SINIF ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİK ÖĞRETİMİNE İLİŞKİN TUTUM VE KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 4, 1608 - 1622, 15.12.2020

Ayten Pınar Bal

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.58249-613284

Öz

Bu araştırmanın amacı, sınıf eğitimi lisans öğrencilerinin matematik öğretimine ilişkin tutum ve kaygı düzeylerini belirleyerek çeşitli değişkenler açısından incelemek ve bunlar arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Araştırma ilişkisel tarama ve nedensel karşılaştırma modeline göre desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Çukurova Üniversitesi sınıf eğitimi lisans programına kayıtlı toplam 203 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak “Matematik Öğretimi Tutum Ölçeği” ve “Matematik Öğretmeye Yönelik Kaygı Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi ve pearson korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; sınıf eğitimi lisans öğrencilerinin matematik öğretimine ilişkin tutumlarının yüksek ve kaygı düzeylerinin orta düzeyde olduğu; aralarında ise negatif yönlü, düşük ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, araştırmada cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre matematik öğretimine ilişkin tutum ve kaygı değişkenleri arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

matematik öğretimi, matematik öğretimine ilişkin tutum, matematik öğretmeye ilişkin kaygı, sınıf eğitimi lisans öğrencisi

INVESTIGATION OF ATTITUDE AND ANXIETY LEVELS OF PRIMARY SCHOOL UNDERGRADUATE STUDENTS ABOUT MATHEMATICS TEACHING

Öz

This study aims to determine the attitudes and anxiety levels of primary school undergraduate students about mathematics teaching in terms of various variables and to reveal the relationship between them. The research was designed according to the relational survey and ex post facto research model. The sample of the study consisted of 203 students enrolled in a primary school undergraduate program at Çukurova University. In the research, the “Mathematics Teaching Attitude Scale” and the “Anxiety Scale for Teaching Mathematics” were used as the data collection tools. Independent groups t-test, one-way analysis of variance, and Pearson correlation analysis were used in the data analysis process. According to the results of the research, it was observed that the attitudes of primary school undergraduate students towards mathematics teaching were high, and their anxiety levels were moderate, and there is a negative, low and significant relationship between them. On the other hand, it was found that there was no significant difference between attitudes and anxiety variables related to teaching mathematics according to gender and grade levels.

Anahtar Kelimeler

mathematics teaching, attitude towards mathematics teaching, anxiety about teaching mathematics, primary school undergraduate students

Kaynakça

• Aiken, L. R. (1970). Attitudes toward mathematics. Review of Educational Research, 40(4), 551-596. https://doi.org/10.3102/00346543040004551
• Ajisuksmo, C. R. P., & Saputri, G. R. (2017). The influence of attitudes towards mathematics, and metacognitive awareness on mathematics achievements. Creative Education, 8(3), 486-497. https://doi.org/10.4236/ce.2017.83037
• Akay, H. & Boz, N. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiğe yönelik tutumları, matematiğe karşı öz-yeterlik algıları ve öğretmen öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-312.
• Alkhateeb, H. M. (2014). Elementary education student attitudes to teaching mathematics. Innovative Teaching, 3(6), 1-6. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.053
• Baloğlu, M. (2001). Matematik korkusunu yenmek. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 1(1), 59-76.
• Baron, R. A., & Byrne, D. (1984). Social psychology: Understanding human interaction. Allyn & Bacon.
• Bekdemir, M. (2007). İlköğretim matematik öğretmen adaylarındaki matematik kaygısının nedenleri ve azaltılması için öneriler (Erzincan eğitim fakültesi örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 131-144.
• Belbase, S. (2013). Images, anxieties, and attitudes toward mathematics. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(4), 230-237.
• Berebitsky, R. D. (1985). An annotated bibliography of the literature dealing with mathematics anxiety. Retrieved June 22, 2019, from https://eric.ed.gov/?id=ED257684
• Bloom, B. S. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (D. A. Özçelik, Çev.). MEB Yayınları.
• Brinol, P., & Petty, R. E. (2012). A history of attitude and persuasion research. In A. W. Kruglanski & W. Stroebe (Eds.), Handbook of the history of social psychology (pp. 283-320). Psychology Press.
• Bulut Üner, A. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri, fen ve matematik öğretimine yönelik tutumları ve öz yeterlik inançları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. PegemA Yayıncılık.
• Byrd, P. (1982). A descriptive study of mathematics anxiety: Its nature and antecedents [Unpublished doctoral dissertation]. University of Indiana.
• Civelek, Ş., Meder, M., Tüzen, H. & Aycan, C. (11.04.2003). Matematik öğretiminde karşılaşılan aksaklıklar. 22 Haziran 2019 tarihinde http://www.matder.org.tr/matematik-ogretiminde-karsilasilan-aksakliklar/ adresinden erişilmiştir.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Rotledge Taylor Francis Group.
• Çenberi, S. (2019). The examination of prospective mathematics teachers’ mathematics teaching anxiety levels. Journal of Theoretical Educational Science, 12(4), 1193-1208. https://doi.org/10.30831/akukeg.455708
• Dağ, İ. (1999). Psikolojinin ışığında kaygı. Doğu Batı Düşünce Dergisi, (6), 181-189.
• Demir, B. K., Cansız, Ş., Deniz, D., Kansu, C. Ç. & İşleyen, T. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretmeye yönelik kaygılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Bayburt örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 379-390.
• Deringöl, Y. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi kaygıları ve matematik öğretimi yeterlikleri. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 11(2), 261-278. https://doi.org/10.30831/akukeg.364483
• Doruk, M. & Kaplan, A. (2013). Sınıf ve ilköğretim matematik eğitimi öğretmen adaylarının matematik kaygılarının incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1505-1522.
• Doruk, M., Öztürk, M., & Kaplan, A. (2016). Investigation of the self-efficacy perceptions of middle school students towards mathematics: Anxiety and attitude factors. Adıyaman University Journal of Educational Sciences (AUJES), 6(2), 283-302.
• Evans, J. (2000). Adults' mathematical thinking and emotions: A study of numerate practice. Routledge Falmer.
• Even R., & Tirosh, D. (2002). Teacher knowledge and understanding of students mathematical learning. In L. D. English (Ed.), Handbook of ınternational research in mathematics education (pp. 219-240). Lawrence Erlbaum Associates Publisers.
• Fennema, E., & Sherman, J. A. (1976). Fennema-Sherman mathematics attitudes scales: Instruments designed to measure attitudes toward the learning of mathematics by females and males. Journal for Research in Mathematics Education, 7(5), 324- 326. https://www.jstor.org/stable/748467
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw-Hill Higher Education.
• Goldin, G. A. (2002). Affect, meta-affect, and mathematical belief structures. In G. C. Leder, E. Pehkonen & G. Törner (Eds.), Beliefs: A hidden variable in mathematics education? (pp. 59-72). Kluwer Academic Publishers.
• Goldin, G., Rösken, B., & Törner, G. (2009). Beliefs-no longer a hidden variable in mathematical teaching and learning processes. In J. Maaß & W. Schlöglmann (Eds.), Beliefs and attitudes in mathematics education – new research results (pp. 1-18). Sense Publishers.
• Göloğlu Demir, C. & Çetin, Ş. (2012). Matematik öğretimi tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 59-65.
• Göloğlu Demir, C. (2011). İlköğretim matematik öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin matematik öğretimine yönelik öz-yeterlilik inançları ve tutumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Gür, H. & Korkmaz, E. (2003). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin problem ortaya atma becerilerinin belirlenmesi. 22 Haziran 2019 tarihinde http://www.matder.org.tr/ilkogretim-7-sinif-ogrencilerinin-problem-ortaya-atma-becerilerinin-belirlenmesi adresinden erişilmiştir.
• Hacıömeroğlu, G. (2014). Elementary pre-service teachers’ mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety. International Journal for Mathematics Teaching and Learning, 15, 1-10. http://www.cimt.plymouth.ac.uk/journal/haciomeroglu.pdf
• Haladyna, T., Shaughnessy, J., & Shaughnessy, J. M. (1983). A causal analysis of attitude toward mathematics. Journal for Research in Mathematics Education, 14(1), 19-29. https://doi.org/10.2307/748794
• Hannula, M. S. (2002). Attitude towards mathematics: Emotions, expectations and values. Educational Studies in Mathematics, 49(1), 25-46.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum algı iletişim (5. Baskı). Beykent Üniversitesi Yayınevi.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Dağıtım.
• Krulick, S., Rudnick, J., & Milou, E. (2003). Teaching mathematics in the middle school. Pearson Education.
• Ma, X., & Kishor, N. (1997). Assessing the relationship between attitude toward mathematics and achievement in mathematics: A meta-analysis. Journal for Research in Mathematics Education, 28(1), 26-47. https://www.jstor.org/stable/749662
• Maaß, J., & Schlöglmann, W. (2009). Beliefs and attitudes in mathematics education new research results. Sense Publishers.
• Macnab, D. S., & Payne, F. (2003). Beliefs, attitudes and practices in mathematics teaching: Perceptions of Scottish primary school student teachers. Journal of Education for Teaching, 29(1), 55-68. https://doi.org/10.1080/0260747022000057927
• Maio, G. R., Haddock, G., & Verplanken, B. (2019). The psychology of attitudes and attitude change (3rd ed.). Sage Publications.
• Manav, F. (2011). Kaygı kavramı. Toplum Bilimleri, 5(9), 201-211.
• Mcleod, D. B. (1992). Research on affect in mathematics education: A reconceptualization. In A. D. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics learning and teaching (pp. 575-596). Macmillan.
• Minato, S., & Yanese, S. (1984). On the relationship between students attitudes towards school mathematics and their levels of intelligence. Educational Studies in Mathematics, 15(3), 313–320. https://www.jstor.org/stable/3482183
• Mohd, N., & Mahmood, T. F. P. T. (2011). The effects of attitude towards problem solving in mathematics achievements. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 5(12), 1857-1862.
• Morgan, C. T. (1991). Psikolojiye giriş. Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları.
• Neale, D. C. (1969). The role of attitudes in learning mathematics. Arithmetics Teacher, 16(8), 631-640.
• Nisbet, S. (1991). A new instrument to measure pre-service primary teachers' attitudes to teaching mathematics. Mathematics Education Research Journal, 3(2), 34-56.
• Özer, K. (2008). Kaygı: Sınanma duygusuyla baş edebilme (4. Baskı). Sistem Yayıncılık.
• Papanastasiou, C. (2000). Effects of attitudes and beliefs on mathematics achievement. Studies in Educational Evaluation, 26(1), 27-42. https://doi.org/10.1016/S0191-491X(00)00004-3
• Peker, M. & Şentürk, B. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin matematik kaygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 21-32.
• Peker, M. (2006). Matematik öğretimine yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 5(9), 73-92.
• Peker, M., & Ertekin, E. (2011). The relationship between mathematics teaching anxiety and mathematics anxiety. The New Educational Review, 23(1), 213-226.
• Peker, M., Halat, E., & Mirasyedioğlu, Ş. (2010). Gender related differences in mathematics teaching anxiety. The Mathematics Educator, 12(2), 125-140.
• Philipp, R. A. (2007). Mathematics teachers’ beliefs and affect. F. K. Lester (Ed.), Second handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 257-315). Information Age Publishing.
• Reyes, L. H. (1984). Affective variables and mathematics education. The Elementary School Journal, 84(5), 558–581. https://doi.org/10.1086/461384
• Richardson, F. C., & Suinn, R. M. (1972). The mathematics anxiety rating scale: Psychometric data. Journal of Counseling Psychology, 19(6), 551-554. https://doi.org/10.1037/h0033456
• Rossnan, S. (2006). Overcoming math anxiety. Mathitudes, 1(1), 1-4.
• Rounds, J. B., & Hendel, D. (1980). Mathematics anxiety and attitudes toward mathematics. Measurement and Evaluation in Guidance, 13(2), 83-89. https://doi.org/10.1080/00256307.1980.12022221
• Schleepen, T. M. J., & Van Mier, H. I. (2016). Math anxiety differentially affects boys’ and girls’ arithmetic, reading and fluid intelligence skills in fifth graders. Psychology, 7, 1911-1920. http://dx.doi.org/10.4236/psych.2016.714174
• Schreiber, J. B. (2002). Institutional and student factors and their influence on advanced mathematics achievement. The Journal of Educational Research, 95(5), 274-286. https://doi.org/10.1080/00220670209596601
• Serin, M. K. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kaygıları ile matematik öğretimine yönelik kaygılarının incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(28), 227-243.
• Sherman, B. F., & Wither, D. P. (2003). Mathematics anxiety and mathematics achievement. Mathematics Education Research Journal, 15(2), 138-150.
• Sobel, M. A., & Maletsky, E. M. (1999). Teaching mathematics: A sourcebook of aids, activities, methods. Allyn and Bacon.
• Soni, A., & Kumari, S. (2017). The role of parental math anxiety and math attitude in their children’s math achievement. International Journal of Science and Mathematics Education, 15(2), 331–347. https://doi.org/10.1007/s10763-015-9687-5
• Tabuk, M. & Tabuk, M. (2018a). Matematik öğretimi dersinin sınıf öğretmeni adaylarının matematiğe ve matematik öğretimine yönelik tutumlarına etkisi. Turkish Studies, 13(4), 1153-1168. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12861
• Tabuk, M. & Tabuk, M. (2018b). Öğretmen adaylarının matematiğe ve matematik öğretimine ilişkin tutumları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 2(1), 52-66.
• Tabuk, M. (2018). Prospective primary school teachers’ attitudes towards teaching mathematics. Journal of Education and Learning, 7(4), 225-229. https://doi.org/10.5539/jel.v7n4p225.