2000 Sonrası Ulusal Kanallarda Yayınlanmış Türk Dizilerindeki Erkek Anti Kahramanların Psikolojik Özellikleri: Kuzgun Dizisi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 18, 102 - 115, 31.10.2024

Merve Südemen

Öz

Bu çalışma, Türk televizyon dizilerinde sıkça karşılaşılan anti-kahraman karakterlerin psikolojik derinliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Kuzgun dizisi örneği üzerinden yapılan analiz, anti-kahramanlık kavramının psikolojik boyutlarını açıklamak için içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. İçerik analizi, yazılı, sözlü veya görsel iletişim materyallerini sistematik ve nesnel bir yaklaşımla incelemeyi mümkün kılan nitel bir araştırma yöntemidir. Makalede, Freud'un psikanaliz teorisi, Jung'un arketip teorisi ve Adler'in bireysel psikoloji yaklaşımı gibi çeşitli psikolojik yaklaşımlardan özellikle de psikanaliz teorisi baz alınarak, Kuzgun karakterinin iç dünyası ve davranışları incelenmektedir. Bu analiz, Türk televizyon dizilerindeki erkek anti-kahramanların karmaşık psikolojik yapılarını anlamak ve bu karakterlerin izleyicilere yansıttığı mesajları değerlendirmek için uygun bir çerçeve sunmaktadır. Çalışmanın sınırlarını belirleyen unsurlar, söz konusu yaklaşımlar ve ilgili kavramlardır. Çalışmanın bulgularına göre, ‘’Kuzgun’’ dizisi örneği üzerinden yapılan analizde, anti-kahramanların ortak psikolojik temalarının intikam arzusu, içsel çatışma, ahlaki ikilem ve geçmişten gelen travmalar olduğu saptanmıştır. Bu karakterler, toplumsal normlar ve kişisel adalet anlayışları arasında sıkışarak karmaşık bir psikolojik yapı sergilemektedir. Ayrıca, bu anti-kahramanların güçlü ve karanlık yönlerinin, izleyiciye çekici gelen bir paradoks oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgular, Türk televizyon dizilerinde erkek karakterlerin psikolojik derinliğinin ve çok boyutluluğunun, izleyici üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Anti kahraman, Dizi, Televizyon, Psikoloji.

Kaynakça

• Adler, A. (1977). İnsanı Tanıma Sanatı. (Çev. Ş. Başar). İstanbul: Dergah Yayınları.
• Adler, A. (1983). Kişilik Bozuklukları ve Toplumsal Bütünleşme. (Çev. B, Çorakçı). İstanbul: Say Yayınları.
• Adler, A. (2000). Yaşamın Anlam ve Amacı. (K. Şipal, Çev). Say Yayınları.
• Adler, A. (2019). İnsan Psikolojisi. (A. Özüpek, Çev.). Ankara: Yason.
• Akot, B. (2010). Freud’un Rüya Yorum Metodu, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10, 1.
• Akyurt, S. (2020). İntikam Psikolojisi: Kimi Cezalandırıyoruz? Hipokampüs Akademi Dergisi.
• Campbell, J. (2013). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu (S. Gürses, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Çınar, T. & Uztuğ, F. (2015). Tüketicilerin Yaşadıkları Olumsuz Satın Alma Deneyimlerine Tepkileri: İntikam mı, Misilleme mi? Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3(2): 40- 56.
• Delice, R. (2017). Türkiye Sineması’nda 2000 Sonrası Filmlerde Anti-Kahraman Olgusu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.
• Elmacı, T. (2012). Gemide ve Bornova Bornova Filmleri Bağlamında Yeni Türk Sinemasında Anti-Kahramanın Yükselişi, Selçuk İletişim Fakültesi Dergisi, 7(2): 168-181.
• Erdal, Ç. (2023). Televizyon Anlatısında Anti (Kadın) Kahramanın Yükselişi ve Nitelikli Televizyon: Netflix ‘Kuş Uçuşu’ Dizisi. Mevzu: Sosyal Bilimler Dergisi, 9.
• Erikson, E. (1984). İnsanın Sekiz Çağı. (Çev. B, Üstün, Vedat, Ş.). Ankara.
• Freud, S. (1917). A General Introduction to Psychoanalysis. New York: Washington Square Press.
• Freud, S. (2000). Psikanaliz Üzerine. İstanbul: Say Yayınları.
• Gedik, E. (2016). Bir Tüketim Kültürü Ürünü Olarak Anti-Kahraman Erkek İmajları. ViraVerita E-Dergi, (4): 37-58.
• Gökçe, O. (1995). İçerik Çözümlemesi. Konya: Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Gunter, B., (2002). “The Quantitative Research Process”, A Hanbook of Media and Communication Research Qualitative and Quantitative Methodologies, Klaus Bruhn Jensen (Ed.), London: Routledge, 209-234.
• Gülcan, C. (2020). Psikolojik Tipler ve Jung Psikolojisi Üzerine Bir Değerlendirme. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23): 566-579.
• Gültekin, G. (2019). Popüler suç filmlerinin ideolojisi: Kabadayı filmi örneği. Curr Res Soc Sci, 5(2): 143-160.
• Hökelekli, H. (1991). Ölüm ve Ölüm Ötesi Psikolojisi, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(3): 3. Jung, C.G. (2015). Kişiliğin gelişimi. (D. Olgaç, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Kadiroğlu, M. (2012). Savaş Sonrası (1950-1960) İngiliz Tiyatrosunda Anti Kahraman. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kavut, S. (2018). Karen Horney ve Nevrotik Kişilik Üzerine Bir Araştırma: Blue Jasmine Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 55.
• Kiraz Demir, S. (2022). Son Dönem Türk Sinemasında Anti-Kahraman Kadınlar. Arts Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8: 51-80.
• Law, R. (1983). The Heroic Ethos in John Dryden’s Heroic Plays. Studies in English Literature, 1500-1900, Restoration and Eighteenth Century, 23(3): 389-398.
• Miller, G. (2010). Sevişen Beyin (Çev. M. A. Karaömeroğlu). İstanbul: NTV Yayınları.
• Navaro, L. (2011). Haset ve Rekabet. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Niemneh S. (2013), The Anti-Hero in Modernist Fiction: From Irony to Cultural Renewal. Mosaic: A Journal For The İnterdisciplinary Study of Literature, 46(4): 75-90.
• Ormanlı, O. (2010). Son Dönem Türk Dizilerinde Psikolojik Öğeler: “Ezel” Dizisi Örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi(14): 189-206.
• Özkent, Y. & Can, A. (2021). “Nitelikli Televizyon”: Netflix Platformunda “Nitelikli Drama”nın Yeniden İnşası. Selçuk İletişim Dergisi, 14(2): 674-698.
• Santrock, J.W. (2014). Yaşam Boyu Gelişim. (G. Yüksel, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sarı, E., & Nezir, M. C. (2020). Popüler Bir Suç Dramasında Adalet: Çukur Dizisi İzleyicilerinin Adalet Anlayışları Üzerine Nicel Bir Araştırma. Electronic Turkish Studies, 15(5): 2589–2624.
• Smith, H.W.(1975). Strategies of Social Redearch. New Jersey: Englewood Cliffs.
• Südemen, M. (2024). Türk Dizilerindeki Genç Kız Karakterlerin Psikolojik Özellikleri: Bir Litre Gözyaşı Dizisi Örneği. Aksaray İletişim Dergisi, 6(2): 123-141.
• Tasker, Y. (2012). Spectecular Bodies. London and New York: Routledge.
• Topses, G. & Serin, N. (2012). Psikolojik Danışma ve Kişilik Zuramları. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Tuzcuoğlu, N. (2013). Psikanaliz Kuramı ve Özellikleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(7): 275-285.