A Breaking Point in Turkey-Syria Relations: October 1998 Crisis or in other Words “Undeclared War”

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 169 - 198, 30.04.2018

Özkan Gökcan

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.396405

Cited By: 2

Öz

Looking
at the most important breaking moments from the past 40 years the course of the
Turkey-Syria relations is possible to say that one happened in October of 1998.
Despite the security protocols signed in the first half of the 1990s, Syria
continued to support PKK activities and Abdullah Öcalan's residence in the
Syrian territory brought the two countries to the brink of war in the autumn of
1998. The
ending of the October 1998 Crisis with the signing of the Adana Agreement led
to a gap in the doors of a new era in relations between the two countries.
In
this study, the agent build starring role in PKK activity in Turkey-Syria
relations are analyzed through October 1998 Crisis. The
ending of the October 1998 Crisis with a formal commitment by the Syrian
administration to not support the activities of the PKK has been the starting
point for the transition to a cooperative period of all issues from the
conflict between the two countries. For this reason, it is
possible to consider the October 1998 Crisis as a breaking point.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Syria, PKK, October 1998 Crisis, Adana Agreement

TÜRKİYE-SURİYE İLİŞKİLERİNDE BİR KIRILMA NOKTASI: EKİM 1998 KRİZİ VEYA DİĞER BİR İFADEYLE “İLAN EDİLMEMİŞ SAVAŞ”

Öz

Türkiye-Suriye ilişkilerinin son 40 yıllık seyrine
baktığımızda en önemli kırılma anlardan birinin 1998 yılının Ekim ayında
yaşandığını söylemek mümkündür. 1990’lı yılların ilk yarısında imzalanan
güvenlik protokollerine rağmen Suriye’nin PKK faaliyetlerine desteğini sürdürmesi
ve Abdullah Öcalan’ın Suriye topraklarında ikamet ediyor olması, 1998
sonbaharında iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmiştir. Ekim 1998 Krizi'nin Adana
Mutabakatı'nın imzalanması ile son bulması, iki ülke ilişkilerinde yeni bir
dönemin kapılarının aralanmasına neden olmuştur. Bu çalışmada PKK
faaliyetlerinin Türkiye-Suriye ilişkilerinde oynadığı inşa edici rol, Ekim 1998
Krizi üzerinden analiz edilmektedir. Ekim 1998 Krizi’nin Suriye yönetiminin PKK
faaliyetlerine destek vermeyeceğini resmen taahhüt ederek sonlanması, iki ülke
ilişkilerinde uzlaşmazlıktan her alanda işbirliği dönemine geçişin başlangıç
noktası olmuştur. Bu nedenle Ekim 1998 Krizi’ni bir kırılma noktası olarak
değerlendirmek mümkündür. 

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Suriye, PKK, Ekim 1998 Krizi, Adana Mutabakatı

Kaynakça

• Akçam, Taner, “Kürt Hareketinde Gelinen Nokta Üzerine”, Birikim, sy. 134-135 (2000): 128-138. Akmandor, Neşet, Hüseyin Pazarcı ve Hasan Köni, Ortadoğu Ülkelerinde Su Sorunu, Ankara: TESAV Yayınları, 1994.
• Altunışık, Meliha B. ve Tür, Özlem, “From Distant Neighbors to Partners? Changing Syrian-Turkish Relations”, Security Dialogue 37, sy. 2 (2006): 229-248.
• Aras, Damla “The Syrian Uprising: Turkish-Syrian Relations Go Downhill”, The Middle East Quarterly 19, sy. 2 (2012): 41-50.
• Aykan, Mahmut Bali, “The Turkish-Syrian Crisis of October 1998: A Turkish View”, Middle East Policy 6, sy. 4 (1999): 174-191.
• Balıkçı, Faruk, “Ağlayarak Dağa Çıktım”, 4 Eylül 1998, http://www.hurriyet.com.tr/aglayarak-daga-ciktim-39036628, (10.02.2018).
• Birand, Mehmet Ali, APO VE PKK, İstanbul: Milliyet Yayınları, 1993.
• Fırat, Melek ve Kürkçüoğlu, Ömer, “Arap Devletleriyle İlişkiler”, Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar Cilt II 1980-2001 içinde, ed. Baskın Oran, İstanbul: İletişim Yayınları, 2009: 551-568.
• Fırat, Melek ve Kürkçüoğlu, Ömer, “Irak ve Suriye’yle Sorunlu İlişkiler”, Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar Cilt II 1980-2001 içinde, ed. Baskın Oran, İstanbul: İletişim Yayınları, 2009: 129-148.
• Gunter, Michael M., The Kurds and the Future of Turkey, New York: St. Martin’s Press, 1997.
• Hooglund, Eric, “Government and Politics”, Turkey: A Country Study içinde, ed. Helen Chapin Metz, Washington: The Federal Research Division of the Library of Congress, 1995: 231-302.
• Hürriyet, “Suriye’ye Sabrımız Kalmadı”, 17 Eylül 1998, http://www.hurriyet.com.tr/suriyeye-sabrimiz-kalmadi-39038649, (16.02.2018).
• Hürriyet, “Sabrımız Taşıyor”, 2 Ekim 1998, http://www.hurriyet.com.tr/sabrimiz-tasiyor-39040871, (10.02.2018).
• Hürriyet, “Karanlık Oyuna Son Vereceğiz”, 8 Ekim 1998, http://www.hurriyet.com.tr/karanlik-oyuna-son-verecegiz-39041812, (08.02.2018).
• İmset, İsmet G., PKK: Ayrılıkçı Şiddetin 20 Yılı (1973-1992), Ankara: Turkish Daily News Yayınları, 1993.
• Karakoç, Jülide, “Türk Dış Politikasında Kürt Sorununun Etkisi: 1980’lerden Bugüne”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2009.
• Kinzer, Stephen, “Turkey's Ties to Syria Sink to War in All But the Name”, 4 Ekim 1998, http://www.nytimes.com/1998/10/04/world/turkey-s-ties-to-syria-sink-to-war-in-all-but-the-name.html, (13.02.2108).
• Marcus, Aliza, Kan ve İnanç: PKK ve Kürt Hareketi, Çeviren. Ayten Alkan, İstanbul: İletişim Yayınları, 2009.
• Olson, Robert, “The Kurdish Questions and Turkey’s Foreign Policy toward Syria, Russia and Iraq since the Gulf War”, The Kurdish Nationalist Movement in the 1990s: Its Impact on Turkey and the Middle East içinde, ed. Robert Olson, Kentucky: The University Press of Kentucky, 1996: 84-113. Olson, Robert, “Turkey-Syria Relations Since the Gulf War: Kurds and Water”, Middle East Policy 5, sy. 2 (1997): 168-193.
• Olson, Robert, “Turkish and Syrian Relations Since the Gulf War: The Kurdish Questions and the Water Problem”, The Kurdish Conflict in Turkey: Obstacles and Chances for Peace and Democracy içinde, ed. Ferhad Ibrahim ve Gülistan Gürbey, New York: St Martin’s Press, 2000: 119-149. Olson, Robert, Türkiye’nin Suriye, İsrail ve Rusya ile İlişkileri: 1979-2001, Çeviren Süleyman Elik, Ankara: Orient Yayınları, 2005.
• Sayarı, Sabri, “Turkey and the Middle East in the 1990s”, Journal of Palestine Studies 26, sy. 3 (1997): 44-55.
• Süleyman Elik, Iran-Turkey Relations, 1979-2011: Conceptualising the Dynamics of Politics, Religion and Security in Middle-Power States, London and New York: Routledge Publications, 2012.
• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, “Ekim 1998”, 12 Ekim 1998, http://ayintarihi.byegm.gov.tr/turkce/date/1998-10-30, (12.02.2018).
• Türkiye Cumhuriyeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında Ekonomik İşbirliği Protokolü (17 Temmuz 1987), Resmi Gazete, 87/12171, Yayım Tarihi: 10.12.1987.