Gifted Individuals’ Visual Capability and Their Awareness

Yıl 2015, Cilt: 15 - Özel Sayı, - , 01.03.2015

Alpaslan Uçar

Öz

To recognize the gifted individuals’ capabilities is at least as crucial as created and suggested environment and conditions for them. Considering the fact that the first institute in Turkey in Visual Arts Education was founded by Istanbul University, Faculty of Hasan Ali Yücel in 2002, it gives us a big clue to work on that issue more .In general, in Turkey Fine Arts High Schools and Faculties, private art intuitions are the main centers. However, the education process should start from the pre-school period by qualified instructors (Davaslıgil, 2012). It is a fact that ability doesn’t depend upon solely the genetic factors but also it is related to the environmental factors. Gifted people therefore, can enhance their perspectives and capabilities (Özsoy, 2003). From this perspective, to become aware of these individuals’ skills and features not only would help them to contribute what they could offer but also would give them great opportunity to contribute for the development of the country

Anahtar Kelimeler

Talent, gifted individuals, visual arts, visual perception, art education

Üstün Yetenekli Bireylerin Görsel Yeti ve Farkındalığı

Öz

Üstün yetenekli bireylerin fark edilmesi en az onlara sunulacak ortam ve çevre kadar önemlidir. Ülkemizde üstün zekâlı ve yetenekli çocuklara yönelik fakülte kapsamında hizmet veren ilk kurum; İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi’dir. Bu eğitimin ancak 2002 yılında hizmet vermesi bu konunun ne denli önemli olduğunu ortaya çıkarmaktadır (Davaslıgil, 2012). Ülkemizde Güzel Sanatlar Liseleri, Güzel Sanatlar Fakülteleri, özel yetenek okulları ve enstitüleri üstün yetenekli bireylere hizmet veren kurumlardır. Ancak üstün yetenek ve zekâya sahip bireylere yönelik eğitimin özellikle okulöncesi dönemden başlayarak profesyonel eğitmenler tarafından verilmesi ve bu bireylerin keşfedilmeleri gerekmektedir. Ayrıca doğru, çağdaş ortamlar sağlanarak bu bireylerin yaratıcı, araştırıcı, sorgulayıcı yönleri ortaya çıkarılmalıdır. Bu yaklaşımla üstün yeteneklilerin özellikleri ve farklılıklarının dikkate alınması, ayrıca öznel becerilerinin açığa çıkarılması gerekmektedir. Çünkü yetenek sadece genetik faktörlerle değil, aynı zamanda çevresel faktörle de gelişen bir durumdur (Özsoy, 2003). Üstün yetenekli bireylerin farkındalığı, sadece kendilerini keşfetme, yapılandırma ve sosyal olmalarına olanak sağlamaz; aynı zamanda topluma kazandırılmaları, topluma hizmet ve önderlik etmelerine de olanak sağlar. Bu perspektifle, ülkenin kalkınması ve çağdaş eğitim sistemiyle de paralellik taşıyacaktır

Anahtar Kelimeler

Yetenek, üstün yetenekli bireyler, görsel algı, görsel sanatlar, sanat eğitimi

Kaynakça

• Bacanlı, H. (2001). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Baykoç, D. N. (2005). Üstün Yeteneklerin Eğitimleri ve Bilim Sanat Merkezleri. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 2(1-2):84-89 Ulakbim web sitesi. 09 Haziran 2014 tarihinde http://uvt.ulakbim.gov.tr/ sitesinden alınmıştır.
• Bilir, Ş. (1994). Okulöncesi Eğitimcileri için el kitabı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler için Veri Analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cutts, N.E. , & Moseley, N. (2001). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocukların Eğitimi. Ersevim, İ.(Çev). İstanbul: Özgür Yayınları.
• Davaslıgil, Ü. (2012). Türkiye’de Üstün Zekâlı Çocukların Eğitimi İle İlgili Bir Model Geliştirme Projesi. İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi web sayfası. 09 Haziran 2014 tarihinde http://hayef.istanbul.edu.tr/?p=6339 sitesinden alınmıştır.
• Durr, W. K. (1964). The Gifted student. New York: Oxford University Press.
• Gürtuna, S. (2003).Çocuk ve sanat eğitimi, Çocuğum sanatla tanışıyor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kırışoğlu, O. (2009). Sanat, Kültür, Yaratıcılık, Görsel Sanatlar ve Kültür Eğitimi- Öğretimi. Ankara: Pegem A.Yayıncılık
• Kırışoğlu, O. (2002). Sanatta Eğitim.(2. baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Kulaksızoğlu, A. (2003). Farklı Gelişen Çocuklar. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• May, R. (2003). Yaratma Cesareti. Çev. OYSAL, A., İstanbul: Metis Yayınları.
• Öznacar, M.D. , ve Bildiren, A. (2012). Üstün Zekâlı Öğrencilerin Eğitimi ve Eğitsel Bilim Etkinlikleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özol, A. (2012). Sanat Eğitimi ve Tasarımda Temel Değerler. İstanbul: Pastel Yayıncılık.
• Özsoy, V.(2003). Görsel Sanatlar Eğitimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayınları.
• Robinson, W.& Campbell, J. (2010). Effective Teaching in Gifted Education. Using a whole school approach. New York: Routledge.
• Silverman, L. K. (2009). The measurement of giftedness. In L. Shavinina (Ed.), The International Handbook on Giftedness. Amsterdam: Springer Science.
• Üstün Yetenekli Çocuklar Durum Tespiti Komisyonu Ön Raporu. (2004). 1. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Yayın Dizisi 5. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Velioğlu, S. (2000). İnsan ve Yaratma Edimi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.