Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okullarında Beceri Eğitimi Uygulamalarının Etkinliğine İlişkin Beklentiler

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 20 - 47, 31.03.2021

Çağlar Kıymet Recep Çakır

Öz

Bu çalışmanın amacı mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında bilişim teknolojileri ve elektrik-elektronik teknolojisi alanlarında okuyan öğrencilerin, alan öğretmenlerinin ve eğitimi yapan işletme yetkililerinin işletmelerde beceri uygulamalarına dönük beklentileri ile bu uygulamaların verimliliğini belirlemek ve sorunların çözümüne yönelik öneriler üretmektir. Çalışma, ölçeklerin ve görüşme formunun kullanıldığı karma araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Amasya ilindeki meslek liselerinin, Mesleki Eğitim Kanunu’na göre beceri eğitimi uygulamasına katılan, bilişim teknolojileri ve elektrik-elektronik teknolojisi alanları 12. sınıf öğrencileri, alan öğretmenleri ve eğitimi yürüten işletme yetkilileri oluşturmaktadır. Çalışmaya 170 öğrenci, 41 alan öğretmeni ve 34 işletme yetkilisi katılmıştır. Araştırmada öğrenci ve öğretmenlere “İşletmelerde Beceri Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar” ölçeği, işletme yetkililerine de görüşme formu uygulanmıştır. Öğrenci ve öğretmen ölçekleri işletme, mevzuat, okul, öğrenci ve öğretmen olmak üzere beş faktörden oluşmaktadır. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında; öğretmen ve öğrencilere göre işletme, mevzuat, okul, öğrenci ve öğretmen faktörlerinde sorunlar yaşanmıştır. Bununla birlikte, işyerlerinde yürütülen beceri eğitimi faaliyetlerinde karşılaşılan problemlere ilgili öğretmen düşüncelerinde, alan ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık oluşmazken, mesleki kıdem değişkenine göre işletme, mevzuat, okul ve öğretmen ölçeği ortalamasında anlamlı bir farklılık görülmüştür. İşyerlerinde yürütülen beceri eğitimi faaliyetlerinde karşılaşılan problemlerle ilgili öğrenci düşüncelerinde, alan değişkenine göre okul faktöründe anlamlı bir farklılık görülmüştür. İşletmelerde beceri eğitimi uygulamalarında öğrenciler kendi alanında, eğitim birimi olan ve öğretim programına uyabilecek işyerlerine yerleştirilmeye çalışılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

işletmelerde beceri eğitimi, mesleki eğitim, beklentiler

Kaynakça

• Binici, H. & Arı, N. (2004). Mesleki ve teknik eğitimde arayışlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (3), 383-396.
• Bozak, A. (2019). Meslek Lisesi Bilişim Teknolojileri Alanı Öğrencilerinin İşletmelerde Beceri Eğitiminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri ( Denizli İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2012). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş.
• Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin ekonomiye ve kalkınmaya etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 33-41.
• Ergün, H. (2018). Okul müdürleri ve işveren gözüyle mesleki eğitimin sorunları. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (3), 192-206.
• Erol, S. I. (2013). Gençlere yönelik aktif istihdam politikaları: Japonya, Kore, Çin ve Türkiye örnekleri. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 24 (6), 15-43.
• İslamoğlu, E. & Yıldırımalp, S. (2014). “Yolcu hizmetleri memurluğu” yapan kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları sorunlar. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3 (6), 150-177.
• İşleyen, Ş., Altun, Y. & Demir, Y. (2018). Yükseköğretimde Stajın Önemi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği. 3rd Eurasian Conference on Language and Social Sciences, Antalya, 215-221.
• Karadal, F. & Türk M. (2008). İşletmelerde teknoloji yönetiminin geleceği. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 1 (1), 59-71.
• M.E.B., (1986). Mesleki Eğitim Kanunu. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3308.pdf
• M.E.B., (2013). Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. Erişim adresi: http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_09/13111232_YONETMELYK.pdf
• Özkan, F. (2013). Ticaret Meslek Lisesi Muhasebe Bölümü Öğrencilerinin İşletmelerde Beceri Eğitimi Uygulaması, Uygulamanın Verimliliğinin Artırılması Ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, Gaziantep İlinde Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Özkan, F. & Aksoy, C. (2015). Ticaret meslek lisesi muhasebe bölümü öğrencilerinin işletmelerde beceri eğitimi uygulaması, Gaziantep ilinde bir alan araştırması. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6 (12), 283-305.