The Use of Space in Zareh Yaldızcıyan’s Poems

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 1133 - 1149, 30.08.2024

Sezin Seda Altun

https://doi.org/10.34083/akaded.1507642

Öz

In Zareh Yaldızcıyan's (Zahrad) poems, space and emotions/connotations that take their source from space enrich the poetic structure weaved by symbols. A reading that takes into account the indicators of the place will enable a more sound interpretation of the poetic universe established by the poet. It is seen that places are decisive in the construction of the emotional world in poems and in the creation and positioning of the individual. On the one hand the city of İstanbul where the poet was born and brought up, flourished, and passed away, about which the author never tired of writing and on the other, Kınalıada where he spent his summers and enjoyed the airs and waters are both decisive in the placial positioning of the individual and in the construction of the emotional world in the poems. In addition, not only Istanbul and Kınalıada, but also concepts of nature, metropolis and the civic units, such as streets, stations, cemeteries and houses, comprise the ‘places’ in the poems prompting the discussion of identity, selfhood and the ego. In addition, such a discussion is further enriched by taking into consideration Gaston Bachelard’s conceptual framework in his The Poetics of Space such as his use of ‘cabinets/chests as houses of objects’, and ‘the shells as houses of invertebrate animals’ contributing to poetic sensitivity.
This study examines the contribution of these aforementioned places to the poetic field, the way human emotions are expressed in terms of place, and the establishment and the construction of the self with respect to place in Zahrad’s poems which were collected under the name of Bambaşka Bir Bahar and translated into Turkish by Ohannes Şaşkal.

Anahtar Kelimeler

Poetry, Zareh Yaldızcıyan, Gaston Bachelard, space, İstanbul, Kınalıada.

Zareh Yaldızcıyan’ın Şiirlerinde Mekân Kullanımı

Öz

Zareh Yaldızcıyan (Zahrad)’ın şiirlerinde, mekân ve kaynağını mekândan alan duygulanımlar/çağrışımlar imgelerle örülü şiirsel yapıyı zenginleştirmektedir. Mekâna ilişkin göstergeleri dikkate alarak yapılacak bir okuma ise şairin kurduğu poetik evreni doğru bir biçimde yorumlamayı sağlayacaktır. Mekânların şiirlerde duygu dünyasının inşasında, bireyin var edilmesinde ve konumlandırılmasında belirleyici olduğu görülmektedir. Şairin doğup büyüdüğü, kendisini bulduğu, hayata veda ettiği ve hakkında yazmaktan bıkmadığı şehir İstanbul ile yazlarını geçirdiği, denizine girip havasını teneffüs ettiği Kınalıada şiirlerde somut ana mekânlar olarak yer almaktadır. Yalnızca İstanbul ve Kınalıada değil, aynı zamanda kavramsal olarak doğa, büyükşehir ve şehri oluşturan sokaklar, istasyonlar, mezarlıklar ve evler gibi birimler de Zahrad’ın şiir dünyasında benlik, kendilik, kimlik ve benzeri kavramların tartışılmasına imkan vermektedir. Bu tartışma Gaston Bachelard’ın Mekânın Poetikası başlıklı eserinde kurduğu kavramsal çerçeve göz önüne alındığında zenginleşmektedir. Bachelard’ın terminolojisiyle ‘nesnelerin evi olan dolaplar ve sandıklar’ ile ‘omurgasız hayvanların evi olan kabuk’ gibi mahfazalar da şiirlerde poetik duyarlığa katkı verecek şekilde kullanıldığından çalışma kapsamında ele alınmaktadır.
Bu çalışmada Zahrad’ın Bambaşka Bir Bahar adıyla bir araya getirilen ve Ohannes Şaşkal tarafından Türkçeye tercüme edilen toplu şiirlerinde mezkûr mekânların poetik alana olan katkısı ile insana ait duygulanımların mekân üzerinden ne şekilde dile getirildiği, benlik kurgusunun mekâna bağlı olarak kuruluşu irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Şiir, Zareh Yaldızcıyan, Gaston Bachelard, mekân, İstanbul, Kınalıada

Kaynakça

• Altun, S. S. (2022). Romanda Bir Kent İmgesi Olarak Ankara (1920-1955).Utopia&RumeliYa Yayıncılık&Publishing.
• Bachelard, G. (2014). Mekânın Poetikası. (Alp Tümertekin Çev.). İthaki Yayınları, İstanbul.
• Barlas, M. (2020). “Çağdaş Sanatın Hayalet Mekânları: Tekinsizlik ve Ev İlişkisi Üzerine Sanat Pratikleri”. yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 24, 13-27.