandana. (2015). A review on impact of socialization agents in breeding consumerism among children. Global Business Review, 16(5), 867-878.
• Madran, C., & Bozyiğit, S. (2013). Çocukların Tüketici Olarak Sosyalleşme Süreci. Cag University Journal of Social Sciences, 10(1), 71-95. Retrived from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/695940
• Meyer, D. J., & Anderson, H. C. (2000). Preadolescents and apparel purchasing: Conformity to parents and peers in the consumer socialization process. Journal of Social Behavior and Personality, 15(2), 243-257
• Neeley, S. (2005). Influences on consumer socialisation. Young Consumers: Insight and Ideas for Responsible Marketers, 6(2), 63-69.doi:10.1108/17473610510701115
• O'keeffe, J., Buytaert, W., Mijic, A., Brozovic, N., & Sinha, R. (2016). The use of semi-structured interviews for the characterisation of farmer irrigation practices. Hydrol. Earth Syst. Sci., 20, 1911–1924. doi:10.5194/hess-20-1911-2016
• Polya, E. (2012). Purchase Decision Making Processes and Roles Within The Family. Journal Management and Business Administration. Available on: https://szie. hu//file/tti/archivum/Polya_E_Thesis. pdf.
• Ryan, F., Coughlan, M., & Cronin, P. (2009). Interviewing in qualitative research: The one-to-one interview. International Journal of Therapy and Rehabilitation, 16(6), 309-314. Doi: 10.12968/ijtr.2009.16.6.42433
• Saltık Yaman, E. (2018). Reklamlarda Çocuğun Tüketici Olarak Sosyalleşmesi Örneği: Danone Sütlü Atıştırmalık Reklamının Göstergebilimsel İncelemesi. Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları E-Dergisi, 1 (1), 70-83. Retrived from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/479028
• Selçuk, Z. (2009). Eğitim Psikolojisi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sharma, A. (2011). Role of family in consumer socialization of children: Literature review. Researchers World, 2(3), 161.
• Sharma, A., & Sonwaney, V. (2014). Theoretical modeling of influence of children on family purchase decision making. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 133, 38-46. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.04.167
• Sönmez, S. (2006). 7-12 Yaş Arasındaki Çocukların Aile Satın Alma Kararına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Şanlı, D., & Öztürk, C. (2007). Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 31-48.
• Terrell, S. R. (2012). Mixed-methods research methodologies. Qualitative Report, 17(1), 254-280. Retrived from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ973044.pdf
• Ünal, Ö. (2019). Anne-Baba-Çocuk İlişkisinin Çocukların Tüketici Olarak Sosyalleşmesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Valkenburg, P. M. (2000). Media and youth consumerism. Journal of Adolescent Health, 27(2), 52-56. doi: https://doi.org/10.1016/S1054-139X(00)00132-4
• Yin, R. K. (2006). Mixed methods research: Are the methods genuinely integrated or merely parallel. Research in the Schools, 13(1), 41-47. Retrieved from http://www.msera.org/Rits_131/Yin_131. pdf
• Zlatanova-Pazheva, E. (2019). The Child Consumer As An Active Market Participant. Knowledge International Journal, 30(1), 213-217. Retrived from: https://ikm.mk/ojs/index.php/KIJ/article/view/755