Çocuklara Yönelik Tüketim Alanı Olarak Yeni Medya: “Tippez Bizim Yerimiz” Örneğinde Bir İnceleme

Yıl 2017, Sayı: 28, 81 - 101, 15.12.2017

Çilem Tuğba Akdağ , Deniz Elif Yavalar

https://doi.org/10.31123/akil.437463

Cited By: 2

Öz

Küresel pazar koşullarına göre sürekli şekil değiştiren yeni medyada çocukluk:

firmaların, ürün ve marka sadakati oluşturmak için çocukları cezbedecekleri

argümanları keşfettikleri bir oyun alanına dönüşmüştür. Günümüzde çocuklar, dijital

bir kültürün içine doğmakta, dijital kültürle büyümekte ve sosyalleşmektedirler.

Dolayısıyla, yeni medyada çocuklara yönelik olduğu söylenen alanların ticarileşmesi,

çocuk sitelerinin tüketim kültürü açısından incelenmesini daha da önemli kılmaktadır.

Bu çalışmada, çocuklara yönelik internet sitelerindeki tüketim unsurlarını izlemek için,

Türkiye’nin ilk ve tek çocuk ve gençlik portalı olduğu iddiasını taşıyan Doğan Yayın

Grubuna ait olan “Tipeez Bizim Yerimiz” örneği üzerinden bir inceleme yapılmıştır. 2,

293, 531 kayıtlı kullanıcı sayısı bulunan, 6 farklı ülkede “Tweege” ismiyle yayınlanan

Tipeez Çocuk ve Gençlik Portalı popüler bir çocuk sitesi olması nedeniyle inceleme

için seçilmiştir. Çalışmanın ana sorunsalı, çocuklara yönelik hazırlanan site ve haber

içeriği içinde doğrudan veya gizlenmiş olan tüketime ilişkin unsurların izlerini sürerek,

çocukların şimdi ve gelecekte tüketim kültürünün nasıl potansiyel müşterileri haline

dönüştürüldüklerinin ortaya çıkarılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya, Çocuk Pazarı, Tüketim Kültürü, Çocuk Siteleri

Kaynakça

• Aaker, A. David (2002). “The Internet as Integrator: Fast Brand Building in Slow-Growth Markets.” Strategy&Busines (28): 16–21.
• Akdağ, Ç. Tuğba (2016). “Yeni Medyada Çocuk Haberciliği: “Milliyet Çocuk, Hürriyet Çocuk ve Cicicee Çocuk Deyince Sayfalarının İncelenmesi.” Erişim Tarihi: http://dergipark.gov.tr /download /article-file/265020. 28.03.2017.
• Bayzan, Şahin (2016). “Türkiye’de Güvenli İnternet ve Uygulamaları, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu.” http://docplayer.biz.tr/30559443-Turkiye-de-guvenli-internet-ve-uygulamalari.html. Erişim Tarihi: 28.03.2017.
• Binark, Mutlu ve Bayraktutan Sütçü, Günseli (2008). Kültür Endüstrisi Olarak Dijital Oyun. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Bryce, Robert (2005). “Click and Sell.”www.utexas.edu/features/2005/ advertising/index.html. Erişim Tarihi: 21.02.2017.
• Buckingham David (2013) “Selling Childhood, Journal of Children and Media.” http://dx.doi. org/10.1080/17482790601005017. Erişim Tarihi: 11.03. 2016.
• Çakır Hamza ve Yavalar D. Elif (2015). “Geleneksel Çocuk oyunları ve 3-5 Yaş Çocukların Toplumsallaşmasına Etkisi”. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi-İletişim Fakültesi. Erzurum: Orka Ofset Matbaa.
• Dirimeşe, Erdem (2015). “Dijital ve Mobil oyunların Yabancılaşma ve Sosyalleşme İle ilişkisi”. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi-İletişim Fakültesi. Erzurum: Orka Ofset Matbaa.
• Engin, B. Hande (2013). “Çocuk ve Reklam: Çocuklar Olması Gerekenden Erken Büyüyor”. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı (1), H Yavuzer ve M R Şirin (haz.) içinde. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Ertürk, Y. Dilek (2011). “Çocukluk Çağı Gelişim Dönemlerine Göre Medya Kullanımı”. Çocuk Hakları ve Medya, Anne-Baba, Öğretmen ve Medya Çalışanları İçin El Kitabı. M R Şirin (haz.) içinde. 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Ferrazzi, Keith and Benezra, Robert (2001). “Journey to the Top”. Brandweek. April 16: 28–36.
• Giroux, A. Henry and Pollock, Grace (2011). “Is Disney Good for Your Kids? How Corporate Media Shape Youth Identity in the Digital Age”. Kinder Culture The Corporate Construction of Childhood inside. Philadelphia: Westview Press. 73-93.
• Gülerarslan, Aşina (2011). “Tüketici Olarak Çocuk ve Ailenin Satın Alma Kararlarına Etkisi”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi. 6 (4): 126-137.
• Hazen, Don and Winokur, Julie (1997). We the Media A Citizen’s Guide to Fighting For Democracy. New York: New Press.
• Lindstrom, Martin and Seybold, B. Patricia (2003). Brand Child: Remarkable Insights in to the Minds of Today’s Global Kids & Their Relationships with Brands. London: Kogan Page Ltd.
• Montgomery, C. Kathryn (2000). “Children’s Media Culture in the Millennium: Mapping the Dijital Landscape.” The Future of Children. Autumn-Winter 10 (12): 145-167.
• Montgomery, C. Kathryn (2001). “Digital Kids: The New On-line Children’s Consumer Culture.” Handbook of Children and the Media. D. G. Singerand J. L. Singer(eds), California: Sage Publication. 635–650.
• Moore, S. Elizabeth (2004). “Children and the Changing World of Advertising.” Journal of Business Ethics. 52 (2): 161–67.
• Murdock, Graham (2015). “İmgesel Kuşatmalar: Dijital Çağda Oyun Oynayan Maddeci Çocuk”. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi-İletişim Fakültesi. Erzurum: Orka Ofset Matbaa.
• Polat, H. İsmail (2016). “Dijital-Siber-Sosyal; Yeni Bir Medyadan Yeni Bir Yaşam Alanına Dönüşüm.” http://dergipark.gov.tr/trta/issue/23620/252127. Erişim Tarihi: 29.03.2017.
• Postman, Neil (1995). Çocukluğun Yok Oluşu. Kemal İnal (çev). Ankara: İmge Kitabevi.
• Taylan, Ahmet (2015). “Kültür Endüstrisi Ürünleri Olarak Çizgi Film Ve Oyuncakların Çocuk Ve Ebeveyn Tüketim Davranışlarına Etkisi”. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi-İletişim Fakültesi. Erzurum: Orka Ofset Matbaa.
• Tellan, Derya (2015). “Kültürel Dönüşümü Oyun Üzerinden Tartışmak”. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi-İletişim Fakültesi. Erzurum: Orka Ofset Matbaa.
• Temür, Nuri (2013). Türkiye’de Güvenli İnternet. Ankara: Türkiye Noterler Birliği Yayınları.
• Timisi, Nilüfer (2011). “Medyada Çocukları Koruyucu Önlemler, Çocuk Hakları ve Medya”. Anne- Baba, Öğretmen ve Medya Çalışanları İçin El Kitabı. M R Şirin (haz). 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• TUIK (2013). “06-15 Yaş Grubu Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Medya.” http://www. tuik.gov.tr /PreHaberBultenleri. do?id=15866. Erişim Tarihi: 28.03.2017.
• TUIK (2016). “Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması.” http:// www. tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=21779. Erişim Tarihi: 28.03.2017.
• “Yepyeni Sütaş Büfe Ürünleri ile Tanışın!” (2016). http://www.tipeez.com/ch/ main/news/ ruzgar/15181/yepyeni-sutas-bufe-urunleri-ile-tanisin.aspx. Erişim Tarihi: 09.03.2017.
• “Her Okula Minecraft!” (2016). http://www.tipeez.com/ ch/main/news/ruzgar/ 15138/her-okulaminecraft. aspx Erişim Tarihi: 09.03.2017.
• “Ruh Halinizi Çantanızda Taşıyın!” (2016). http://www.tipeez.com/ch/ main/news/ruzgar/15363/ ruh-halinizi-cantanizdan-tasiyin.aspx. Erişim Tarihi: 09.03.2017.
• “Kendi Kendine Bağlanan Ayakkabı” (2016). http://www.tipeez.com/ch/main/ news/ruzgar/15524/ kendi-kendine-baglanan-ayakkabi.aspx. Erişim Tarihi: 09.03.2017.
• “Sevgililer Gününüz Kutlu Olsun!” (2017). http://www.tipeez.com /ch/main/news/kayla/15966/ sevgililer-gunu-2017.aspx. Erişim Tarihi: 09.03.2017.
• “Kızının Odasını Disney Dünyasına Çevirdi!” (2017). http://www.tipeez.com/ch/main/news/ kayla/15986/disney-odalar.aspx. Erişim Tarihi: 10.03.2017.
• “Okulda Ne Kadar Popülersiniz?” (2011). http://www.tipeez.com/ch/ main/news/tipeez_buzz/6097/ okulda-ne-kadar-populersiniz.aspx. Erişim Tarihi: 10.03.2017.
• “Yapay Et 6 Ay Sonra Raflarda” (2011). http://www.tipeez.com/ ch/main/news/tipeez_buzz/5778/ lady-gaga-bu-habere-cok-sevinecek.aspx. Erişim Tarihi: 10.03.2017.
• “Tipeez’in Stil İkonları!” (2017). http://www.tipeez.com /ch/main/news /kayla/15975/tipeezmoda- 2017.aspx. Erişim Tarihi: 10.03.2017.
• “Sizin Süper Kahramanınız Hangisi?” (2013). http://www.tipeez.com/ch /main/news/tipeez_ buzz/10468/sizin-super-kahramaniniz-hangisi.aspx. Erişim Tarihi: 10.03.2017.