Türkiye’den yeni bir tür: Bolanthus sertavulus (Caryophyllaceae)

Yıl 2024, , 16 - 20, 15.05.2024

Hasan Özçelik

https://doi.org/10.30616/ajb.1336944

Öz

'Resimli Türkiye Florası'na katkı sağlamak amacıyla, Bolanthus (Ser.) Rchb cinsinin revizyonu konu alan bir çalışma kapsamında gerçekleştirilen bir arazi çalışması esnasında, Sertavul geçidi (Mut-Mersin)’nden B. cherlerioides (Bornm.) Barkoudah türüne benzeyen bazı örnekler toplanmıştır. Örnekler üzerinde gerçekleştirilen detaylı çalışma, yeni toplanan örnekler ile B. cherlerioides örnekleri arasında belirgin bazı farklılıkların olduğunu ortaya koymuştur. En yakın takson ile dikkatli bir karşılaştırma sonucunda, örneklerin bilim dünyası için yeni olduğuna karar verilmiş ve Bolanthus sertavulus olarak isimlendirilmiştir. Bu bitki 1100-1500 metre rakımda, step ve kayalık yerlerde yetişir. Mayıs-Haziran aylarında çiçek açar. Yastıklar 5-10 cm çapında, gövdeleri dik, sık, dik, 1-2 cm boyunda, uzun salgılı tüylerle kaplı B. cherlerioides’e göre daha kısa ve kalındır. Boğumlar arası görünmez. Yaprakları daha kısa ve sert, yapraklarla örtülmüş nadiren görülebilen kaliks. Petalleri kaliksten dışarı çıkmış, pembe ve 3 belirgin damarlıdır. Sadece tip lokalitesinden bilinen tür, Akdeniz elementidir ve Türkiye için endemiktir. Yeni türün betimlemesi, en yakın taksonla karşılaştırması, morfolojisine ilişkin fotograf ve çizimleri verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bolanthus sertavulus, endemik, yeni tür, revizyon, taksonomi

Proje Numarası

TBAG 107T147

A new species from Türkiye: Bolanthus sertavulus (Caryophyllaceae)

Öz

During a field study, performed within the scope of an ongoing revision study on Bolanthus (Ser.) Rchb. genus, aiming to contribute to the ‘Illustrated Flora of Türkiye’, some specimens resembling B. cherlerioides (Bornm.) Barkoudah were collected from Sertavul Pass (Mut-Mersin). Detailed investigations on the specimen revealed that some distinct differences exist between B. cherlerioides and newly collected specimens. As a result of a carefull comparison with the closest taxon, it was decided that it is new for science, and named as Bolanthus sertavulus. It grows at altitudes between 1100-1500 meters, on steppe and rocks. It is flowering in May to June. Cushions 5-10 cm diameter, stems erect, 1-2 cm long, densely upright, and with long glandular hairs; shorter and thicker from B. cherlerioides, internodes invisible. Leaves shorter and harder. Calyx surrounded by leaves, rarely visible. Petals protruding from the calyx, pink, with 3 prominent veins. It is known only from type collection, a Mediterranean element, and endemic to Türkiye. A description of the new species, comparison with the closest taxon, photographs and drawings related to its morphology are presented.

Anahtar Kelimeler

Bolanthus sertavulus, endemic, new species, revision, taxonomy

Destekleyen Kurum

TUBİTAK

Proje Numarası

TBAG 107T147

Teşekkür

Süleyman Demirel Univ. Rectorate Research Fune Project 44. We thank to the relevant institutions and work teams. Also, we would like to thank the researchers and herbarium officers whose examples have been reviewed in the article. I would like to thank Gürol Aytepe for the drawing of the plant from Nezehat Gökyiğit Botanical Garden(İstanbul).

Kaynakça

• Anonymous (2022). https://www.researchgate.net/publication/324014345_On_the_typification_of_Bolanthus_cherlerioides Bornm Bark_Caryophyllaceae [accessed 13July 2022].
• Aytaç Z, Duman H (2004). Six new taxa (Caryophyllaceae) from Turkey. Annales Botanici Fennici 41: 213-221.
• Barkoudah YI (1962). A revision of Gypsophila, Bolanthus, Ankyropetalum and Phryna. Wentia 9: 1-203.
• Barkoudah YI, Akeroyd JR (1993). Bolanthus (Ser.) Reichenb. Flora Europaea Vol.1. Cambridge: Cambridge University Press.
• Davis PH (1967). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 2. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Davis PH, Mill RR, Tan K (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 10. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Huber-Morath A (1967a). Gypsophila L., Ankyropetalum Fenzl. In: Davis, PH (Ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 2. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Huber-Morath A (1967b). Beitrage zur Kenntnis der Verbreitung von Gyopsophila und Bolanthus in Anatolien. Bauhinia 2: 177-191.
• Lawrence GHM (1951). Taxonomy of Vascular Plants. New York: Macmillan Co.
• Koç M, Hamzaoğlu E (2015). Bolanthus turcicus (Caryophyllaceae), a new species from Turkey. PhytoKeys, 52: 81-88.
• Koç M, Hamzaoğlu E, Büyük İ (2019). Morphological and molecular evidence for a new species of Bolanthus (Caryophyllaceae) from Turkey. Systematic Botany 44(1):189-196.
• Özhatay N, Kültür Ş, Aslan S (2009). Check-list of additional taxa to the supplement Flora of Turkey IV. Turkish Journal of Botany 33: 191-226.
• Özhatay N, Kültür Ş, Gürdal, MB (2011). Check-list of additional taxa to the supplement Flora of Turkey V. Turkish Journal of Botany 35: 589-624.
• Phitos D (1997). Bolanthus (Ser.) Reichenb. Flora Grecee Vol. 1. Germany: Koeltz Scientific Books.
• WFO (2023) World Flora Online (WFO). Published on the Internet: Family Caryophyllaceae Juss., Statistics. Available from: http://www. worldfloraonline.org accessed 8 August 2023].
• Yıldızbaş A, Koç M (2018). On the typification of Bolanthus cherlerioides (Bornm.) Bark. (Caryophyllaceae). Phytotaxa 343 (2): 199-200.
• Zohary M (1966). Bolanthus (Ser.) Reichenb., Flora Palaestina, Vol.1. Jerusalem: Israel Acedemy of Sciences and Humanities.