Metaverse Halkla İlişkiler Eğitiminde Nerede? Türkiye’deki Halkla İlişkiler Bölümlerine Yönelik Bir Analiz

Yıl 2023, Sayı: 42 - 20. Yıl Özel Sayısı, 1 - 27, 30.11.2023

Burcu Öksüz , Malike Ormancı , Fatma Şendoğan

https://doi.org/10.31123/akil.1361337

Öz

Günümüz teknolojileri insanlığa kurgusal evrenler sunarak yeni iletişim ortamları yaratmaktadır. Yeni bir iletişim ortamı olan ve dijital tabanlı tüm platformların birleştiği bu kurgusal evren ‘‘Metaverse’’ olarak ifade edilmektedir. İletişim biliminin dallarından olan halkla ilişkiler ve tanıtım ve halkla ilişkiler ve reklamcılık bölümlerinin lisans programlarında yaşamın çeşitli alanlarına sirayet etmeye, sosyal ve kamusal alanların yanında kurumsal alanları da etkisi altına almaya başlamış olan Metaverse kavramına verilen önemi ve iletişim bağlamında Metaverse kavramının yeni bir iletişim ortamı olarak lisans programlarına dahil edilme durumlarını ortaya çıkarmak bu araştırmanın temel amacıdır. Araştırma amacı kapsamında Türkiye'de yer alan halkla ilişkiler tanıtım ve halkla ilişkiler reklamcılık lisans programlarının dersleri ve ders içerikleri içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Türkiye’de halkla ilişkiler ve tanıtım, halkla ilişkiler ve reklamcılık olmak üzerine vakıf ve devlet üniversitelerinde 71 eğitim programı bulunmaktadır. Metaverse, sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik kavramları üzerinden yapılan incelemeler sonucunda vakıf üniversitelerinin devlet üniversitelerine oranla bu konulara yönelik eğitimin verilmesine daha fazla önem verdiği ve ders ya da çeşitli derslerin içeriklerinde değinildiği saptanmıştır. Fakat araştırma kapsamında incelenen 71 bölümün derslerinin analizi sonucu ulaşılan veriler doğrultusunda yalnızca 13 üniversitenin Metaverse (veya Sanal Gerçeklik) kavramına yönelik ders ve veya ders içeriği oluşturduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Halkla İlişkiler, Eğitim, Metaverse, Sanal Gerçeklik, Müfredat

Where is Metaverse in Public Relations Education? An Analysis of Public Relations Departments in Türkiye

Öz

Today's technologies such as Metaverse have created virtual reality-based communication environments. Metaverse is the most well-known virtual reality technology today, which prepares the ground for the establishment of virtual universes, and it brings all digital-based platforms together. Public relations, which is one of the areas of communication sciences, the importance is given to Metaverse, which has already started affecting individuals, societies and institutions. This spreads to other areas of life as well. The aim of the research is to reveal the importance given to the concepts of metaverse and virtual reality by universities providing education in the field of public relations. Within this scope, the courses and course contents of 71 public relations and publicity and public relations and advertising undergraduate programs in foundation and state universities in Türkiye were examined through content analysis method in terms of concepts such as metaverse, virtual reality, and augmented reality. In conclusion, it was found that the foundation universities give more importance to these concepts and technologies than the state universities, and that they are mentioned in various courses or course contents. Based on the data obtained as a result of the analysis of 71 public relations programs courses examined within the scope of the research, it was determined that only 13 universities had courses and/or course contents containing the concept of Metaverse (or virtual reality).

Anahtar Kelimeler

Public Relations, Education, Metaverse, Virtual Reality, Curriculum

Kaynakça

• Akour, I. A., Al-Maroof, R. S., Alfaisal, R., & Salloum, S. A. (2022). A conceptual framework for determining metaverse adoption in higher institutions of gulf area: An empirical study using hybrid SEM-ANN approach. Computers and Education: Artificial Intelligence, 3, 100052. https://doi.org/10.1016/J.CAEAI.2022.100052
• Alfaisal, R., Hashim, H., & Azizan, U. H. (2022). Metaverse system adoption in education: a systematic literature review. Journal of Computers in Education, 1-45. https://doi.org/10.1007/S40692-022-00256-6/FIGURES/13
• Allbeck, J. M., & Badler, N. I. (1998). Avatars á la Snow Crash. Proceedings- Computer Animation, CA 1998, 24, 19-24. https://doi.org/10.1109/CA.1998.681903
• Anıl, F., & Alankuş, Z. (2022). Metaverse evreninde pazarlama: 7p pazarlama karması üzerinden bir değerlendirme. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 5(1), 133-167.
• Arıcı, A. (2022). Meta dil ve metaverse kavramları çerçevesinde yeni nesil halkla ilişkiler. Içinde Y. Z. C. Uğurhan (Ed.), Dijitalleşme bağlamında birey, toplum ve iletişim (ss. 31-55).
• Averbek, G. S., & Türkyılmaz, C. A. (2022). Sanal evrende markaların geleceği: Yeni internet dünyası metaverse ve marka uygulamaları. Içinde M. Baş & İ. E. Tarakçı (Ed.), Sosyal Bilimlerde Multidisipliner Çalışmalar Teori, Uygulama ve Analizler (ss. 99-136).
• Badem, N., & Akyol Çekiç, A. (2023). Türkiye’de halkla ilişkiler mesleğine yönelik tutum üzerine bir araştırma. Yeni Yüzyıl’da İletişim Çalışmaları, 4(6), 52-66.
• Barrera, K., & Shah, D. (2023). Marketing in the metaverse: Conceptual understanding, framework, and research agenda. Journal of Business Research, 155, 113420. https://doi.org/10.1016/J.JBUSRES.2022.113420
• Brassel, J. (2022). Virtual image: Welcome to public relations in the metaverse. BeyondGames.biz. https://www.beyondgames.biz/22997/welcome-to-public-relations-in-the-metaverse/ adresinden 5 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Braud, T., Fernandez, C. B., & Hui, P. (2022). Scaling-up AR: University campus as a physical-digital metaverse. Proceedings. 2022 IEEE Conference on Virtual Reality and 3D User Interfaces Abstracts and Workshops, VRW, 160-166.
• Burnett, G. E., Harvey, C., & Kay, R. (2022.). bringing the metaverse to higher education: engaging university students in virtual worlds. In A. Correia & V. Viegas (Eds). Methodologies and Use Cases on Extended Reality for Trainning and Education, 48-72. IGI Global.
• Castronova, E. (2005). Synthetic worlds: the business and culture of online games. University of Chicago Press.
• Chen, R. (2022). Ready, communicators: Communications and public relations in the metaverse. The McMaster Journal of Communication, 13(1), 1-6. https://doi.org/10.15173/MJC.V13I1.3054
• Chen, X., Zou, D., Xie, H., & Wang, F. L. (2023). metaverse in education: Contributors, cooperations, and research themes. IEEE Transactions on Learning Technologies.
• Chung, W., & Choi, J. (2012). Professionalism in Public Relations Pedagogy. http://dx.doi.org/10.1177/1077695812462348, 67(4), 375-391. https://doi.org/10.1177/1077695812462348
• Contreras, G. S., González, H. A., Fernández, M. I. S., Martínez Cepa, C., B., & Escobar, Z. (2022). The ımportance of the application of the metaverse in education. Modern Applied Science, 16(3), 1-34. https://doi.org/10.5539/MAS.V16N3P34
• Dahan, N. A., Al-Razgan, M., Al-Laith, A., Alsoufi, M. A., Al-Asaly, M. S., & Alfakih, T. (2022). Metaverse framework: A case study on e-learning environment (ELEM). Electronics, 11(10), 1616. https://doi.org/10.3390/ELECTRONICS11101616
• Dai, C., Huang, Y., & Chien, W.C. (2023). A sparse attack method on skeleton-based human action recognition for intelligent metaverse application. Future Generation Computer Systems, 143, 51-60. https://doi.org/10.1016/J.FUTURE.2022.12.043
• DiStaso, M. W., Stacks, D. W., & Botan, C. H. (2009). State of public relations education in the United States: 2006 report on a national survey of executives and academics. Public Relations Review, 35(3), 254-269. https://doi.org/10.1016/J.PUBREV.2009.03.006
• Dwivedi, Y. K. , Hughes L. , Baabdullah. A. M., Ribeiro-Navarrete. S., Giannakis. M., Al-Debei, M. M., … & Wamba. S. F. (2022). Metaverse beyond the hype: Multidisciplinary perspectives on emerging challenges, opportunities, and agenda for research, practice and policy. International Journal of Information Management, 66.
• Fang, L. B., Dong, X., Weng, Z., & Chen, T. (2022). Designing an attractive metaverse: research on design factors ınfluencing audience satisfaction with a virtual space based on QCA. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 18(1), 37-54. https://doi.org/10.3390/JTAER18010003
• Görpe, T., & Öksüz, B. (2021). Perceptions of senior public relations practitioners toward academics and public relations academics in Turkey. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, (61), 161-185. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2021-878327
• Gülen, K., Tümdağ, C., & Yılmaz Altuntaş, E. (2023). Markaların kurumsal çağrışımları ve deneyim pazarlaması bağlamında metaverse girişimleri. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 6(2), 9-28.
• Han, S., & Noh, Y. (2021). Analyzing higher education instructors’ perception on Metaverse-based education. Journal of Digital Contents Society, 22(11), 1793-1806.
• Hong, & H. He. (2021). “Interference and consultation in virtual public space: the practice of ıntermedia art in Metaverse,”. 2021 17th International Conference on Mobility, Sensing and Networking (MSN), 792-797.
• Hu, Y., & Liu, C. (2021). Metaverse as media: Re-evaluating gains and losses of communication. 2(2), 19.
• Hwang, G. J., & Chien, S. Y. (2022). Definition, roles, and potential research issues of the metaverse in education: An artificial intelligence perspective. Computers and Education: Artificial Intelligence, 3, 100082.
• Hyun, J. (2021). A Study on education utilizing metaverse for effective communication in a convergence subject. The International Journal of Internet, Broadcasting and Communication, 13(4), 129-134. https://doi.org/10.7236/IJIBC.2021.13.4.129
• İldaş, G. (2022). Metaverse 101 under the theory of diffusion of ınnovations. Içinde N. Sezer & S. Çiftçi (Ed.), A’dan Z’ye İletişim Çalışmaları 5 (ss. 433-473).
• İLEDAK. (2023). İLEDAK.
• Institute For Public Relations. (2022). What does the future of the metaverse mean for pr? | Institute for Public Relations. https://instituteforpr.org/what-does-the-future-of-the-metaverse-mean-for-pr/ adresinden 6 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Jauhiainen, J. S., Krohn, C., & Junnila, J. (2023). Metaverse and sustainability: systematic review of scientific publications until 2022 and beyond. Sustainability, 15(1), 346. https://doi.org/10.3390/SU15010346
• Jeune, K. M. (2021). 3 strategies PR pros can use with the rise of the metaverse. PR Daily. https://www.prdaily.com/3-strategies-pr-pros-can-use-with-the-rise-of-the-metaverse/ adresinden 5 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Johnson, P. (2021). The metaverse… the future of social. https://www.premprsocial.com/blog-posts/the-metaverse-the-future-of-social adresinden 5 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Jugo, D., Ciboci, L., & Alavanja, M. (2017). Trends in education of communication professionals: The perspective of educators and employers in Croatia. Public Relations Review, 43(5), 998-1006. https://doi.org/10.1016/J.PUBREV.2017.06.002
• Kaddoura, S., & Husseiny, F. A. (2023). The rising trend of metaverse in education: challenges, opportunities, and ethical considerations. PeerJ Computer Science, 9, e1252.
• Koçyiğit, M., & Küçükcivil, M. (2021). The effect of digitalization process on public relations education: A research on academics. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 37, 310-328.
• Kurt, C. M. (2022). Halkla ilişkiler eğitimi ve halkla ilişkiler uzmanı. Içinde G. Çalışır, E. Diker, & İ. Türkal (Ed.), Halkla İlişkilere Giriş (ss. 257-275). Eğitim Yayınevi.
• Lee, H. J., & Hwang, Y. (2022). Technology-enhanced education through vr-making and metaverse-linking to foster teacher readiness and sustainable learning. Sustainability, 14(8), 4786. https://doi.org/10.3390/SU14084786
• L’Etang, J. (2002). “Public relations education in Britain: A review at the outset of the millennium and thoughts for a different research agenda”. Journal of Communication Management, 7(1), 43-53.
• Lin, H., Wan, S., Gan, W., Chen, J., & Chao, H. C. (2022). Metaverse in Education: Vision, Opportunities, and Challenges. Proceedings- 2022 IEEE International Conference on Big Data. https://doi.org/10.1109/BigData55660.2022.10021004
• Moro, C. (2023). Utilizing the metaverse in anatomy and physiology. Anatomical Sciences Education, 16(4), 574-581. https://doi.org/10.1002/ASE.2244
• Oh, H. J., Kim, J., Chang, J. J. C., Park, N., & Lee, S. (2023). Social benefits of living in the metaverse: The relationships among social presence, supportive interaction, social self-efficacy, and feelings of loneliness. Computers in Human Behavior, 139, 107498. https://doi.org/10.1016/J.CHB.2022.107498
• Onggirawan, C. A., Kho, J. M., Kartiwa, A. P., Anderies, & Gunawan, A. A. S. (2023). Systematic literature review: The adaptation of distance learning process during the COVID-19 pandemic using virtual educational spaces in metaverse. Procedia computer science, 216, 274-283. https://doi.org/10.1016/J.PROCS.2022.12.137
• Öksüz, B., & Görpe, T. S. (2023). The other side of the coin: an analysis by turkish public relations professionals on the qualifications of public relations academics and curricula. Romanian Journal of Communication and Public Relations, 25(1), 23-49. https://doi.org/10.21018/RJCPR.2023.1.352
• Özer, S., & Çolak, A. (2022). Dijital çağın meta-tüketicilerini anlamaya yönelik kavramsal bir değerlendirme. Içinde Y. Z. C. Uğurhan (Ed.), Dijitalleşme bağlamında birey, toplum ve iletişim (ss. 7-29).
• Qaili, E. (2022). The PR strategies and tactics used in the new virtual World: Metaverse. UBT International Conference. https://doi.org/10.33107/UBT-IC.2022.439
• Ricoy-Casas, R. M. (2022). The Metaverse as a new space for political communication. İçinde R. J. Howlett & L. C. Jain, Communication and Applied Technolgies: Proceeding of ICOMTA 2022 (pp. 328-334). Singapore: Springer Nature Singapure.
• Robbins, T. (2022). What Communicators Need to Know About the Metaverse and NFTs in 2022 | Burrelles. https://burrelles.com/what-communicators-need-to-know-about-the-metaverse-and-nfts-in-2022/ adresinden 5 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Rosales, M. (2023). Virtual Reality in Public Relations: Bridging the Gap Between Communication and Innovationy- OATUU. https://oatuu.org/virtual-reality-in-public-relations-bridging-the-gap-between-communication-and-innovation/ adresinden 5 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Saydam, Ş. (2023). Mecra ve hedef kitle değişiminin halkla ilişkiler uygulamalarına yansımaları ve mesleği icra edenlere etkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Siyaev, A., & Jo, G. S. (2021). Towards aircraft maintenance metaverse using speech ınteractions with virtual objects in mixed reality. 21(6), 2066. https://doi.org/10.3390/S21062066
• Soldan, T. N. K. (2022). Halkla ilişkilerde yapay zeka kullanımı üzerine nitel bir araştırma. The Journal of International Scientific Researches, 7(2), 191-206.
• Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 7(1), 17. https://doi.org/https://doi.org/10.7275/z6fm-2e34
• Summak, M. E. (2022). Ön lisans ve lisans düzeyinde halkla ilişkiler öğrenimi gören öğrencilerin mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25(2), 719-726.
• Sun, J., Gan, W., Chao, H.C., & Yu, P. S. (2022). Metaverse: survey, applications, security, and opportunities. ACM Comput. Surv, 1(1), 35.
• Şardaği, E. (2022). Sürdürülebilirlikte eğitimin rolü: Türkiye’deki halkla ilişkiler lisans programları üzerine bir araştırma. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, (39), 197-215. https://doi.org/10.17829/turcom.1021639
• Tellan, D. (2011). Halkla ilişkiler eğitiminin bağlamı: İletişim, sosyal bilimler ya da onay üretimi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 15, 11-31.
• Tlili, A., Huang, R., Shehata, B., Liu, D., Zhao, J., Metwally, A. H. S., … Burgos, D. (2022). Is Metaverse in education a blessing or a curse: a combined content and bibliometric analysis. Smart Learning Environments, 9(1), 1-31. https://doi.org/10.1186/S40561-022-00205-X/TABLES/5
• Ünlü, S., & Yaşar, L. (2022). Halkla ilişkiler müfredatında inovatif gelişmeler: dijitalleşme, PR 4.0 ve yapay zeka. Içinde Dijital Çağda İletişim Çalışmaları. Paradigma Yayınları.
• Vernaza, A., Armuelles, V. I., & Ruiz, I. (2012). Towards to an open and interoperable virtual learning enviroment using Metaverse at University of Panama. 2012 Technologies Applied to Electronics Teaching, (TAEE) 320-325. https://doi.org/10.1109/TAEE.2012.6235458
• Wright, M., Ekeus, H., Coyne, R., Stewart, J., Travlou, P., …, & Williams, R. (2008). Augmented duality: Overlapping a metaverse with the real world. Proceedings of the 2008 International Conference on Advances in Computer Entertainment Technology, 263-266. https://doi.org/10.1145/1501750.1501812
• Yaman, E. S. (2023). Halkla ilişkilerin gelecek öngörüsü. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 6(2), 99-120.