ABD ve Türkiye’nin Doğal Afet Yönetimi Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamalarının Karşılaştırılması: HAZUS ve AYDES

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 73 - 81, 28.12.2024

Muhsin Coşkun , Ahsen Çakı , Mehtap Özenen Kavlak

Öz

Tarih boyunca insanlık çok sayıda afetle karşı karşıya gelmektedir. Bu afetlere karşı alınan önlemler ve hazırlık aşamaları yaşanan afetlere karşı eksik kalarak can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Can ve mal kaybını en aza indirmek ve afetlere karşı daha dirençli planlamalar hayata geçirebilmek amacıyla Birleşmiş Milletler’ in öncülüğünde bütünleşik afet yönetimine geçilmiştir. Afet öncesi, afet sırası ve afet sonrasında yapılması gereken kapsamlı analizler Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aracılığıyla bilgisayar ortamına aktarılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Amerika Birleşik Devletleri’nin geliştirmiş olduğu CBS yazılımlarından olan HAZUS ve Türkiye’de kullanılan AYDES yazılımlarının avantaj ve dezavantajları karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

CBS, HAZUS, AYDES, AFET, AFET YÖNETİMİ

Comparison of Geographic Information Systems Applications in Natural Disaster Management in the USA and Turkey: HAZUS and AYDES

Öz

Throughout history, humanity has faced numerous disasters. Despite the precautions and preparation stages taken against these disasters, they often fall short, leading to significant loss of life and property. To minimize these losses and implement more resilient planning against disasters, an integrated disaster management approach has been adopted under the leadership of the United Nations. Comprehensive analyses required before, during, and after disasters are transferred to a computerized environment through Geographic Information Systems (GIS). In line with this goal, the advantages and disadvantages of HAZUS, a GIS software developed by the United States, and AYDES, used in Turkey, have been compared.

Anahtar Kelimeler

GIS, HAZUS, AYDES, DISASTER, DISASTER MANAGEMENT

Kaynakça

• Aktel, M. (2015). 5902 Sayılı Yasa İle Türkiye’de Afet Yönetiminde Oluşan Değişim.
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2024). Erişim Adresi: https://docplayer.biz.tr/644243-T-c-basbakanlik-afet-ve-acil-durum-yonetimi-baskanligi-ay-d-e-s-afet-yonetim-ve-karar-destek-sistemi-genel-tanitim.html. 06.06.2024.
• Arca, D. (2012). Geographic Information System and Remote Sensing in Disaster Management. Vol. 2. Brookshire, D., Richard E., Robert O., Henry J. L., William H., San Francisco, C., Robert W., Mourad B., Scott L., Jawhar, B., & Philip S. (2001). Ugo Morelli, Building Sciences and Technology Acting Branch Chief (2001); Cliff Oliver, Program Policy and Assessment Branch Chief. Claire Drury.
• Demirci, A., & Karakuyu, M. (2011). The Role of Geographic Information Technologies on Disaster Management.
• Ergünay, O.(2009). Doğal Afetler ve Sürdürülebilir Kalkinma.
• Erkal, T., & Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de afet yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 147-164.
• Gökçekuş,H., Barlas, C., Almuhisen, M., Eyni, N. (2018). Doğal ve İnsan Kaynaklı Afetler, Sonuçları ve Afet Yönetimi. Fema, Erişim 03.06.2024. Erişim Adresi: https://www.fema.gov/home.
• Görüm, T., Hakan T., Furkan K., Abdüssamet Y., Serkan G., Kate E. Allstadt, Süzen, M.L & Burgi, P.( 2023). Preliminary Documentation of Coseismic Ground Failure Triggered by the February 6, 2023 Türkiye Earthquake Sequence. Engineering Geology 327. doi: 10.1016/j.enggeo.2023.107315.
• Gündüz, F. (2022). Afetlerde Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Perspektifi Ile Çıkarılması Gereken Dersler (Haiti ve Japonya Depremi Örneği). IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (12):440–60. doi: 10.21733/ibad.1039215.
• Hooper, J. D., Shaw,R., Reaveley, L.D., Sabol, T., Saunders, C.M., & Tide, R. H. R.(2000). Recommended Seismic Evaluation and Upgrade Criteria for Existing Welded Steel Moment - Frame Buildings.” June 1–255.
• Ochmas, F.A.S., & Balyemez, S.(2019). Interdisciplinary Information Systems in Disaster Management. Vol. 4.
• Sakurai, A., & Sato,T. (2016). Promoting Education for Disaster Resilience and the Sendai Framework for Disaster Risk Reduction. Journal of Disaster Research 11(3):402–12. doi: 10.20965/jdr.2016.p0402.
• Yomraoğlu, T., & Demir, O.(1994). Kentsel Bir Coğrafi Bilgi Sistemi Modelleme.
• Young, A.F., Marengo, J.A., Coelho, J.O. M., Scofield, G. B., Silva, C. C.de O.,& Prieto, C. C. (2019). The Role of Nature-Based Solutions in Disaster Risk Reduction: The Decision Maker’s Perspectives on Urban Resilience in São Paulo State. International Journal of Disaster Risk Reduction 39. doi: 10.1016/j.ijdrr.2019.101219.
• Perera, Z.L.S., Jayawickrama, J., &Adeniyi, O. (2014).The Implication of Hyogo Framework for Action for Disaster Resilience Education. Procedia Economics and Finance 18:576–83. doi: 10.1016/s2212-5671(14)00978-2.