An Award-Winning Novel: Orhan Kemal's "Önce Ekmek"

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 3, 138 - 156, 11.09.2020

Özlem Kayabaşı

https://doi.org/10.34083/akaded.722082

Öz

Orhan Kemal is one of the most important writers of Turkish storytelling. Since starting his writing career in 1950s, Orhan Kemal published many award-winning stories. He was deemed worthy of the two most prestigious awards of the time, Sait Faik Story Prize and Turkish Language Society Story Award, with his storybook Önce Ekmek published in 1968. Receiving these two awards while he was still alive is a proof of his success. 

Regular people take the main stage in Orhan Kemalʹs stories and novels. Their financial struggles and will to hold on to life shaped the themes of Orhan Kemalʹs work. Likewise, this book also includes stories revolving around regular people and children. Financial struggles, child labor, unemployment and generational differences come to the forefront in the seventeen stories in this book. 

One of the most prominent characteristics of the language and style in the stories of the writer is that it is very sincere and natural. We can say that the writer takes his characters from his own life and surroundings while making use of the street language and slang. The fact that he also says it is impossible to write a story without knowing the public supports this idea. The choice of places such as neighborhoods, streets, small shops, busses and trains also shows us that he writes about common people. Not only the people but also the places come from the community.  

Anahtar Kelimeler

Orhan Kemal, Önce Ekmek, story

Ödüllü Bir Kitap: Orhan Kemal’in "Önce Ekmek" Adlı Eseri

Öz

Orhan Kemal, Türk hikâyeciliğinin önemli yazarlarından biridir. 1950ʹli yıllardan itibaren eser veren Orhan Kemalʹin hikâyeleri pek çok ödül almıştır. Önce Ekmek adlı 1968 yılında basılan hikâye kitabıyla döneminin en itibarlı iki ödülü olan Sait Faik Hikâye Armağanı ve Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülüʹne lâyık görülür. Hayattayken çıkardığı son hikâye kitabıyla iki ödül almış olması onun bu alanda ne kadar başarılı olduğunun kanıtı gibidir.

Orhan Kemal, yazdığı hikâyelerde ve romanlarda küçük insanı odak noktası olarak belirler. Bu insanların geçim sıkıntıları, hayata tutunma çabaları yazarın kullandığı temaların şekillenmesinde temel oluşturur. Bu kitapta ise yine küçük insan ve çocuk merkezli hikâyelerin varlığı dikkat çeker. Kitaptaki on yedi hikâyede ekonomik problemler, küçük yaşta çalışmak zorunda kalan çocuklar, işsizlik, nesil farklılıkları gibi unsurlar öne çıkar. 

Yazarın hikâyelerindeki dil ve üslûbun en belirgin özellikleri samimi ve doğal olmasıdır. Sokak ağzı ve argodan da yararlanan yazarın hikâyelerindeki kişileri bildiği çevrelerin içinden seçtiği de söylenebilir. Halkı tanımadan hikâye yazılmayacağını ifade etmesi de bu görüşü destekler niteliktedir. Hikâyelerdeki mekân unsurunun da mahalle, sokak, dükkân gibi insanların ortak kullandıkları yerlerle birlikte otobüs, dolmuş, tren gibi toplu taşıma araçları olması da yazarın halkın içinden gelen hikâyeler yazdığını gösterir. Sadece kişilerde değil dil ve mekân seçiminde de topluluğun yanında yer alır. 

Bu makalede Orhan Kemalʹin Önce Ekmek eserindeki hikâyeleri kısaca özetlenip, belirgin özellikleri hakkında bilgiler verilmiştir. Böylece yazarın hikâye kitaplarının son halkası hakkında inceleme yapılmış, kitabın ödül alma süreci anlatılmıştır. Orhan Kemalʹin romanlarına da kaynaklık eden hikâyeleri ödüllü bir kitabın ışığında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Orhan Kemal, Önce Ekmek, Türk edebiyatı

Kaynakça

• Altınkaynak, Hikmet(2000). Orhan Kemal’in Hikâyeciliği. İstanbul: Adam Yayınları.
• Anday, Melih Cevdet(1950). “Orhan Kemal Hakkında”. Yaprak. (25): 1.
• Baydar, Mustafa(2015). Edebiyatçılarımız Ne Diyor. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bezirci, Asım(2003). Orhan Kemal Yaşamı, Sanatı, Eserleri, Anıları. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Celnarova, Xenia(1977). “İçerik ve Kompozisyon Açısından Orhan Kemal’in Hikâyelerinin Özellikleri”. (Çev: Meral Tamer). Birikim. (23): 25-31.
• Eliuz, Ülkü(2009). “Orhan Kemal’in Romanlarında Bakış Açısı ve Anlatıcı”. Turkish Studies. 4(8): 1134-1165.
• Narlı, Mehmet(2002). Orhan Kemal’in Romanları Üzerine Bir İnceleme. Ankara: T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Orhan Kemal(2019). Önce Ekmek. İstanbul: Everest Yayınları.
• Otyam, Fikret(2015). Arkadaşım Orhan Kemal ve Mektuplar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Uğurlu, Nurer(1973). Orhan Kemal’in İkbal Kahvesi. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Yılmaz, Arif(2004). “Toplumcu Gerçekçilik Bağlamında Orhan Kemal’in Hikâyeleri”. Hece Öykü. (4): 86-91.