Weekend supplements in the press within the context of consumption culture

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 4, 94 - 113, 31.10.2017

Rengim Sine

Öz

The tendency to consume which has accelerated within Industrial Revolution has turned out to be a task rather than necessity. In this respect, changing consumption habits have made individuals important actors of a fictional world where images are used up. Written Media has become an inevitable means in order for the individuals to sustain their habits of consumption, which have turned out to be their reasons to exist. News and articles in the written media invite the individuals to consume by announcing consumption norms in order to turn their reader target groups into consumer groups. The practice of consumption culture in Turkey dates back 1980s. In this study, the effects of consumption culture on Turkish written media and its reflection on weekend supplements are investigated by content analysis method.

Anahtar Kelimeler

Consumption, consumption society, Turkish media, newspaper supplements

Tüketim kültürü bağlamında yazılı basında hafta sonu ekleri

Öz

Sanayi devrimiyle ivme kazanan tüketim olgusu zamanla ihtiyaçtan çok görev haline gelmiştir. Bu çerçevede değişen tüketim normları bireylerin, imajları tükettiği kurgusal bir dünyanın aktörleri olmalarına neden olmuştur. Bireyin varoluş sebebi haline gelen tüketim alışkanlığının devamını sağlayabilmek için ise yazılı basına önemli roller verilmiştir. Bu anlamda okur kitlesini tüketici kitleye dönüştürmek adına haber ve köşe yazıları, tüketim normlarını anons ederek bireyleri tüketime davet etmektedir. Tüketim kültürünün Türkiye’deki yansımaları 1980’li yıllara rastlamaktadır. Bu çalışmada tüketim kültürünün Türk yazılı basınına etkileri ve bunun hafta sonu eklerine yansıması içerik analizi yöntemiyle sorgulanmıştır. Çalışmada hafta sonu eklerinde yayınlanan metinlerin büyük bir kısmının haber değerinden çok reklam değeri taşıdığı sonucuna ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketim, tüketim toplumu, Türk basını, gazete ekleri

Kaynakça

• Adaklı, Gülseren (2006) Türkiye’de Medya Endüstrisi Neoliberalizm Çağında Mülkiyet ve Kontrol İlişkileri. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Atiker, Erhan (1998) Modernizm ve Kitle Toplumu. Ankara: Vadi Yayınları.
• Aydoğan, Filiz (2005) Medya ve Tüketim Kültürü Üzerine Eleştirel Bir Analiz. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Bali, N. Rıfat (2002) Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a Yeni Seçkinler, Yeni Mekânlar, Yeni Yaşamlar (2.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bali, N. Rıfat (2003) Yeni Aristokratlar: Köşe Yazarları. Türkiye’de Gazetecilik Eleştirel Bir Yaklaşım, Der. L. Doğan Tılıç, ss. 169-187. Ankara: ÇĞD Yayınları.
• Bayram, Emel (2005) Küreselleşmenin Getirisi Life-Style, Life Style’in Götürüsü. Türk Basınına Eleştirel Bir Bakış Denemesi Kral Çıplak, Ed. Bilal Arık, ss. 35-59. Konya: Tablet Kitabevi.
• Bocock, Robert (2005) Tüketim, Çev. İrem Kutluk. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Ceyhun, Demirtaş (1984) Babıali’nin Şu Son Kırk Yılı. İstanbul: Milliyet Yayınları
• Chaney, David (1999) Yaşam Tarzları, Çev. İrem Kutluk. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Dağtaş, Banu ve Erol, D. Deniz (2009) Yaygın Medyanın Haftasonu Eklerinde Tüketime Dayalı Yaşam Tarzı Sunumları. Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları, Der. Banu Dağtaş ve Erdal Dağtaş, ss. 167- 201. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Dağtaş, Banu ve Dağtaş Erdal (2009) Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Featherstone, Mike (2005) Postmodernizm ve Tüketim Kültürü (2.Baskı), Çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens, Anthony (1997) Jürgen Habermas, Çev. Ahmet Demirhan. Çağdaş Temel Kuramlar (2.Baskı), ss. 156-177. Ankara: Vadi Yayınları.
• Gürbilek, Nurdan (2009) Vitrinde Yaşamak (5. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Ilgaz, Ceyda (2000) Küreselleşme ve 1980 Sonrası Türk Toplumuna ve Basına Yansıması, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını.
• Illich, Ivan (2002) Tüketim Köleliği, Çev. Mesut Karaşahan. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Kadıoğlu, Zeynep (2006) Türkiye’de Medyanın Ekonomi Politiği. Medyada Olmayanlar, Der. Can Bilgili, ss. 115-126. İstanbul: Beta Basım.
• Kahraman, Hasan Bülent (1989) Beyazlar Kirli. İstanbul: Kavram Yayıncılık.
• Kaya, Raşit (2001) Kamusal Çıkar. Karizma, Sayı: 5.
• Kellner, Douglas (2010) Medya Gösterisi, Çev. Zeynep Paşalı. İstanbul: Açılım Kitap.
• Koloğlu, Orhan (2003) Babı-Aliden İkitelli’ye Geçerken Gazetecilik. Türkiye’de Gazetecilik Eleştirel Bir Yaklaşım, Der. L. Doğan Tılıç, ss.26-36. Ankara: ÇĞD Yayınları.
• Kozanoğlu, Can (1992) Cilalı İmaj Devri (4. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları
• Kozanoğlu, Hayri (1993) Yuppieler, Prensler ve Bizim Kuşak (3. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları
• Köse, Hüseyin (2010) Medya ve Tüketim Sosyolojisi. Ankara: Ayraç Kitap.
• Lull, James (2001) Medya İletişim Kültür, Çev. Nazife Güngör. Ankara: Vadi Yayınları.
• Marcuse, Herbert (1990) Tek Boyutlu İnsan, Çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları.
• Marx, K. (1997) Boş Zaman Üzerine Seçmeler, Çev. Alp Tümertekin. Çalışmak Yorar, Cogito, 12 (23-28), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Odabaşı, Yavuz (2006) Tüketim Kültürü Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma. İzmir: Sistem Yayıncılık.
• Öktik, Nurgün (2001) 20. Yüzyılda Boş Zamanlarla İlgili Yaklaşımların Gençlere Göre Değerlendirilmesi. 21. Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan, Ed. Firdevs Gümüşoğlu, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Özgen, Murat (2000) Türkiye’de Basının Gelişimi ve Sorunları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını.
• Purvis, Tony (2006) Get Set for Media and Cultural Studies. UK: Edinburgh University Press.
• Robins, Kevin (1999) İmaj, Çev. Nurçay Türkoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sarıbay, A. Yaşar (1994) Postmodernite, Sivil Toplum ve İslam. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sombart, Werner (2008) Burjuva Modern Ekonomi Dönemine Ait İnsanın Ahlaki ve Entelektüel Tarihine Katkı, Çev. Oğuz Adanır. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Storey, John (2000) Popüler Kültür Çalışmaları Kuramlar ve Metotlar, Çev. Koray Karaşahin. İstanbul: Ebabil Yayınları.
• Söylemez, Alev (1998) Medya Ekonomisi ve Türkiye Örneği. Ankara: Haberal Eğitim Vakfı.
• Şahin, Haluk (2008) Liberaller, Ulusalcılar, İslamcılar ve Ötekiler (2.Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Talimciler, Ahmet (2006) Yeni Futbol: Medyanın Yarattığı Yeni Olanaklarla Küreselleşen; Müşteri/Taraftar Kitlesine Dayanan ve Tüketim Odaklı Bir Oyun/İş. Gündelik Hayat ve Medya, Ed. Selda İçin Akçalı, ss. 173-212. Ankara: Ebabil Yayınları.
• Thompson, B. John (2008) Medya ve Modernite, Çev. Serdar Öztürk. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Topçuoğlu, N. Nur (1996) Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Ankara: Vadi Yayınları.
• Topuz, Hıfzı (2003) II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yağlı, Soner (2006) Gündelik Hayatımızda Akıl Tutulması: Medya Uygulamalarında Tüketim İdeolojisinin İzlerini Sürmek. Gündelik Hayat ve Medya, Ed. Selda İçin Akçalı, ss. 5-42. Ankara: Ebabil Yayınları.