Eğitim Uygulama Okuluna Devam Eden Zihin Engelli Öğrencilerin Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hakkında Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2010, Cilt: 10 Sayı: 2, 145 - 159, 15.03.2016

Canan Çimen Öztürk Emine Eratay

Öz

Orta düzeyde zihinsel öğrenme yetersizliği olan çocukların öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş
eğitim programı hakkında ne düşündüklerini, ne kadar bilgiye sahip olduklarını, bireyselleştirilmiş eğitim
programını hazırlarken ne gibi kaynaklardan yararlandıklarını belirlemek amacıyla bu araştırma yapılmıştır.
Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Marmara Bölgesinden amaçlı örnekleme yöntemiyle
seçilmiş İstanbul ilindeki bir ilçede çalışan dokuz (9) öğretmen çalışma grubuna alınmıştır. Öğretmenlerle yarı
yapılandırılmış görüşme yapılmış ve veriler tüme varım analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Çalışma gözlem ve
dokuman analizi teknikleri ile de desteklenmiştir. Araştırma bulgularında; farklı şekilde program hazırlanması
gerektiği; bireyselleştirilmiş eğitim programının öğrencilere, öğretmenlere ve velilere faydalı olduğu;
bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlarken güçlüklerle karşılaşıldığı ve bireyselleştirilmiş eğitim programı
hazırlanırken birçok kişi ve kurumdan faydalanıldığı ancak öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı
hazırlamada yeterli bilgiye sahip olmadıkları sonuçları ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

Orta Düzeyde Zihinsel Yetersizliğe Sahip Birey, Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı, öğrenme yetersizliği

DETERMINING OPINIONS OF TEACHERS OF STUDENTS WITH MENTAL RETARDATION ATTENDING AN EDUCATION APPLICATION SCHOOL ON THE INDIVIDUALIZED EDUCATION PROGRAM

Öz

This study aims at determining opinions of teachers of children with mental retardation on the
individualized education program, their information level and the resources used by them when preparing
individualized education programs. A qualitative study method has been used in the study. Nine (9) teachers
working in a subprovince of Istanbul province have been selected from Marmara Region for the study group
by purposeful sampling method. Semi-structured interview was applied to the teachers and the data were
analyzed with inductive analysis method. This study supports observation and document analysis. Study
findings have indicated the following: Programs were required to be prepared in a different manner.
Individualized education programs were beneficial for the students, teachers and the parents. Difficulties were
encountered during preparation of individualized education program. Numerous persons and institutions were
benefited during the preparation of the individualized education program and unfortunately, teachers did not
have adequate information on the preparation of individualized education program. 

Anahtar Kelimeler

Individual with Mild Mental Retardation, Individualized Education Program, determining

Kaynakça

• Akçamete, G. (1986). Bireyselleştirilmiş Ek Özel Eğitimin Ağır İşiten Çocukların Sözel Gelişimlerine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Arslantaş, S., & Kurnaz, A., & Koçak, F., & Çalıkçı, N.M., & Durdal, İ. (2010). 18. Ulusal Özel Eğitim Kongresi’nden Yansımalar. 13-15 Kasım 2009-Konya. Bugünden Geleceğe Özel Eğitim. H. Sarı (Ed.). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Bireylerle Çalışan Öğretmenlerinin Bireysel Eğitim Planlarının Hazırlanması ve Uygulanması ile İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi. (167-178). Konya: Master Fotokopisi.
• Cronin, K.A., & Cuvo, A.J. (1989). Teaching Mending Skills to Mentally Retarded Adolescents. Journal Applied Behavior Analyses. Fall. 12 (3)., 401-406.
• Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim Okulu 1-5. Sınıflarda Kaynaştırma Eğitimine Tabi Olan Öğrenciler İçin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının Hazırlanması, Uygulanması, İzlenmesi ve Değerlendirilmesi ile İlgili Olarak Sınıf Öğretmenleri ve Yöneticilerin Görüşlerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Kara Elmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Demir, H. (1996). Zihinsel Engelli Öğrencilere Düğme Dikme Becerilerinin Kazandırılmasında Model Olma ve Sözel İpucuyla Sunulan Bireyselleştirilmiş Düğme Dikme Becerisi Öğretim Materyalinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Diler, N. (2000). Zihinsel Engelli Öğrencilere Resim-iş Becerilerinin Kazandırılmasında Amaçların Tüm Beceri ve İleri Zincirleme Yaklaşımlarına Göre Düzenlendiği Bireyselleştirilmiş Resim-iş Beceri Öğretim Materyalinin Etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Eratay, E., & Güler-Özkan, A. (2004). 13. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirileri. Özel Eğitimden Yansımalar. A. Konrot (Ed.). Goblen İğne Kanaviçe İşleme Becerisinin Kazandırılmasında Fiziksel Yardım ve Sözel İpucu ile Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkiliği. (177-187). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Eripek, S. (1989). Alt Özel Sınıf Öğrencilerinin İlkokul Sınıfları Düzeyinde Sesli Okuma Başarılarının Değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Ekim, 7-12.
• Fetter, A. & Steketee, A.M. (2008). Health-Fitness Boosting Inclusion for Students With Disabilities. District Administration. Sep., 63-65.
• Fisscuss, D.E., & Mandell, J.C. (2002). Developing Individualized Education Programs. (Ed. Gönül Akçamete). Çev: Hatice Günayer Şenel, Elif Tekin. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Foley, R.M. & Pang, L.S. (2006). Alternative Education Programs: Program and Student Characteristics. The High School Journal. Feb/Mar., 10-21.
• Gartland, D. (2007). The Documentation Disconnect for Students with Learning Disabilities: Improving Access to Postsecondary Disability Services. A Report from the National Joint Committee on Learning Disabilities. Jully, 265-274.
• Gürsel, O. (1987). Eskişehir İlkokulları Alt Özel Son Sınıf Öğrencilerinin Ritmik Sayma, Doğal Sayılar, Toplama ve Çıkarma İşlemlerindeki Amaçları Gerçekleştirme Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Güven, D., & Gürsel, O. (2010, Ekim). İlköğretim Kaynaştırma Uygulamalarına Katılan Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerin Başarılarının Değerlendirilmesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. 20. Ulusal Özel Eğitim Kongresi’nde Sunulmuş Bildiri, Gaziantep.
• Güzel, R. (1988). Altı-Sekiz Yaş İşitme Engelli Öğrencilerin Toplama İşlemine Hazırlıktaki Kavramları Gerçekleştirme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Eskişehir ve Ankara Sağırlar Okulu ile Anadolu Üniversitesi İşitme Engelli Çocuklar Eğitim Araştırma Merkezinde Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Hettleman, K.R. (2004). The Road to Nowhere The Illusion and Broken Promises of Special Education in the Baltimore City and Other Public School Systems. The Abell Report. 17 (4), 1-6.
• Karataş, İ.A. (1996). Zihinsel Engelli Çocuklara Yemek Pişirme Becerilerini kazandırmada Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara. Kargın, T. (2007). Eğitsel Değerlendirme ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Süreci. Özel Eğitim Dergisi. 8 (1), 1-17.
• Kontu, E. & Pirttimaa, R. (2008). Short Report. The Assessment of Severely Intellectually Disabled Students. European Journal of Special Needs Education. 23 (1). Feb., 75-80.
• Lazarus, S.S. & Thurlow, M.L., & Christensen, L.L., & Cormier, D. (2007). Synthesis Report 67. States’ Alternate Assessments Based on Modified Achievement Standarts. AA-MAS) Dec.
• Malatest, R.A. (2008). Parents of Children with Severe Special Needs Survey. Survey Summary Report. Alberta Education Performance Measurement and Reporting Branch. Milli Eğitim Bakanlığı. (http://www.meb.gov.tr)
• Milli Eğitim Bakanlığı (2000). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 18.01.2000 – 23937 Sayılı Resmi Gazete.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 31 .05.2006 – 23937 Sayılı Resmi Gazete.
• Özokçu, O. (1997). Zihinsel Engelli Çocuklara Dikiş Dikme Becerilerinin Kazandırılmasında Model Olma ve Sözel İpucuyla Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özyürek, M. (2009). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programını Geliştirme ve Temelleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Russell, M., & Hoffmann, T., & Higgins, J. (2009). A Universally Designed Test Delivery System. Teaching Exceptional Children. Nov.-Dec., 7-12.
• Sanders, M.A.R. (2010). A Comparative Investigation of Parent and Student. Attendance at IEP / Transition Meetings for Students with Disabilities. (Doctoral Dissertation, Texas Woman’s University, 2010), 115, ATT34 14427.
• Seferian, R. (2000). Design and Implementation of a Software Training Program for Students With Learning and Behavioral Disabilities. (Report No. EC 308-356) Practicum, Nova Southeastern University. Dissertations / Theses-Practicum Papers. (Eric Document Reproduction Service No: ED 451 671).
• Sopko, K.M. (2003). The IEP: A Synthesis of Current Literature Since 1997. (Report No. EC 309 593). National Association of State Directors of Special Education, Alexandria, V.A. Washington D.C. (Eric Document Reproduction Service No. ED 476 559).
• Tazebaş, B.A. (2000). Görme Engelli Öğrencilere Belirlenen Rotalar Boyunca Bağımsız Hareketin Kazandırılmasında Fiziksel Yardım ve Sözel İpucuyla Sunulan Bireyselleştirilmiş Rota Öğretim Materyalinin Etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Uzuner, Y. (1998). Eğitimde Niteliksel Araştırma Yöntemleri. Doktora Ders Notları. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Vuran, S. (1989). Zihinsel Engelli Çocukların Giyinme Becerilerinin Öğretiminde Yapabildiklerine Dayalı Olarak Hazırlanan Öğretim Materyalinin Etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Vuran, S. (2004). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının Geliştirilmesi. O. Gürsel (Ed.) Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları. (1-12). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Yıkmış, A. (1990). İşitme Engelli Öğrencilerin Zaman ve Değer Ölçülerindeki Amaçları Gerçekleştirme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Ankara Sağırlar Okulu ile Ankara İlkokullarında Sağırlar Özel 4. ve 5. Sınıflarında Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık