Akdeniz Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı Tarafından 2011-2020 Yılları Arasında Yüzünde Sabit İz ve/veya Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması ya da Yitirilmesi Açısından Rapor Düzenlenen Vakaların Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 3, 428 - 436, 29.09.2025

Okan Kılınç , Yaşar Karagöz

https://doi.org/10.53394/akd.1548925

Öz

Amaç
Çalışmamızda, yüzünde sabit iz ve/veya duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflaması ya da yitirilmesi açısından değerlendirilerek rapor düzenlenen adli nitelikteki vakaların özellikleri sunulmuş ve literatür ile karşılaştırılmış olup çalışmamızın gelecekte konuyla ilgili yapılacak çalışmalara yardımcı olması hedeflenmiştir.
Yöntem
Çalışmamızda, toplamda 4056 vaka yaş, cinsiyet, yıl, olay şekli, yüzünde sabit iz ve/veya duyu veya organ işlevinin sürekli zayıflaması ya da yitirilmesi varlığı ve buna neden olan tıbbi durumların değerlendirilmesi yönleriyle değerlendirilmiştir.
Bulgular
Çalışmamızda, vakaların 3100 (%76,4)’ünün erkek, 956 (%23,6)’sının kadın olduğu saptanmıştır. Olay türüne göre yapılan değerlendirmede, ilk üç sırada 1058 (%26,1) vakayla darp, 972 (%24,0) vakayla araç dışı trafik kazaları, 702 (%17,3) vakayla araç içi trafik kazaları yer almıştır. Yüzünde yaralanması bulunan (n=1572) vakaların 235’inde (%14,9), yaralanmasının yüzünde sabit ize neden olduğu anlaşılmıştır. Yaralanmanın duyu veya organ işlevi açısından değerlendirildiği 3897 vakanın 220 (%5,6)’sinde yaralanmanın işlevin sürekli zayıflamasına, 306 (%7,9)’sında işlevin yitirilmesine neden olduğu şeklinde rapor düzenlendiği bulunmuştur.
Sonuç
Adli tıbbi uygulamalarında, yüzünde sabit iz niteliğinde değerlendirilme sıklıkla yüz bölgesindeki yaralanmalardan en az 6 (altı) aylık süre sonrasında yapılmaktadır. Duyu veya organ işlev kaybı açısından yapılan değerlendirme için geçmesi gereken iyileşme süreleri ise yaralanma tarihinden itibaren en az 9/12/18 aylık sürelerdir. Ancak istisnai durumlarda bu süreler beklenilmeden karar verilebilmektedir. İlgili hususlarda kararın verilirken, yeterli tecrübeye sahip hekimin hastayı değerlendirmesinin, ihtiyaç halinde diğer uzmanlık alanlarından görüş istenmesinin, iyileşme sürecinin tamamlanmasının beklenilmesinin, fotoğraflanma yapılmasının, bulguların kayıt altına alınmasının ve mümkün olduğunca objektif kriterlerin oluşturulmasının faydalı olacağı düşüncesindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Yüzünde sabit iz , Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflaması ya da yitirilmesi , Türk Ceza Kanunu 86 , 87 ve 89. maddeleri

Etik Beyan

Bu çalışma için Etik Komite Onayı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan (Karar no: KAEK-330, Tarih: 05.05.2021) alınmıştır.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Evaluation of Cases Reported For Fixed Mark On The Face and/or Permanent Weakening or Loss of the Function of One of the Senses or Organs Between 2011-2020 by Akdeniz University Department Of Forensic Medicine

Öz

Objective
In our study, the characteristics of the forensic cases that were evaluated in terms of fixed scars on the face and/or permanent weakening or loss of the function of one of their senses or organs were revealed, compared with national and international sources, and it is aimed that our study will help future studies on this subject.
Method
In our study, a total of 4056 cases were evaluated in terms of age, gender, type of event, fixed scars on the face and/or sensory or organ permanent weakening or loss, the and the evaluation of the medical conditions that caused it.
Results
In our study, it was determined that 3100 (76.4%) of the cases were male and 956 (23.6%) were female. In the evaluation made according to the event type; in the first three ranks, battering with 1058 (26.1%) cases, non-vehicle traffic accidents with 972 (24.0%) cases, and in-vehicle traffic accidents with 702 (17.3%) cases. It was understood that in 235 (14.9%) of the cases with facial injuries (n=1572), the injury caused fixed scars on the face. In 3897 cases where the injury was evaluated in terms of sensation or organ function; it was found that 220 (5.6%) patients reported that their injury caused permanent weakening of function, and 306 (7.9%) reported loss of function.
Conclusion
In forensic medicine practices, evaluation of fixed scars on the face is often performed at least 6 (six) months after the injuries in the facial area. The recovery period required for evaluation in terms of sensory or organ function loss is at least 9/12/15 months from the date of injury. However, in exceptional cases, these periods can be decided without waiting. While making the decision on the relevant issues, we think that it would be beneficial for a physician with sufficient experience to evaluate the patient, requesting opinions from other areas of expertise when necessary, to wait for the completion of the healing process, to photograph and record, and to establish objective criteria.

Anahtar Kelimeler

Fixed scar on the face , Permanent weakening or loss of the function of one of senses or organs , Articles 86 , 87 and 89 of the Turkish Penal Code

Kaynakça

• 1. Yaşat Aksay E, Kar H. Pediatride adli olgu olarak bildirimi gereken konular. Mersin Univ Saglık Bilim Derg 2022; 15:94–100.
• 2- Yemenici S, Sayhan MB, Salt Ö, Yılmaz A. Acil serviste düzenlenen adli raporların değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2017; 14(3):179-86.
• 3- Kar H, Dokgöz H. Adli rapor editör Dokgöz H, editör. Adli Tıp ve Adli Bilimler. 2. baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi, 2020:359-76.
• 4- Kumral B, Gündoğmuş ÜN, İnce CH, İnce GN. Travma olgularında yüzde sabit iz kavramının değerlendirilmesi. Nobel Medicius 2014; 10(1):20-4.
• 5- Türk Ceza Kanunu’nda Tanımlanan Yaralama Suçlarının Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi Rehberi, Haziran 2019 (https://www.atk.gov.tr/tckyaralama24-06-19.pdf.)
• 6- Özdemir Y. Adli tıp pratiğinde yüzde sabit iz kavramı. Uzmanlık Tezi, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Diyarbakır, 2019.
• 7- Uluçay T, Ziver A, Zeyfeoğlu Y, Yavuz MS, Aşırdizer M. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Polikliniği’ne başvuran olguların değerlendirilmesi. Adli Tıp Dergisi 2006; 20(2):22-9.
• 8- Akbaba M, Isır AB, Karaarslan B, Dülger HE. Gaziantep Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı'nda düzenlenmiş adli raporların değerlendirilmesi (2005-2011). Adli Tıp Bülteni 2012; 17(2):10-8.
• 9- Tuğcu H, Özdemir Ç, Dalgıç M, Ulukan MÖ, Celasun B. 1995-2002 yılları arasında GATA Adli Tıp Anabilim Dalı’nda düzenlenen adli raporların incelenmesi. 3. Anadolu Adli Bilimler Kongresi, 7-10 Ekim 2004, Eskişehir, Kongre Kitapçığı, sayfa 19.
• 10- Özdemir MH, Özdemir AU. Travma sonrası kesici diş kırıkları yüzde sabit iz kapsamında değerlendirilmeli mi? Adli Tıp Bülteni 2012; 17(1):4.
• 11- Gök Y, Balcı Y, Göçoğlu ÜÜ, Ersoy B. Adli rapor düzenlenen erişkin olgularda cinsiyet farklılığının değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Journal of Forensic Medicine and Forensic Sciences 2020; 17(2):133-41.
• 12- Bergelson V. Consent to harm. Rutgers Law School (Newark), Faculty Papers 2008; 46:99-129.
• 13- Tıraşçı Y, Durmaz U, Altınal A, Bulut K, Özdemir Y, Cengiz D, Uysal C, Gören S. Dicle Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı’nca 2012-2015 yılları arasında düzenlenen adli raporların retrospektif olarak değerlendirilmesi. Dicle Medical Journal 2016; 43(3):424-30.
• 14-Güven FMK, Bütün C, Beyaztaş FY, Eren ŞH, Korkmaz İ. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne başvuran adli olguların değerlendirilmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 10:23-8.
• 15- Seviçin S. Adli Tıp Anabilim Dalımıza 2017-2018 yıllarında başvurmuş ve ‘yaralanma nedeniyle lokomotor sistem kısıtlılıklarının işlev zayıflaması ya da yitirilmesi niteliğinde olup olmadığı’ konusunda görüş verilmiş olguların ‘özürlülük ölçütü, sınıflandırılması ve özürlülere verilecek sağlık kurulu raporları hakkında yönetmelik’ içerisinde yer alan özür oranları cetvelinden yararlanılarak yeniden değerlendirilmesi ve standardizasyon çalışması. Uzmanlık Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Isparta, 2019.
• 16- Orhan Z. Yaralama olgularında ekstremite fonksiyonlarının işlev zayıflaması ve yitirilmesi yönünden değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, İstanbul Adli Tıp Kurum Başkanlığı, İstanbul, 2013.
• 17- Polat Ş. İskelet sisteminde kırık ve çıkığa sebebiyet veren yaralanmaların Türk Ceza Kanunu’na göre işlevin sürekli zayıflaması veya yitimi yönünden değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Erzurum, 2021.
• 18- Ak H, Doğan E, Güleş D, Gürpınar K. Duyulardan veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflaması ya da yitirilmesi yönünden değerlendirilen üst ekstremite ortopedik arazlarının maluliyet ve özürlülük açısından irdelenmesi. ATD 2024; 38(3):217-24.