MİTOLOJİK, KÜLTSEL VE İKONOGRAFİK AÇIDAN ANTİK ÇAĞ’DA KHARİTLER

Yıl 2021, , 89 - 105, 16.04.2021

Serdal Gündoğdu , Nurettin Koçhan , Ahmet Tercanlıoğlu

https://doi.org/10.31463/aicusbed.886614

Öz

Bu çalışmada Türkçeye “Üç güzeller” diye aktarılan tanrıçalar, yani ismi ‘Χαρις‘ sözcüğünün çoğulu olan ‘Χαριτες‘ den türetilen “Kharitler” incelenmiştir. Latince Gratia denen üç güzellerin kelime anlamı zarafet, çekicilik, şefkat ve lütuftur. Genel olarak, Aglaia, Thalia, Euphrosyne olarak adlandırılan Kharitlerin, Zeus ve Euryomene’nin kızları olduğu düşünülür. Kharitler sayesinde insanlar, ahlaki ilkeleri, bağışlama ve cömertliği öğrenmişlerdir. İnsanlara, şiir ve müzikte esin kaynağı olmuş ve onların kaderlerini belirlemede önemli rol üstlenmişlerdir. Kharitler, bereketi, doğurganlığı, güzelliği ve ilkbaharı temsil etmelerinin yanı sıra yer altı dünyasıyla bağlantılı birçok fonksiyonları olan tanrıçalardır.
Antik çağ toplumlarında önemli bir yere sahip olan Kharitler’in adına söylenmiş mitleri, insanlarca saygı gördükleri kült anlayışları ve tapınım şekilleri ve toplum üzerindeki algılanış şekilleri değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kharitler, Mitoloji, Kült, Üç Güzeller, Tanrıça

Kaynakça

• Amandry, P., & Théodora, S. (1974). Monuments chorégiques d'Orchomène de Béotie. Bulletin de Correspondance Hellénique, 98(1), 171-246.
• Apollodorus. (1921). The Library (Çev. S. J. G. Frazer). Cambridge, MA, HUP, London: Loeb Classical Library, .
• Bachofen, J. J. (1992). Myth, Religion, and Mother Right (Çev. R. Manhaim). New Jersey: Princeton Universtiy Press.
• Berens, E. M. (2007). Myths and Legends of Ancient Greece and Rome [Electronic version].
• Buckler, J. (1984). The Charitesia at Boiotian Orchomenos. The American Journal of Philology, 105(1), 49-53.
• Callimachus. (1921). Lycophoron Aratus, (Çev. G. R. M. A. W. Mair ). London: William Heinemann.
• Cameron, A. (2004). Greek Mythograpy in the Roman World. New York: OUP.
• Can, Ş. (1994). Klasik Yunan Mitolojisi (3 ed.). İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Cicero. (1967). De Natura Deorum Academica (Çev. H. Rackham). London: William Heinemann LTD.
• Coleman, J. A. (2007). The Greek Mythograpy in the Roman World. London: Arcturus Publishing Limited.
• Collignon, M. (1899). Manual of Mythology in Relation to Greek Art (Çev. J. E. Harrison). London: H. Grevel and Co.
• Daly, K. N. (2009). Greek and Roman Mythology A to Z (3 ed.). New York: Chelsea House.
• Erhat, A. (1989). Mitoloji Sözlüğü (2 ed.). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Farnell, L. R. (1896). The Cults of The Greeks States II. Oxford: Clarendon Press.
• Graves, R. (2010). Yunan Mitleri (Çev. U. Akpur 2 ed.). İstanbul: Say Yayınları.
• Grimal, P. (1997). Mitoloji Sözlüğü: Yunan ve Roma (Çev. S. Tamgüc). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Hamilton, E. (2002). Mitologya (Çev. Ü. Tamer 11 ed.). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Hansen, W. (2004). Handbook of Classical Mythology. California: ABC-CLIO Inc.
• Hardt, H. v. d. (1715). Charites, Gratiae. Academiae Luliae Civibus, 24, 1-8.
• Harrison, E. B. (1986a). Charites (Vol. III/1). Zurich und München: Artemis Verlag.
• Harrison, E. B. (1986b). Charites (Vol. III/2). Zurich und München: Artemis Verlag.
• Harrison, J. E. (1908). Prolegomena to the Study of Greek Religion (2 ed.). Cambridge Cambridge University Press.
• Harrison, J. E. (1912). Themis A study of The Social Origins of Greek Religion. London: Cambridge University Press.
• Harrison, J. E., & Werral, M. D. G. (1890). Mythology and Monuments of Ancient Athens. London
• Hesiodos. (1914). Homerica: Homeric Hymns, Epic Cycle (Çev. E. White). Cambridge, MA, Londra: Harvard University Press.
• Hesiodos. (1991). Theogonia (Çev. S. Eyuboğlu-A.Erhat). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Homeros. (1993). İlyada (Çev. A. E.-A. Kadir). İstanbul: Can Sanat Yayınları.
• Homeros. (1994). Odysseia (Çev. A. E.-A. Kadir). İstanbul: Can Yayınları.
• İşman, S. A. (2014). Avrupa Resim Sanatında Dans İmgeleri ( Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege üniversitesi, İzmir).
• Jonas, H. (2001). The Gnostic Religion (3 ed.). Boston: Beacon Press.
• Jordan, M. (2004). Dictionary of Gods and Goddesses (2 ed.). New York: Facts On File, Inc.
• Karaosmanoğlu, M. (2005). Mitoloji ve Ege’nin Tanrıları. Erzurum: Eser Ofset Matbaacılık.
• Larson, J. (2007). Ancient Greek Cults A Guide. New York and London: Routledge.
• Long, J. M. C. a. M. (2004). The Athenian Citizen: Democracy in the Athenian Agora. Princeton: American School of Classical Studies at Athens.
• Lufmann, J. (1814). Elements of Universal History and Chronology. London: Library of Princeton University, J. Lufmann Strand.
• Mikalson, J. D. (1998). Religion in Hellenistic Athens [Electronic version].
• Millin, A. L. (1811). Galerie Mythologique. Paris: Chez Soyer.
• Monaco, M. C. (2001). Contributi Allo Studio di alcuni santuari ateniesi I: Il Temenos del Demos e delle Charites. Annuario della Scuola di Archeologica Italiana di Atene e delle missioni italiane in Oriente, 79(3/1), 103-149.
• Nilsson, M. P. (1925). A History of Greek Religion. Oxford: Clarendon Press.
• Ovid. (1922). Metamorphoses I-XV (Çev. B. More). Boston: Cornhill Publishing Co.
• Parker, R. (2011). Cornell Studies in Classical Philology : On Greek Religion. Ithaca and London: Cornell University Press.
• Pausanias. (1886). Description of Greece (Çev. M. A. Arthur Richard Shilleto). London: Chiswick Press.
• Pausanias. (1918). Description of Greece, Loeb Classical Library (Çev. W. H. S. a. O. .Jones, H.A.). London: Cambridge, MA, HUP.
• Pindar. (1997). Olympian Odes. Pythian Odes (Çev. W. H. Race Vol. 56). Loeb Classical Library: Harvard University Press.
• Preller, L. (1872). Griechische Mythologie (3 ed.): Weidmannsche Buchhandlung.
• Roman, L., & Roman, M. (2010). Greek and Roman Mythology. New York: Facts On File.
• Rosenzweig, R. (2004). Worshipping Aphrodite: Art and Cult in Classical Athens. Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Sandys, S. J. (1900). The Odes of Pindar İncluding The Principal Fragments. New York: The Macmillan Co.
• Schliemann, H. (1881). Exploration of Boetian Orchomenus. The Journal of Hellenic Studies, 2, 122-163.
• Schwazenberg, E. (1966). Die Grazien. Bonn: Rudolf Habelt Werlag. Smith, W. (1844). A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. London: Taylor and Walton.
• Strabo. (1903). Geography: The Geography of Greece: Geography IX (Çev. w. F. H. C. Hamilton). London: George Bell.
• Sturgeon, M. C. (2004). Sculpture the Assemblage from the Theater. Corinth, 9(3), III-XXXIV + 1-236.
• Şahin, I. (2007). Demos Kültü ve Personifikasyonu. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 289-300.
• Theocritus. (1919). The idylls (Çev. B. A. R.J. Cholmeley). London G.Bell & Sons, LTD.
• Thompson, H. A., & Wycherley, R. E. (1972). The Agora of Athens: The History, Shape and Uses of an Ancient City Center. The Athenian Agora, 14, III-257.
• Travlos, J. (1980). Pictorial Dictionary of Ancient Athens, . New York Hacker Art Books.
• Travlos, J., & Thompson, H. A. (1949). The West Side of the Athenian Agora Restored. Hesperia Supplements, 8, 382-393+490-492.
• Webbe, N. L. (1986). The Three Graces in Renaıssance: Origins and Transformations Of A Theme. ( Volumes I and II) (Yayımlanmış Doktora Tezi, Boston University Graduate School, Boston).
• Weller, C. H. (1913). Athens Its Monuments. New York The Macmillan Company.
• White, A. W. (2009). Yunan ve Roma Mitolojisi. In J. V. Laffert (Ed.), Mitoloji (pp. 106-223). İstanbul: NTV Yayınları.
• Yörükan, T. (2000). Yunan Mitolojisinde Aşk. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Zielinski, T. (1924). Charis and Charites. The Classical Quarterly, 18(3/4), 158-163.
• URL1. Kharites http://www.theoi.com/Ouranios/Kharites.html (Erişim Tarihi: 03.07.2014)
• URL2. Callimachus. http://www.theoi.com/Cult/KharitesCult.html (Erişim Tarihi: 08 Haziran 2014)