21. Yüzyıl Dünya Fuarlarında (Expo) Türkiye’nin Mimari Temsili

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 135 - 152, 30.06.2020

Erinç Onbay

Öz

19. yüzyılın ortasında düzenlenmeye başlanmış olan Dünya Fuarları (Expo) mimari öğelerle desteklenen zengin iletişim tasarımı ortamlarıdır. Katılımcı ülkelerin farklı alanlardaki başarılarının uluslararası arenada sunumu görevini üstlenen bu fuarlar zamanla küresel gelişmenin de bir kaydı haline gelmişlerdir. Dünya Fuarlarında ülkeleri temsil eden ulusal pavyonlar ise ulusların kendilerini uluslararası ortamda nasıl tanımladığını görmek açısından önemli yapılardır. Dünya Fuarlarında öncelikli amaç tanıtım yoluyla geniş kitlelere ulaşmak olduğu için, mimari öğeler olarak ulusal pavyonlar hem kendileri hem de içlerinde sergilenen nesneler ve düzenlenen etkinliklerle birer imaj tasarımı olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmanın amacı ise Türkiye Cumhuriyeti’nin 21. yüzyıl Dünya Fuarlarındaki mimari temsilini incelemek ve tasarım yaklaşımlarını değerlendirmektir. Bu kapsamda Türk Pavyonlarının mimari ve iç mimari tasarım özellikleri belirlendikten sonra konuya ilişkin mimarlık medyasında yer alan eleştirilere de değinilerek, yapıların fuarlar bağlamındaki niteliği yorumlanmaktadır. Türkiye, incelenen Dünya Fuarlarında farklı pavyon tasarımları ile yer almış olsa da tasarım yaklaşımları ve sergilenen nesneler genellikle benzer olmuştur. Pavyonlar bu açıdan Türkiye’nin imajının görselleştirildiği yapılar değil, daha çok turizme yönelik pazarlama etkinliklerin yapıldığı mekânlardır. Ülkenin fuar katılımlarında, pavyonlar sadece içi doldurulması gereken yapılar olarak ele alınmış, anlatılmak istenen asıl mesajı ziyaretçilere vermek için kavramsal arka plana dayalı bir çalışma yapılmamıştır. 

Anahtar Kelimeler

Dünya fuarı, Expo, Ulusal pavyon, Mimari Temsil, İç Mekan Sergisi, Tasarım Yaklaşımı

Architectural Presentation of Turkey in the 21st Century World's Fairs (Expo)

Öz

Beginning from the middle of the 19th century World’s Fairs (Expo) are mediums of rich communicational design which are organized with architectural elements. Undertaking the international presentation of achievements of participant nations, these fairs also became the record of global development with time. National pavilions representing countries in the World’s Fairs are important buildings in terms of seeing how nations define themselves internationally. As the primary purpose of World’s Fairs is to reach large masses through promotion, national pavilions as architectural elements, can be described as an image design with objects and events displayed in. The aim of this study is to examine the architectural representation and evaluate the design approaches of Turkey in the 21th century World’s Fairs. In this context, after defining the architectural and interior design features of the Turkish Pavilions, also with mentioning the criticisms in the architectural media about the subject, the quality of the buildings are reviewed in the context of the fairs. Although Turkey has been featured with different pavilion designs in the examined World’s Fairs, design approaches and the exhibition objects are often similar. In this respect, the pavilions are not the buildings where the image of Turkey is visualized but are places where tourism marketing activities are performed. Turkish Pavilions are considered as buildings that need to be filled in and no study is made based on the conceptual background to give the principal message to the visitors. 

Anahtar Kelimeler

Dünya Fuarı, Expo, Ulusal Pavyon, Mimari Temsil, İç Mekan Sergisi, Tasarım Yaklaşımı

Kaynakça

• Anonim1, (Tabanlıoğlu Mimarlık ve Danışmanlık). 2000. İnsanlık Için Evrensel Bir Cümle, Domus, 6, 116-125.
• Anonim2. 2000. Hannover 2000’de Türkiye, XXI, 3, 94-95.
• Erengezgin, Ç. 2000. Expo 2000’den Ahşap Manzaraları, Arkitekt, 482, 16-33.
• Erkartal, P.Ö. 2015. Mimarlık Aktarmalı Dünya Seyahati: Expo 2015, Tasarım Dergisi, 256, 68-72.
• Yazgan, K. 2000. Mimari Tasarımda “Küreselleşme ve Yereli Tekrar Düşünmek”, Ege Mimarlık, 48, 11-13.
• Özkan, S. 2000. Hannover Expo 2000 Bitti mi?, Arredamento Mimarlık, 132, 52-57.
• Özsoy, S., ve Savaş, A. 2010. Expo Shangai 2010, Better City Better Life, Miki Press, Ankara.
• Tanju, B. 2000. Hannover Expo 2000 Türkiye Pavyonu, Ofset Yapımevi, İstanbul.
• Uludağ, Z. 2015. “Yaşam İçin Enerji” Serüveninde Mimarlık: Milano Expo 2015 Fuarı, Mimarlık Dergisi, 385, 34-36.
• Yıldırım, Y. 2015. Expo’nun Düşündürdükleri, Arredamento Mimarlık Dergisi, 294, 132-144.
• https://archnet.org/sites/15570/media_contents/112325
• https://www.haberler.com/turkiye-2010-sanghay-expo-da-kultigin-ile-boy-haberi/
• http://www.ddf.com.tr/haber/haberdetay/259-expo_milano_2015_turkey_pavilion.html
• http://www.gazetevatan.com/bayragimizi-gormeden-iste-bu-turkiye-pavyonu-diyecekler--785208ekonomi/
• http://www.turkeyexpo2015.com/turkiye-pavyonu.html
• https://xxi.com.tr/i/expo-2015-gidanin-gelecegine-soyleyecek-sozu-olan-bir-adim-one-ciksin