FEMİNİZM ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME: KAVRAMSAL ANALİZİ, TARİHSEL SÜREÇLERİ VE DÖNÜŞÜMLERİ

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 5, 0 - 0, 25.05.2016

Gün Taş

Öz

Öz

18. yüzyıldan itibaren özellikle Aydınlanma dönemi sonrası kadınlar; toplumsal, siyasal, sosyal, hukuki, idari gibi pek çok alanda var olan eşitsizliklere ve toplum içindeki rollerine karşı mücadeleye girişmişlerdir. 19. yüzyılın ortalarından itibaren kadınların erkeklerle eşit statü, eşit haklar ve özgürlükler için verdikleri mücadeleler feminizm kavramını ortaya çıkarmıştır. Feminizm, temelde cinsiyet ayrımcılığına karşı tavır alan, kamu ve özel bütün alanlarda kadınların maruz kaldığı baskıların ve denetimlerin ortadan kaldırılmasının gerekliliğini savunan ve ataerkil yapılanmaların önüne geçerek kadınların meşru haklarına ulaşmada mücadele eden bir yaklaşımdır. Feminizmin tarihsel süreci, 19. yüzyılından 21. yüzyıla kadarki dönemi kapsamakta ve üç dalgaya ayrılmaktadır. Bu feminist dalgalarda kadınlar, evrensel ve bireysel olarak meşru haklarını elde etmek için mücadele etmişlerdir. Bu mücadeleler içerisinde kadınlar, eylemsel ve fikri yapılarını çeşitli ideolojilerden, farklı algı ve anlayışlardan ve kuramlardan faydalanarak şekillendirmişlerdir. Bunun sonucu olarak, farklı feminist yaklaşımlar ortaya çıkmış ve uluslararası ilişkiler disiplini içerisinde teorik bakımından katkı sağlayacak şekilde yer almıştır. Bu çalışmada, feminizm kavramı, dünyadaki feminist akımları/hareketleri ve fikirleri analiz edilmiştir.

 Anahtar Kelimeler: Feminizm, Feminizmin Tarihsel Süreçleri, Feminist Yaklaşımlar, Feminist Hareketler

 

 

 Abstract

 Women have been struggling against their assigned roles in the community and inequality, which has existed in such areas as political, legal, administrational and communal life since the 18^th century, especially after the age of Enlightenment. The struggles women carried on for equal status, equal rights and freedom against men beginning from the middle of 19^th century have brought out the concept of feminism. Feminism is an approach that defends elimination of all pressures and controls, to which the women, who develop an attitude towards gender segregation, are exposed in all public and private areas of life; struggles to make women have an access to their legal rights by preventing male-dominated settlements. The historical process of feminism covers the period from 19^th century until 21^st and is divided into the three waves. The women in these feminist waves have struggled to acquire their legal right individually and universally. In the course of time, the women have formed their actual and intellectual structures by benefiting from different understandings, perceptions and theories they have encountered. As a result, different feminism approaches have surfaced and taken their place in international relations discipline in a manner which can contribute theoretically. In this study, the concept of feminism, feminist trends, actions and ideas have been analysed.

 

Keywords: Feminism, Historical Process of Feminism, Feminist Approaches, Feminist Movements

 

 

Kaynakça

• Almond, B. (2000). Bir Serbest Piyasa Toplumundaki Feminist Hedefler. Conway, D. (Ed).
• Serbest Piyasa Feminizmi (M. B. Seçilmişoğlu, Çev.). Ankara: Liberta Yayınları.
• Arat, N. (2010). Feminizmin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
• Ataman, M. (2009). Feminizm: Geleneksel Uluslararası İlişkiler Teorilerine Alternatif
• Yaklaşımlar Demeti. Cilt 1. Sayı 1. Alternatif Politika Dergisi.
• Beauvior, S. (2010). The Second Sex (C. Borde, Trans.). Vintage Books.
• Bensadon, N. (1994). Başlangıçtan Günümüze Kadın Hakları (Ş. Tekeli, 2. Basım, Çev.).
• İstanbul: İletişim Yayınları.
• Berktay, F. (2014). Feminist Teoride Açılımlar. Ecevit, Y. – Kalkıner, N. (Ed.). Toplumsal
• Cinsiyet Çalışmaları. 4. Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Daly, M. (1990). Gyn/Ecology: The Metaethics Of Radical Feminism. Boston: Beacon Press.
• Ecevit, Y. (2011). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisine Başlangıç. Ecevit, Y. – Kalkıner, N. (Ed.).
• Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. 1. Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Eisenstein, Z. R. (1979). Developing a Theory of Capitalist Patriarchy and Socialist Feminism.
• Eisenstein, Z. R. (Ed.). Capitalist Patriarchy and The Case for Socialist Feminism. New
• York and London: Monthly Review Press.
• Fellmeth, X. A. (2000). Feminism and International Law: Theory, Methodology, and
• Substantive Reform. Human Rigths Quaterly, 22.
• Flynn, C. S. (2000). Incorporating Feminist Theory into Social Work Practice: Group Work
• Examples. Social Work with Groups. Inc. Vol. 23(1): The Haworth Press.
• Goldstein, J. S. (2001). War and Gender: How Gender Shapes the War System and Vice
• Versa. Cambridge: Cambridge University Press.
• Güriz, A. (1997). Feminizm, Postmodernizm ve Hukuk. Ankara: Ankara Üniversitesi- Hukuk
• Fakültesi Yayınları.
• Hartman, H. (1981). The Unhappy Marriage of Marxism and Feminism: Towards A More
• Progressive Union. L. Sargent (Ed.). Women and Revolution: A Discussion of the
• Unhappy Marriage of Marxism and Feminism. Boston: South End Press.
• Heywood, A. (2003). Political Ideologies-An Introduction. Third Edition. New York:
• Palgrave Macmillan.
• Heywood, A. (2002). Politics. Second Edition. New York: Palgreva Macmillan.
• Heywook, L. Drake, J. (1997). Third Wave Agenda: Being Feminist, Doing Feminism.
• Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Hooks, B. (2000). Feminism Is For Everybody Passionate Politics. Cambridge- MA: South
• End Press.
• Jaggar, A. M. (1988). Feminist Politics and Human Nature. New Jersey: Rowman and
• Littlefield Publishers.
• Josephine, D. (2001). Feminist Teori (A. Dora, Çev.). 2. Basım. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Josephine, D. (2006). Feminist Theory. Third Edition. New York: The Continuum İnternational Publishing.
• Karatepe, Ş. (2011). Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Kara, N. (2006). Feminizm(ler)in Toplumsal Hareket Olarak Medya’da Yansıma(ma)sı. Sayı
• Küresel İletişim Dergisi.
• Kılıç, Z. (1998). Cumhuriyet Türkiye’sinde Kadın Hareketlerine Genel Bir Bakış. A. B.
• Hacımirzaoğlu, D. Özkan (Ed.). 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı
• Yayınları.
• Kolay, H. (2015). Kadın Hareketlerinin Süreçleri, Talepleri ve Kazanımları. Nisan. Sayı. 3.
• EMO Kadın Bülteni.
• Lena, D. (2002). Feminist Social Work Theory and Practice. New York: Palgreva Macmillan.
• MacKinnon, C. A. (1983). Feminism, Marxism, Method, and the State: Toward Feminist
• Jurisprudence, Signs. Vol. 8, No: 4. Summer. Chicago: The University of Chicago Press.
• Mitchel, J. Oakley, A. (1984). Kadın ve Eşitlik (F. Berktay, Çev.). Ankara: Kaynak Yayınları.
• Millett, K. (2000). Sexual Politics. New York: University of Illinois Press.
• Mitchel, A. (1995). Feminizm (Ş. Tekeli, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mitchel, J. (1985). Kadınlık Durumu (G. İnal, Çev.). İstanbul: Kadın Çevresi Yayınları.
• Otmann, H. (2012). Geschichte des Politischen Denkens. Band 4.2: Das 20. September.
• Broschiert-11. Jahrhundert.
• Öztürk, E. (2003). Türk Kadınının Feminizme Bakış Açısı (Erzurum Örneği). Yüksek Lisans
• Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özveri, D. (2009). Feminist Teorinin Gelişim Sürecinde Uluslararası İlişkilere Bakışı Üzerine
• Kısa Bir Değerlendirme. H. Çomak (Ed.). Uluslararası İlişkilere Giriş: Teorik Bakış. 1.
• Basım. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Rosenthal, N. B. (1984). Consciousness Raising: From Revolution to Re- Evaluation. Volume
• Issue 4. Pages: 309-326. June. Psychology of Women Quarterly.
• Sevim, A. (2005). Feminizm. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Steeves, H. L. (1994). Feminist Teoriler ve Medya Çalışmaları. M. Küçük (Der.). Medya,
• İktidar, İdeoloji. Ankara: Ark Yayınevi.
• Tickner, J. A. and Sjoberg, L. (2013). Feminism. T. Dunne, M. Kurki and S. Smith (Ed.).
• International Relatioms Theories-Discipline and Diversity. Third Edition. Oxford:
• Oxford University Press.
• True, J. (2005). Feminism. S. Burchill, A. Linklater (Ed.). Theories of International Relations.
• Third Edition. New York: Palgreva Macmillan.
• Tür, Ö. and Koyuncu, Ç. A. (2010). Feminist Uluslararası İlişkiler Yaklaşımı: Temelleri,
• Gelişimi, Katkı ve Sorunları. Cilt 7. Sayı 26. Uluslararası İlişkiler Akademik Dergi.
• Tunç, M. (2013). Feminist Grup Çalışması: Temeli, Kapsamı ve Süreci (Derleme). Cilt 24.
• Sayı 2. Toplum ve Sosyal Hizmet.
• Weedon, C. (1999). Feminism, Theory and The Politics of Difference. First Published. Oxford:
• Blakwell Publishers.