Examining of Social Media Contents in the Context of Moral Values: The Case of Youtube

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 204 - 225, 05.01.2021

Hakkı Kahveci

https://doi.org/10.18039/ajesi.786295

Cited By: 8

Öz

The social environment is one of the important factors that affect people's moral attitudes and behavior. With the development of technology, people's social environment has also diversified. Social media apps have had an important place in people's social circles. People interact with different people through social media and can be influenced by their content. On YouTube, a social media app, each user can publish their video contents. These video contents also have the potential to influence people. The purpose of this study is to examine the YouTube contents for children and young people in the context of moral values. Content analysis approach, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. Enes Batur, Orkun Işıtmak and Kafalar are the individual channels with the highest number of subscribers on YouTube’s Turkish version. Two videos were chosen from each of these channels that were uploaded between September 2019 and January 2020. These themes of videos are entertainment, games, adventure, and promotion. Video contents are not based on a professional scenario. It has basic features such as mediocrity, naturalness, interaction, and engaging with the viewer. In particular, swearing and slang are frequently used in the contents created by Enes Batur and Kafalar. The perception that life is based on gaming, entertainment, and easy-to-monetize is noticeable in some videos. It can be expressed that swearing, using slang, and uncivilized behaviors in some videos have morally negative effects. Therefore various recommendations have been made to families, educators, and related institutions to protect young people and children from these negative impacts.

Anahtar Kelimeler

education, morals, social media, YouTube

Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: YouTube Örneği

Öz

Sosyal çevre insanın ahlaki tutumlarını ve davranışlarını etkileyen önemli faktörlerden biridir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte insanların sosyal çevreleri de çeşitlenmiştir. Sosyal medya uygulamaları insanın sosyal çevrelerinde önemli bir yere sahip olmuştur. İnsanlar sosyal medya aracılığı ile farklı insanlarla etkileşime girmekte ve onların ürettiği içeriklerinden etkilenebilmektedir. Bir sosyal medya uygulaması olan YouTube’da her kullanıcı video içeriği üretebilmekte ve bu içerikleri yayınlayabilmektedir. Bu video içerikleri de insanları etkileme potansiyeline sahiptir. Bu çalışmanın amacı YouTube’daki genç ve çocuklara yönelik içeriklerin ahlaki değerler bağlamında incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Enes Batur, Orkun Işıtmak ve Kafalar YouTube Türkiye'de en çok aboneye sahip bireysel kanallardır. Bu kanalların Eylül 2019 ile Ocak 2020 arasında yüklenmiş ikişer videosu örnekleme alınmıştır. Bu videolar eğlence, oyun, macera ve tanıtım temasına sahiptir. Video içerikleri profesyonel bir senaryoya dayanmamaktadır. Sıradanlık, doğallık, izleyiciyle etkileşim ve ilgi çekicilik gibi temel özelliklere sahiptir. Özellikle Enes Batur ve Kafalar’ın içeriklerinde küfür ve argo ifadeleri sıkça kullanılmaktadır. Bazı videolarda hayatın oyun, eğlence ve kolay para kazanma üzerine kurulu olduğu algısı göze çarpmaktadır. Bu videolardaki küfür ve argo içeren ifadeler ile nezaketsiz davranışların ahlaki olarak olumsuz etkilere sahip olduğu söylenebilir. Bu nedenle gençleri ve çocukları bu olumsuz etkilerden korumak için ailelere, eğiticilere ve ilgili kurumlara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

eğitim, ahlak, sosyal medya, YouTube

Kaynakça

• Akarsu, B. (1998). Mutluluk ahlakı. İnkılap Yayınları
• Alişarlı, Ö. ve Eken, İ. (2018). Yeni medyada ürün yerleştirme: Youtube’da paylaşım yapan fenomenler üzerinden kampanya süreci. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı: Eğlence ve Ürün Yerleştirme içinde (155-165) http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/ handle/11467/1895#sthash.FbNU6BhD.dpbs
• Anadolu Ajansı (2019) Öğrencilerin günlük ortalama internet kullanım süresi 2 saat 13 dakika. Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/ogrencilerin-gunluk-ortalama-internet-kullanim-suresi-2-saat-13-dakika/1678347
• Aristoteles. (2012). Nikhamakos’a etik. Bilgesu Yay.
• Arklan, Ü. Ve Kartal, N. Z. (2018). Y kuşağının içerik tüketicisi olarak YouTube kullanımı: kullanım amaçları, kullanım düzeyleri ve takip edilen içerikler üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 929-965.
• Baştürk-Akca, E., Sayımer, İ. ve Ergül, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve siber zorbalık deneyimleri: Ankara örneği. Global Media Journal: Turkish Edition, 5(10).
• Batur, E. (2019, Eylül 1). Sakın yanlış gizemli kutuyu suya itme (seçim yap) [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ux7f1qHIObg&t=584s
• Batur, E. (2020, Ocak 29). Tiktok hayat hileleri denedim... (çalışıyor 😱) [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=zTDc4lxh5e4&t=8s
• Bowell T. ve Kemp G. (2018). Eleştirel düşünme kılavuzu. (Çev. Bilge Tanrıseven) Tübitak: Ankara.
• Branding Türkiye. (2019). YouTube istatistikleri. Erişim Adresi: https://www.brandingturkiye.com/YouTube-istatistikleri-guncel/
• Brown, B. B. ve Larson, J. (2009). Peer relationships in adolescence. R. M. Lerner ve L. Steinberg (Ed.), Handbook of adolescent psychology içinde (3. bs., s. 74-103). New York: Wiley.
• Cevizci, A. (2012). Eğitim felsefesi. Say Yay.
• Cevizci, A. (2017). Felsefeye giriş. Say Yay.
• Clifton, A. ve Mann, C. (2011). Can YouTube enhance student nurse learning?. Nurse education today, 31(4), 311-313. doi.org/10.1016/j.nedt.2010.10.004
• Cnn Türk (2019, Ocak 21). En çok aboneye sahip Türk YouTube kanalları. Erişim Adresi: https://www.cnnturk.com/teknoloji/en-cok-aboneye-sahip-turk-YouTube-kanallari
• Çalışır, G. (2015). Kişilerarası iletişimde kullanılan bir araç olarak sosyal medya: Gümüşhane üniversitesi iletişim fakültesi öğrencilerine yönelik bir araştırma. E-Journal of New World Sciences Academy, 10(3), 115-144.
• Defy Media (2017) Acumen report, youth video diet. Erişim Adresi: http://www.newsroom-publicismedia.fr/wp-content/uploads/2017/06/Defi-media-acumen-Youth_Video_Diet-mai-2017.pdf
• Dewey, J. (2013). Deneyim ve eğitim. Odtü Yay.
• Doğan, U. ve Tosun, N. İ. (2016). Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 100-128. doi:10.1002/9780470479193.adlpsy002004
• Gutek, L. G. (2011). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar. Ütopya Yay.
• Gürel, R. (2014). Sosyal pekiştireçlerin ve model davranışlarının, çocukların ahlaki yargılarının şekillenmesindeki etkisi (Bandura örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 12(28), 101-119.
• Işıtmak, O. (2019, Eylül 28). 5 yaşında dünyanın en kaslı çocuğuyla kapıştım. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=WLK3auhler0&t=488s
• Işıtmak, O. (2020, Mart 2). Köyde 0tl ile 1 gün geçirmek!. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=w_vZom2qJQo&t=295s
• İlhan, E. ve Aydoğdu, A. G. (2018). Türkiye'de YouTube yayıncılığı ve YouTuber olmak. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (47).
• Kafalar (2019a, Eylül 13). Bir hafta boyunca hayır dersen ölersin!!. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=kLUFd2kIus0&t=89
• Kafalar (2019b, Aralık 27). Çok beklenen geleneksel kışkırtma 2. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=j4dAHvMCkhQ&t=382s
• Kant, I. (2009). Ahlak metafiziğinin temellendirilmesi. Türkiye Felsefe Kurumu Yay.
• Kant, I. (2009). Eğitim üzerine. Say Yay.
• Kuyucu, M. (2019). Y kuşağı ve YouTube: Y kuşağının YouTube platformunu kullanım amaçları. Journal of International Social Research, 12(63).
• MEB. (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine... Erişim Adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf adresinden 30/05/2020 tarihinde erişildi.
• Nuttall, J. (1997). Ahlak üzerine tartışmalar. Ayrıntı Yay.
• Özlem, D. (2004). Etik –ahlak felsefesi-. İnkılap Yayınları
• Pérez-Torres, V., Pastor-Ruiz, Y. ve Abarrou-Ben-Boubaker, S. (2018). YouTuber videos and the construction of adolescent identity. Comunicar, Media Education Research Journal, 26(1). doi: 10.3916/C55-2018-06
• Rousseau, J. J. (2015). Emile ya da eğitim üzerine. Say Yay.
• Sapsağlam, Ö. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının değişen oyun tercihleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 1122-1235.
• Smahel, D., Brown, B. B. ve Blinka, L. (2012). Associations between online friendship and internet addiction among adolescents and emerging adults. Developmental Psychology, 48(2), 381-338.
• Sönmez V. ve Alacapınar F. G. (2013) Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı: Ankara.
• Sykes, S. (2014). Making sense of beauty vlogging (Yayımlanmamış doktora tezi). Carnegie Mellon University, Pittsburgh, ABD.
• Tombul, I. (2020). Netnografik analizle Türkiye’de YouTuberlar ve değişen ahlaki panik fenomeni. Erciyes İletişim Dergisi 7(2) 789-811. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.649357
• Tuten, T. L. ve Solomon, M. R. (2018). Social media marketing. Sage Publications: London.
• Uslu, N. B. (2018). Farabî ve Aristoteles’te mutluluk ahlâkı. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 469-480.
• Ünder, H. (1993). Platon'un devletinde eğitim ve insan doğası. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26(1), 185-201.
• We Are Social (2020). Digital 2020 Global Overview Report https://wearesocial.com/blog/2020/01/digital-2020-3-8-billion-people-use-social-media
• Yayla, A. (2005). Kant’ın ahlak eğitimi anlayışı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 73-86.
• YouTube (2020) Hakkımızda. https://www.YouTube.com/intl/tr/about/
• Zinderen, İ. E. (2020). Yeni medyada kimlik inşası: youtuber Kimliğine İlişkin Bir İnceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 415-434. doi: 10.17680/erciyesiletisim.650956