A Critical Analysis for The Program Format ‘Yetenek Sizsiniz Türkiye’ (Turkey’s Got Talent) In The Context of Popular Culture and Culture Industry

Yıl 2018, Sayı: 30, 31 - 50, 28.12.2018

Ali Murat Kırık

https://doi.org/10.31123/akil.460195

Öz

Television, bringing distance near, is among the most
important mass media of our time. Thanks to its both visual and auditory
dimension, it contains a content that will appeal to audiences from all ages
and walks of life. Through television; different cultures, ideologies,
perspectives, lifestyles are presented; so, the social transformation happens.
The television, which has also sociological and psychological influences, has a
wide range of programs. With the development of Internet technology, television
has turned into an interactive structure and continued to increase its
popularity by this means and different program formats have emerged. In
particular, the number of imported-format television programs in Turkey
continues to increase every passing day. As a matter of fact, these programs
serve the popular culture at the same time and pave the way for social
corruption. The most remarkable of these programs is the contest named
"Yetenek Sizsiniz Türkiye (Turkey's
Got Talent)." The original of this competition program, which has been
breaking rating records since 2009 in Turkey, has been published in many
countries with the name “Got Talent”. In the competition named "Yetenek Sizsiniz
Türkiye", attracting the admiration and interest of audiences of all ages
and from all walks of life, it is seen that the culture is commodified and
capitalist elements are presented. Jurors have also been drawing attention in
the program, in which the concepts of hedonism and empathy are at the highest
level, so an almost dominant culture is imposed on the society. In this study,
the competition program named Yetenek Sizsiniz Türkiye will be examined in
depth in the presence of concepts of popular culture and the culture industry
and the importance of competition in terms of social values ​​will be filtered
from a critical perspective.

Anahtar Kelimeler

Popular Culture, Culture Industry, Yetenek Sizsiniz Türkiye (Turkey's Got Talent), Social Values, Infotainment

Popüler Kültür ve Kültür Endüstrisi Bağlamında ‘Yetenek Sizsiniz Türkiye’ Program Formatına Yönelik Eleştirel Bir Analiz

Öz

Uzağı yakına getirmeyi sağlayan
televizyon; çağımızın en önemli kitle iletişim araçları arasında yer
almaktadır. Gerek görsel, gerekse de işitsel boyutu nedeniyle, her yaştan her
kesimden izleyiciye hitap edecek içerikleri bünyesinde barındırmaktadır.
Televizyon aracılığıyla farklı kültürler, ideolojiler, bakış açıları, yaşam
tarzları sunulmakta; bu sayede toplumsal dönüşüm meydana gelmektedir. Sosyolojik
ve psikolojik etkileri de bulunan televizyonun geniş bir program yelpazesi
bulunmaktadır. İnternet teknolojisinin gelişim göstermesiyle birlikte
etkileşimli bir yapıya dönüşen televizyon bu sayede popülaritesini arttırarak
devam ettirmiş, farklı program formatları ortaya çıkmıştır. Özellikle Türkiye’de
ithal formatlı televizyon programları sayısını her geçen gün arttırarak devam
ettirmektedir. Nitekim bu programlar aynı zamanda popüler kültüre hizmet
etmekte ve toplumsal yozlaşmaya adeta zemin hazırlamaktadır. Bu programlardan
en dikkat çekici olanı ise “Yetenek Sizsiniz Türkiye” adlı yarışmadır. 2009
yılından itibaren Türkiye’de izlenme rekorları kıran bu yarışma programının
orijinali ise “Got Talent” ismiyle birçok ülkede yayınlanmaktadır. Her yaştan
her kesimden izleyicinin beğenisini ve dikkatini çeken Yetenek Sizsiniz Türkiye
isimli yarışmada kültürün metalaştığı ve kapitalist unsurların sunulduğu
görülmektedir. Hedonizm ve empati kavramlarının had safhaya ulaştığı programda
jüri üyeleri de dikkat çekmekte, böylece topluma adeta başat bir kültür
dayatılmaktadır. Bu çalışmada Yetenek Sizsiniz Türkiye isimli yarışma programı
popüler kültür ve kültür endüstrisi kavramları eşliğinde derinlemesine
irdelenecek, yarışmanın toplumsal değerler açısından taşıdığı önem eleştirel bir
perspektiften geçirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Popüler Kültür, Kültür Endüstrisi, Yetenek Sizsiniz Türkiye, Toplumsal Değerler, Bilgi-Eğlence

Kaynakça

• Acun Medya (2018). Yetenek Sizsiniz Türkiye, Erişim Adresi: https://yetenek-sizsiniz.acunn.com/, Erişim Tarihi: 16.07.2018.
• Adorno, Theodor W. (2009). Kültür Endüstrisi: Kültür Yönetimi (çev. Nihat Ünler, Mustafa Tüzel, Elçin Gen), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Aksaçlıoğlu, Ayşe Gül ve Yılmaz, Bülent (2007). Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi, Türk Kütüphaneciliği. 21(1): 3-28.
• Alemdar, Korkmaz ve Erdoğan, İrfan (1994). Popüler Kültür ve İletişim, Ankara: Ümit Yayıncılık.
• Aydoğan, Filiz (2004). Düşlerimizi Artık Televizyon Koruyor, Medya ve Popüler Kültür Üzerine Yazılar, İstanbul: Kapital Medya.
• Baran, Tamer ve Baran, Serhat (2014). Televizyon Programları, Sembolik Tüketim ve Toplumsal Yansımaları, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. (3): 171-175.
• Bocock, Robert (2005). Tüketim (çev. İrem Kutluk), Ankara: Dost Yayınları.
• Bosshart, Louis and Macconi, Ilaria (1998). “Defining “Entertainment”, Communication Research Trends. 18 (3): 3-6.
• Bourdieu, Pierre (1999). On Television, New York: The New Press.
• Curran, James P. (1997). “Medya ve Demokrasi”, Medya, Kültür, Siyaset (ed. Süleyman İrvan), Ankara: Ark Yayınları.
• Çiğdem, A. Pınar (2005). “Popüler Kültür ve Popüler Tiyatro”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi (8): 47-62.
• Çoşgun, Melek (2012). “Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu”, Batman University Journal of Life Sciences 1(1): 837-850.
• Debord, Guy (1996). Gösteri Toplumu (çev. Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent), İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• Erdoğan, İrfan (1998). “Gerbner’in Ekme Tezi ve Anlattığı Öyküler Üzerine Bir Değerlendirme”, Kültür ve İletişim. 1(2): 149-180.
• Erdoğan, İrfan (2004). Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi. 5 (57): 1-18.
• Esslin, Martin (1996). Dram Sanatının Alanı (çev. Özdemir Nutku), İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
• Fiske, John (1999). Popüler Kültürü Anlamak, Ankara: Ark Yayınları.
• Fiske, John (2010). Understanding Popular Culture, London, New York: Routledge.
• Güngör, Nazife (1993). Popüler Kültür ve İktidar, Ankara: Vadi Yayınları.
• Horkheimer, Max, Adorno, Theodor W. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği II (çev. Oğuz Özügül), İstanbul, Kabalcı Yayınevi.
• Koluaçık, İhsan (2017). Eleştirel Teorisyenlerin Kültür Endüstrisi Kavramı Bağlamında Sanata ve Sinemaya Yaklaşımları, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi. 2(3): 135-156.
• Mutlu, Erol (1991). Televizyonu Anlamak, Ankara, Gündoğan Yayınları.
• Mutlu, Erol (2005). Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya, Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Oskay, Ünsal (2001). Müzik ve Yabancılaşma, İstanbul, Der Yayınları.
• Storey, John (2000). Popüler Kültür Çalışmaları (çev. Koray Karaşahin), İstanbul: Babil Yayınları.
• Tavşancıl, Ezel, Aslan, A. Esra (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri, Ankara, Epsilon Yayınları.
• Uyguç, Ünal, Genç, Ali (1998). Radyo Televizyon Haberciliği, İstanbul, Avcıol Yayınevi.
• Yıldırım, Ali (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi, Eğitim ve Bilim. 23 (112): 7-17.