RİSK VE FIRSAT İKİLEMİNDE ÇOKKÜLTÜRLÜLÜK TARTIŞMALARI

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 17, 29 - 49, 29.12.2021

Fikri Keleşoğlu , Recep Yıldız

Öz

Bir bütün olan toplumda, farklılıklar zenginlik olarak algılanabileceği gibi kabul de görmeyebilir. Bu ret veya kabule ilişkin söylemler daha çok kültür özelinde yoğunlaşmaktadır. Çokkültürlülük de kökeninde artık başarılı olmayan asimilasyon ya da tekkültürlülüğe alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Yapılan tartışmalar bir yandan küreselleşen dünyanın sıkıntılarına, diğer yandan sıkıntılara çözüm arayışlarına işaret etmektedir. Aynı tartışmalar temelde liberal ve communitarian rakip iki geleneğin etrafında şekillenmiştir. Çalışma imkân ile risk ikilemi içinde çokkültürlülük tartışmalarını değerlendirmektedir. Farklı olanın ötekileştirilmesi yerine benimsendiği ve farklılıkların birada yaşadığı çokkültürlü bir yapıyı kültürel zenginlik olarak kabul etmek bir fırsat ve imkân olarak görülmektedir. Ancak farklı kültürlerin bir arada yaşaması pek de kolay olmadığından hareketle toplumdaki tüm gruplar arasında var olan düşmanlığı iyice körüklemesinden zorlayıcı politika ve hizmetlere yönelme riskine kadar birçok endişe veren yanları da dile getirilmektedir. Ulaşılan sonuç, insanların birbirine yakınlaşıp kültürlerin giderek iç içe girdiği çağda, risklerine rağmen, yaşanan küreselleşme, yığınsal göçler ve sosyal medyanın çokkültürlü yaşamı kaçınılmaz kıldığıdır.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, Çokkültürcülük, Asimilasyon, Risk, Fırsat

DISCUSSIONS OF MULTICULTURALNESS IN THE DILEMMA OF RISK AND OPPORTUNITY

Öz

In a society as a whole, differences may be perceived as wealth or not accepted at all. It can be said that the discourses about rejection or acceptance are mostly focused on culture. Multiculturality has also originally emerged as an alternative to assimilation and monoculturalism which was no longer successful. Discussions point to the problems of the globalizing world on the one hand, the search for solutions to the problems on the other hand. Same debates are centred around two competing traditions, the libertarian and communitarian. The study evaluates the discussions about multiculturality in the dilemma of opportunity and risk. It is considered as an opportunity to accept the multicultural structure, in which differences are embraced rather than marginalized, and where differences live together, as cultural wealth. However, it is not easy for different cultures to exist together. Risks such as increasing hostility between groups, coercive policies and turning to services can be counted among its worrying aspects. The conclusion reached is that despite the risks, globalization, mass migrations and social media make multicultural life inevitable in an age where people get closer to each other and cultures are increasingly intertwined.

Anahtar Kelimeler

Multiculturalness, Multiculturalism, Assimilation, Risk, Opportunity

Kaynakça

• Abbasi, S. M. ve Hollman, K. W. (1991). Managing Cultural Diversity: The Challenge of the '90s, ARMA Records Management Quarterly. 25, 3.
• Adler, N. J. (1986). International Dimensions of Organisational Behaviour. 2nd Eds. Belmont, California: PWS-Kent Publishing Company.
• Aktay, Y. (2015). Küreselleşme Çokkültürlülük Sahicilik. 2. Baskı. İstanbul: Tezkire Yayınları.
• Altaş, N. (2003). Çokkültürlülük ve Din Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Altaş, N. (2005). Küreselleşmenin Dini Anlama Biçimlerine ve Din Öğretimindeki Yeni Yönelişlere Etkisi / Çokkültürlülük Kavramı Etrafında Bir Analiz. (Ed. R. Yılmaz). Kültürel Çeşitlilik ve Din içinde, (s. 62-98). Ankara: Sinemis Yayınları.
• Anık, M. (2012). Kimlik ve Çokkültürcülük Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
• Appiah, K. A. (2014). Kimlik, Sahicilik, Hayatta Kalma Çokkültürlü Toplumlar ve Toplumsal Yeniden Üretim, (Yay. Haz. A. Gutmann). Çokkültürcülük Tanınma Politikası içinde (s. 162-176). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bassett-Jones, N. (2005). The Paradox of Diversity Management, Creativity and Innovation. Creativity and Innovation Management, 14, 2.
• Berry, J. W. (2011). Integration and Multiculturalism: Ways towards Social Solidarity. Papers on Social Representations, 20, 2.1-2.21.
• Bilgin, B. (2005). Küreselleşme, Din ve Eğitim. (Ed. R. Yılmaz). Kültürel Çeşitlilik ve Din içinde (s. 45-61). Ankara: Sinemis Yayınları.
• Doytcheva, M. (2009). Çokkültürlülük. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Durdu, Z. (2010). Küresel Siyaset ve Çokkültürcülük, YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi, iii(1), 27-50
• Elron, E. (1997). Top Management Teams within Multinational Corporations; Effects of Cultural Heterogeneity. Leadership Quarterly, 8(4), 393-412.
• Erbaş, H. ve Coşkun, M. K. (2002). Küreselleşme, Yerellik ve Demokrasi. III. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildirileri, Sosyoloji Derneği Yayınları, Ankara.
• Ergun, D. (2000). Kimlikler Kıskacında Ulusal Kişilik. Ankara: İmge Kitapevi.
• Habermas, J. (2014). Demokratik Anayasal Devlette Tanınma Savaşımı. Amy Gutmann (Yay. Haz.). Çokkültürcülük Tanınma Politikası içinde (s. 125-161). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Hall, W. (1995). Managing Cultures. John Wiley &Sons Ltd, New York.
• Hambrick, D. C., Davison, S. C., Snell, S. A., Snow, C. C. (1998). When the Group Consist of Multiple Nationalities: Toward a New Understanding of the Implications. Organisation Studies, 19(2), 181-205.
• Hofstede, G. (1980). Culture's Consequences: International Differences in Work Related Values. Beverly Hills, Calif.: Sage
• http://web.inter.nl.net/users/Paul.Treanor/kultur.pdf. Erişim Tarihi: 20.09. 2017.
• Kaya, İ. (2007). Azınlıklar, Çokkültürlülük ve Mardin. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (9), 44-55.
• Kongar, E. (1997). Küreselleşme Ve Kültürel Farklılıklar Çerçevesinde Ulusal Kültür, https://www.kongar.org/makaleler/mak_ku.php, Erişim Tarihi: 23.10.2021.
• Kymlicka, W. (2015). Çokkültürlü Yurttaşlık: Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, (Çev: Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Lajunen, T. (2011). Çok Kültürlülük. İktisat ve Toplum Dergisi, 1(8), 58-65.
• Malik, K. (2007). Against Multiculturalism. https://newhumanist.org.uk/articles/523/against-multiculturalism Erişim Tarihi: 21.10.2021.
• Mazrui, A. A. (2012). Küreselleşme, İslam ve Batı: Türdeşleşme ve Tahakküm Arasında, (Der. A. Coşkun), Küreselleşme Çokkültürlülük ve İslam içinde (s. 9-28). İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Momin, A. (2012). Çoğulculuk ve Çokkültürcülük: İslami Bir Bakış Açısı. (Der. A. Coşkun), Küreselleşme Çokkültürlülük ve İslam içinde (s. 29-71). İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Özdağ, Ü. (2011). Çokkültürcülük: Kolonyalist Mirasın Emperyalist Kullanımı. Yeniçağ Gazetesi (6.10.2011). https://www.yenicaggazetesi.com.tr/mobi/-370348h.htm, Erişim Tarihi: 23.10.2021.
• Özgür, Ö. (2009). Çokkültürcü Sosyal Hizmet Uygulamalarına Eleştirel Bir Bakış: Londra’dan Bir Örnek (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Parekh, B. (2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek Kültürel Çeşitlilik ve Siyasi Teori, Bilge Tanrıseven (Çev.), Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Potter, W. J. (1996). An Analysis of Thinking and Research about Qualitative Methods. Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.
• Singh, V. (2002). Managing Diversity For Strategic Advantage: Report for the Council for Excellence in Management and Leadership, Published By: Council for Excellence in Management and Leadership.
• Şan, M. K. (2005). Farklılık ve Çokkültürlülük Siyasetleri Üstüne Bir Deneme, Milel ve Nihal, 3 (1-2), 67-114.
• Şan, M. K. ve Haşlak, İ. (2012). Asimilasyon İle Çokkültürlülük Arasında Amerikan Anaakımını Yeniden Düşünmek. Akademik İncelemeler Dergisi, 7(1), 29-53.
• Taylor, C. (2014). Tanınma Politikası. (Yay. Haz. A. Gutmann). Çokkültürcülük Tanınma Politikası içinde (s. 46-93). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Thomas, D.C. (1999). Cultural Diversity and Work Group Effectiveness: An Experimental Study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30(2), 242-263.
• Touraine, A. (1998). Birlikte Yaşayabilecek miyiz, (Çev. K. Kunal), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Tozlu, N. (2005). Eğitim, Demokrasi, Toplum. Adem SOLAK (Ed.), 21. Yüzyılda Sosyoloji ve Eğitim / Küreselleşme ve Toplum içinde (s. 131-166). İstanbul: Hegem Yayınları.
• Vatandaş, C. (2002). Çok Kültürlülük. İstanbul: Değişim Yayınları.
• Vurucu, İ. (2011). Anayasal Vatandaşlık ve Çok Kültürlülük, https://21yyte.org/tr/merkezler/anayasal-vatandaslik-ve-cok-kulturluluk, Erişim Tarihi: 23.10.2021.
• White, R. D. (1999). Managing the Diverse Organization: The Imperative for a New multicultural Paradigm, Public Administration & Management: An Interactive Journal, 4(4), 469- 493.
• Yanık, C. (2012). Dünyadaki Çokkültürlülük Tartışmaları Bağlamında Türkiye’de Çokkültürlülük Eleştirel Bakış (Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
• Yıldız, R. (2018). Sosyal Felsefeden Sosyolojiye. İstanbul: Kitabî Yayınları.
• Yolcuoğlu, İ. G. (2012). Sosyal Hizmete Giriş. Ankara: Sabev Yayınları.
• Young, I. M. (1999). İletişim ve Öteki: Müzakereci Demokrasinin Ötesinde. (Haz. S. Benhabib). Demokrasi ve Farklılık: Siyasal Düzenin Sınırlarının Tartışmaya Açılması içinde (s. 174-196). İstanbul: Demokrasi Kitaplığı.