İnternet alışverişlerinde tüketicilerin etkileşim düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 31 - 49, 31.10.2019

Aybike Tuba Özden Tuğçe Üner

Öz

Günümüzde internette alışveriş, birçok tüketici
tarafından tercih edilmektedir. Bu nedenle işletmeler, internette alışveriş
yapan tüketici davranışına hâkim olabilecek stratejiler geliştirmelidirler.
İnternet ortamında alışveriş yapan tüketicilerin, tüketici-tüketici
etkileşimlerinin satın alma karar süreçlerine etkisi olduğu düşünülmektedir. Bu
çalışmada, internet ortamında alışveriş yapan tüketicilerin etkileşim
düzeylerinin demografik özellikleri ile ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır. Bu
amaç doğrultusunda internet ortamında alışveriş yapan tüketicilere
ulaşılmıştır.  Verilerin varyans analizine uygunluğu açısından tutarlı olup
olmadığı Kaiser Meyer Olkin testi ile kontrol edilmiştir. Elde edilen sonuçlara
göre tüketici etkileşimi ile tüketicilerin cinsiyet ve medeni durumları ile istatistikî
olarak anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca tüketicilerin gelir
durumları, eğitim düzeyleri ve yaşları ile tüketici-tüketici etkileşimi
arasında istatistikî olarak anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu
bağlamda, işletmelere ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tüketici, Tüketici-Tüketici Etkileşimi, Demografik Özellikler, Referans Grup

Kaynakça

• Akyüz, Ayşen (2013) Sosyal Medyada Müşteri Etkileşimi ve Firmalar Açısından Önemi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2): 5-22.
• Altunışık, Remzi, Özdemir, Şuayip ve Torlak, Ömer (2006) Modern Pazarlama. Ankara: Değişim Yayıncılık.
• Amaldoss, Wilfred ve Jain, Sanjay (2008) Trading Up: A Strategic Analysis of Reference Group Effects, Marketing Science, 27 (5): 755-947.
• Arlı, Erdal (2012) Müşterilerin Kulaktan Kulağa İletişime Bağlı Satın Alma Kararları Üzerinde Referans Gruplarının Etkisi: Deniz Turizm İşletmeciliği Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (17), 155-170.
• Arslan, Kahraman (2003) Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 2 (3): 83-103.
• Babaoğul, Müberra ve Bener, Özgün (2010) Yeni Teknolojiler ve Tüketici Etkileşimi. Tüketici Yazıları II, Ed. Müberra Babaoğul ve Arzu Şener, 103-116. Ankara: TUPADEM.
• Belch, George E. ve Belch, Michael A. (2004) An Integrated Marketing Communications Perspective. New Jersey: McGraw-Hill.
• Bollen, K.A. (1998) Structural Equation Models. Encyclopedia of Biostatistics, Ed. Peter Armitage ve Thedore Colton, 266-267. United Kingdom: Wiley.
• Büyüköztürk, Şener (2010) Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çabuk, Serap ve Yağcı, Mehmet İ. (2003) Pazarlamaya Çağdaş Yaklaşım. İstanbul: Nobel Yayınevi.
• Çakır, Mesut, Çakır, Fatma ve Usta, Gülşah (2010) Üniversite Öğrencilerinin Tüketim Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (2): 87-94.
• Çokluk, Ömay, Şekercioğlu, Güçlü ve Büyüköztürk, Şener (2012) Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Durmaz, Yakup (2011) Tüketici Davranışı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Durmaz, Yakup ve Bahar, Reyhan. O. (2011) Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyolojik Faktörlerin Etkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (37): 60-77.
• Eze Uchenna U., Chin, Crystal ve Lee, Chai Har (2012) Purchasing Designer Label Apparels: The Role of Reference Groups. Asian Journal of Business Research, 2 (2): 52-74.
• Field, Andy (2000) Discovering Statistics using SPSS for Windows. London: Sage Publications.
• Fortin, Bernard ve Yazbeck, Myra (2011) Peer Effects, Fast Food Consumption and Adolescent Weight Gain. Scientific Series, 42: 125-138.
• Güllülü, Uğur, Ünal Sevtap ve Bilgili, Bilsen (2010) Kendini Gösterim ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1): 105-139.
• Hair, Joseph F., Tatham, Ronald L., Anderson, Rolph E ve Black, William (1995). Multivariate Data Analysis. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Hawkins, Del I. ve Mothersbaugh, David L. (2010) Consumer Behavior Building Marketing Strategy. New York: McGraw-Hill.
• Heinonen, Kristina, Jaakkola, Elina ve Neganova, Irina (2018) Drivers, Types and Value Outcomes of Customer-To-Customer Interaction: An Integrative Review and Research Agenda. Journal Of Service Theory And Practice, 28 (6): 710-732.
• Hsu, Cathy. H. C., Kang, Soo K. ve Lam, Terry (2006) Reference Group Influences Among Chinese Travelers. Journal of Travel Research, 44 (4): 474-484.
• İslamoğlu, Ahmet H. ve Altunışık, Remzi (2010) Tüketici Davranışları, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kalaycı, Şeref (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karaca, Yasemin (2016) Referans Grupları ile İletişimin Satın Alma Kararları Üzerine Etkisi: Genç Yetişkinlere Yönelik Bir Araştırma. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (25): 209-231.
• Karaca, Yusuf (2010) Tüketici Satın Alma Karar Sürecinde, Ağızdan Ağıza Pazarlama. İstanbul: Beta Yayınları.
• Keskin, Sena ve Baş, Mehmet (2015) Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine Etkisinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (3): 51-69.
• Kotler, P. ve Armstrong, G. (2012). Principles of Marketing. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Kotler, Philip (2002) Marketing Management. New Jersey: Pearson.
• Liao, Ziqi ve Shi, Xinping (2009) Consumer Perceptions of Internet-Based E-Retailing: An Empirical Research in Hong Kong. Journal of Services Marketing, 23 (1): 24–30.
• Marangoz, Mehmet (1998). Tüketici Pazarlarında Yeniliklerin Benimsenmesi ve Yaşlı Pazar Bölümüne Yönelik Bir Uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Marketing Türkiye, https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/online-alisveriste-oncelikle-yorumlari-onemsiyoruz/ (Erişim Tarihi: 30.07.2019).
• Nakip, Mahir (2003) Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (Spss Destekli) Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Odabaşı, Yavuz ve Barış, Gülfidan (2010). Tüketici Davranışı. İstanbul: MedyaCat Yayınları.
• Özata, Zeynep (2011) Tüketiciyi Yönlendiren Güç: Öteki Tüketici. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 2 (2): 7-34.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 1. Eskişehir: Kaan Kitabevi. Peter, Peter P. ve Olson, Jerry C. (2010) Consumer Behaviour and Marketing Strategy. New York: McGraw-Hill.
• Savaş, Burcu ve Günay, Gülay (2016) Tüketici – Tüketici Etkileşiminin, Tüketicilerin Satın Alma Sonrası Memnuniyet Düzeyleri Üzerine Etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 51 (2): 47-78.
• Schiffman, Leon G. ve Kanuk, Leslie L. (2004) Comsumer Behavior. New York: Prentice Hall.
• Senecal, Sylvain ve Jacques, Nantel (2004) The Influence of Online Product Recommendations on Consumers' Online Choices. Journal of Retailing, 80 (1): 159-169.
• Solomon, Michael R. (1995) Consumer Behaviour. New Jersey: Pearson.
• Şencan, Hüner (2005) Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şener, Yelda H. ve Tunçbilek, Sinan (2014) Genç Tüketicilerin Referans Gruplara Üyeliklerinin Sembolik Tüketime Etkisi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 40.
• Şerif, Muzaffer ve Şerif, Carolyn W. (1996) Sosyal Psikolojiye Giriş I, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Turcınkova, Jana ve Moisidis, Jiri (2011) Impact of Reference Groups on the Teenagers’ Buying Process of Clothing in the Czech Republic, Acta Unıversıtatıs Agrıculturae Et Sılvıculturae Mendelıanae Brunensıs, 59 (7): 489-496.
• Türk Dil Kurumu, http://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 01.07.2019).
• Üner, Tuğçe (2019) Toplumsal Pazarlama Kavramı ve Ölçek Geliştirme Çalışması: Turizm Sektörü Uygulaması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Varey, Richard J. (2002) Marketing Communication Principles and Practice, Routledge: Psychology Press.
• Wang, Yichuan ve Yu, Chiaui (2017) Social İnteraction-Based Consumer Decision-Making Model in Social Commerce: The Role of Word of Mouth and Observational Learning. International Journal of Information Management, 37 (3): 179-189.
• Westbrook, Robert A. (1987) Product/Consumption-Based Affective Responses and Post-Purchase Processes. Journal of Marketing Research, 24: 258-270.
• Yıldırım, Yıldırım (2016) Tüketicinin Satın Alma Karar Sürecinde Bilgi Kaynakları ve Güvenirlikleri: Referans Grubu Olarak Yakın Çevrenin Etkisinin İncelenmesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7 (1): 214-231.
• 34volt.com, https://www.34volt.com/glami-moda-arastirmasi-2019-online-alisveriste-once-yorumlara-bakiyoruz-haberi-529253/ (Erişim Tarihi: 30.07.2019).