Osmanlı Devleti’nde Yeniden Yapılanmanın Şafağında Üç Vergi Sayımı

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - 0, 03.12.2016

Ayla Efe

https://doi.org/10.17550/aid.03679

Cited By: 2

Öz

Bu yazıda üç vergi sayımı konu edinilmiştir. Bunlar 1838, 1840 ve 1845 temettuat sayımlarıdır. Yazıda, öncelikle üç sayımın genel özelliklerinin mukayesesi yapılmıştır. Elde edilen sonuçların, günümüz kamu kurum ve faaliyetlerinde uygulanan yöntemle performans değerlendirmesi yapılmıştır. Ardından hedeflenen vergilendirme düzeni ve yaşanan değişimin etkileri belirlenmiştir. Amaca ulaşmak için hem sayımlarla ilgili arşiv kayıtları ve sayım defterlerinin bulguları kullanılmıştır. Hem de literatürde var olan bilgilerden yararlanılmıştır.
Yazının sonunda şu bulgulara ulaşılmıştır: Bir, sayım süreci yaklaşık 10 yıl sürmüştür. İki, üç sayım da başarısız olmuştur. Bu durum performans ölçümüyle de kanıtlanmıştır. Üç, sayımlar yeknesak değildir. Kapsam, yazım kayıt üslubu, yetkilendirilen görevliler, kaydedilen veriler açısından birbirlerinden farklılıklar içermektedir. Dört, vergi uygulamaları, servet vergisinden gelir vergisine doğru bir gidişin başladığını göstermiştir.