OSMANLI DEVLETİ’NDE ÇOCUĞA BAKIŞ AÇISINDAN DOĞUM RİTÜELLERİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 151 - 168, 31.10.2021

Serap Yasubuğa

https://doi.org/10.31463/aicusbed.991987

Öz

Öz (tr)
Osmanlı toplumunda geleneksel ve modern anlamda birçok ritüel yer alıp uygulanmıştır. Toplumsal açıdan çocuklar bu ritüellerin önemli bir unsurunu olup, doğum bu ritüellere başlangıç teşkil etmiştir. Doğum Ritüellerinde geleneksel anlamda Doğum Öncesi Hazırlıkları, Doğum ve Sonrası Merasim ve Uygulamaları, Sarayda Doğum Merasim ve Uygulamaları ile birlikte Osmanlı Devleti’nde yaşanan yenileşme ve değişim süreci doğum ritüelleri üzerinde etkisini göstererek bu uygulamalara yönelik nizamnameler, ihsanlar, eğitim uygulamaları, toplumun ve devletin çocuğa bakış açısının ortaya konmasının yanı sıra dönemin sosyoekonomik, kültürel durumun ortaya konması açısından önemli bilgiler sunmaktadır.
Bu çalışmada birinci elden kaynaklar esas alınarak, Osmanlı Devleti’nde doğum ritüelleri ve çocuğa bakış açısının önemi bütün yönleriyle değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Doğum,, Ritüeller,, Çocuk,, Toplum,, Osmanlı Devleti

Kaynakça

• 1. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başbakanlığı Osmanlı Arşivi.
• 2. Abdülaziz Bey, (1995). Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri Toplum Hayatı. Haz. Kâzım Arısan, Duygu Arısan Günay, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• 3. Ali Seydi Bey, (1978-1981). Teşrifat ve Teşkilatımız, Haz. Niyazi Ahmet Banoğlu, İstanbul: Kervan Kitapçılık.
• 4. Alp, M. (1964). ‘‘Eski İstanbul’da Lohusalık ve Lohusa Şerbeti’’, Türk Folklor Araştırmaları 183, İstanbul, 3537- 3539.
• 5. Akalın, B. Ö. (1904). Ebe Hanımlara Öğütlerim, İstanbul: Ahmed İhsan Matbaası.
• 6. Aras, Ö.( 1998). ‘‘Ad Koyma’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 1, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Araştırma Merkezi, 332-333.
• 7. Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey. (1978-1981). Bir Zamanlar İstanbul, Haz. Niyazi Ahmet Banoğlu, İstanbul: Kervan Kitapçılık.
• 8. Bayri, M. H. (1941). ‘‘İstanbul’da Doğum ve Çocukla İlişkili Adetler Ve İnanmalar’’, Halk Bilgisi Haberleri 113, İstanbul: 97-104.
• 9. Çaykara, E. (2005). Tarihçilerin Kutbu Halil İnalcık Kitabı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• 10. Çorlu, S. M. (2015). Geçmiş Zamanlar, Haz. Ali Birinci, Selma Günaydın, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• 11. Ediz, İ. (2015). ‘‘Osmanlı İstanbul’unda Doğum Ritüelleri’’, Antik Çağdan 21. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi Ansiklopedisi 4, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı A.Ş, 470-475
• 12. Felek, B. (1974). Yaşadığımız Günler, İstanbul: Milliyet Yayınları.
• 13. Ilgaz, K. (1957). ‘‘Doğum ve Çocukla İlgili Adetler ve İnanmalar(Hamile Kadınlar, Gelinler ve Çocuklar Örneğinde)’’, Türk Folklor Araştırmaları 93, İstanbul, 1481-1482.
• 14. Kapağan, E. (2019). ‘‘Geçmişten Bugüne Safranbolu’da Batıl İnançlar’’, Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi 14, 1-11.
• 15. Karay, R. H. (2009), Üç Nesil Üç Hayat, Yay. Haz. Aslıhan Karay Özdaş, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• 16. Karataş, A. (1994). ‘‘Kırk Hamamı’’ Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi 4, Ana Basım, 568.
• 17. Karataş, A. (1994). ‘‘Kırklama’’, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi 5, İstanbul: Ana Basım, 4.
• 18. Küçük, A. (1989). ‘‘Alkarısı’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 2, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Araştırma Merkezi, 469.
• 19. Lewis, R. (1973). Osmanlı Türkiyesinde Gündelik Hayat (Adetler ve Gelenekler), Çev. Mefkûre Poroy, İstanbul: Doğan Kardeş Yayınları.
• 20. Musahipzade, C. (1946). Eski İstanbul Yaşayışı, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• 21. Pakalın, M. Z. (1972). ‘‘Kırk Hamamı’’, Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü 2, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• 22. Tezel, N. (1937). ‘‘İstanbul’da Lohusalık Adetleri’’, Halk Bilgisi Haberleri 73, İstanbul: Burhaneddin Basımevi, 1-2.
• 23. Tör, V. N. S. (2008). Nevhîz’in Günlüğü ‘‘Defteri Hâtırât’’, Çev. Kaya Şahin, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• 24. Turan, R. (1999). ‘‘Osmanlıların Kuruluş Yıllarında Çocuk’’, Osmanlı Ansiklopedisi 5, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 483-488.
• 25. Uluçay, Ç. (1992). Harem II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• 26. Ünüvar, S. (1964). Saray Hatıralarım, İstanbul: Cağaloğlu Yayınevi.
• 27. Yalman, A. E. (1997). Yakın Tarihte Görüp Geçirdiklerim, Yay. Haz. Erol Şadi Erdinç, İstanbul: Pera Turizm Ticaret A.Ş.
• 28. Yıldırım, N. (1996). İstanbul Darülaceze Müessesesi Tarihi, İstanbul: Darülaceze Vakfı Yayınları.