AFRİKA’DA MİSYONERLİK ÇALIŞMALARI VE SÖMÜRGECİLİK

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 46 - 52, 31.12.2019

Erdal Aksoy

Öz

30.065.000 km2’lik bir alana sahip olan Afrika kıtası; Avrupa kıtasını, ABD’yi ve Çin’i içine alabilecek bir büyüklüğe sa-hiptir. Avrupa ülkelerinin kralları tarafından desteklenen seyyahların başlattığı keşiflerin izlerini, Afrika kıtasına ülkelerinin kiliseleri tarafından gönderilen misyonerlerin faaliyetleri takip etmiştir. Bu kıtaya gönderilen/giden misyonerleri sömürgeci Avrupa ülkelerinin askerleri izlemiş sonuçta yüz yıl süren bir zaman diliminde tüm Afrika kıtası işgal edilmiştir. Sömürge devletleri işgal ettikleri yerlerde yaşayan toplumlar için iyilik yaptıklarını düşünüyorlardı. Misyonerlik, sömürge yönetimleri ve medeniyet Batılı toplumlardan her bakımdan “geri” kalmış olan Afrika kıtasına yüksek bir yaşam standardı ve yönetim kalitesi götüreceğine inanıyordu. Bu alanda çalışan bazı bilim insanları ve araştırmacılar sömürge yönetimlerinin Afrika’yı işgal etmelerini kıtayı kurtarmak için gerçekleştirilen “insancıl” ve “hayırsever” bir müdahale olarak görmüşlerdir. Günü-müzde bazı bilim insanları ve araştırmacılar misyonerlerin kaşif, tüccar ve askerler kadar sömürgeci güçlerin bir parçası olduklarını iddia etmektedirler. Aynı şekilde, sömürge yönetimleri arasında kurulan ilişki ve işbirliğinin tesadüfi ve kasıt-sız olduğu kabul edilmektedir. Bu işbirliğinin tesadüfi olmaktan öte bilakis birbirini destekleyen, birbirinin önünü açan bir ilişki biçimi olduğu ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Afrika, misyon, misyonerlik, sömürgecilik

Kaynakça

• Ataöv, T. (1977). Afrika Ulusal Kurtuluş Mücadeleleri, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Demir, A. (2011). Sömürge devletlerinin kullandığı sömürgecilik araç ve metotları vaka Analizi: Bel-çika Krallığı’nın Kongo’daki sömürge dönemi, Güvenlik Stratejileri Dergisi 7(14), 117-141.
• Gündüz, Ş. (2005). Küresel Sorunlar ve Din, Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Gözenç, S. (1995). Afrika Ülkeler Coğrafyası-I, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Ya-yınları
• Hüseyin, A. (1991). Batının İslâmla Kavgası. (M. Karaşahan, Çev.) İstanbul: Pınar Yayınları.
• Kavas, A. (2002). Afrika’da Misyonerleri Cemiyeti Beyaz Babalar (Peres Blancs), Milel ve Nihal 1(2), s. 9-39.
• Kavas, A. (2004). Afrika Misyonerlik Faaliyetleri, Dinler Tarihi Araştırmaları-III (2000. Yılında Hıristi-yanlık Sempozyumu 9-10 Haziran 2001) Ankara: Dinler Tarihi Derneği Yayınları, s.447-452.
• Kavas, A. (2006). Afrika’da Sömürgeciliğin XIX. Yüzyılın İkinci Yarısına Kadar Kurulamamasında Osmanlı Devleti’nin Rolü, Yükselen Afrika ve Türkiye (1. Uluslararası Türk- Afrika Kongresi), Ed. Ahmet Kavas ve Hasan Öztürk, İstanbul: Tasam Yayınları, s.103-108.
• Mazrui, Ali A. (1969). European Exploration and Africa’s Self-Discovery, The Journal of Modern Afri-can Studies 7(4), Cambridge: Cambridge University Press.
• Okon, Etim E. (2017). Afrika’da Hristiyan Misyonler ve Sömürge Yönetimi. (E. S. Arıt, Çev.) Hece Dergisi Afrika Özel Sayısı 246/247/248.
• Rodney, W. (1972). How Europe Underdeveloped Africa, London: L’ouvertune.
• Said, E. (2004). Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları. (B. Ülner, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Tandoğan, M. (2011). Osmanlı Devleti’nin Afrika’da Avrupa Sömürgeciliğine Karşı Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyılın Başları) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tümer, G. & Küçük, A. (1993). Dinler Tarihi, Ankara: Ocak Yayınları.