EĞİTİM VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİ ÇALIŞAN PERFORMANSINI ETKİLER Mİ? ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME BAĞLAMINDA BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Sayı: 15, 11 - 20, 30.06.2023

Beyza Erer

Öz

Çalışmanın amacı, işletmelerin insan kaynakları yönetimi (İKY) kapsamında gerçekleştirdikleri eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin çalışan performansı üzerindeki etkisini ve bu etkide örgütsel özdeşleşmenin aracı rolünü belirlemektir. Nicel araştırma modeli ve ilişkisel araştırma tasarımı kapsamında yürütülen bu çalışmanın verileri, hizmet sektöründe çeşitli şirketlerde çalışmakta olan 427 kişiden kolayda örneklem yöntemiyle elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 25, AMOS 25 ve PROCESS macro istatistik programları kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda eğitim ve geliştirme, çalışan performansı ve örgütsel özdeşleşme değişkenleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı düzeyde ilişkilerin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin çalışan performansı üzerinde hem doğrudan hem de örgütsel özdeşleşme aracılığı ile dolaylı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnsan kaynakları yönetimi uygulamaları,, eğitim ve geliştirme, çalışan performansı, örgütsel özdeşleşme

Kaynakça

• Allencomm, (2023). What is employee training and development?. https://www.allencomm.com/what-is-employee-training-development/, [Online] Available at: , [Erişim tarihi: 29.04.2023].
• Aşkun, V., Çizel, R. ve Ajanovıc, E. (2021). Comparative analysis of factors affecting employee performance according to job performance measurement method: the case of performing artists. Ege Academic Review, 21 (1):29-45.
• Ateş, M. F., Turgut, H. ve Çelik, M. (2018). Psikolojik sermayenin iş performansına etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı: 781-798.
• BARLETT, K.R. (1999). “The Relationship Between Training and Organizationel Commitment In The Health Core Field”. Unpublished doctoral thesis, The University Of_llinois.
• Bayır, Ş. ve Harmancı, Y. (2021). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının çalışan performansına etkisi: Kayseri’de bulunan özel hastanelerde bir araştırma. Erciyes Akademi, 35 (4):1689-1720.
• Bayraktaroğlu, S. (2011). İnsan Kaynakları Yönetimi (4. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Bierema, L. (2000). Development of Individual Leads To A More Productive Workplace. In: R. Rowden (Ed.), Workplace Learning: Debating Five Critical Questions of Theory And Practice. San Francisco: Jossey-Bass.
• Borman, W. C. ve Motowidlo, S. J. (1997). Task performance and contextual performance: The meaning for personnel selection research. Human Performance, 10 (2):99–109.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Örnekleme Yöntemleri. http://cv.ankara.edu.tr/duzenleme/kisisel/dosyalar/21082015162828.pdf, [Online] Available at: , [Erişim tarihi: 01.05.2023].
• Carmeli, A., Gilat G. ve Waldman, D.A. (2007). The role of perceived organizational performance in organizational ıdentification, adjustment and job performance. Journal of Management Studies, 44 (6):972-992.
• Çavmak, D. ve Acar, F. (2020). Pozitif psikolojik sermaye ile performans algısı arasındaki ilişki: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 7 (2):203-212.
• Çorum, M. ve Öge, E. (2018). İnsan kaynakları yönetimi fonksiyonlarından eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkileri: Bankacılık sektöründe bir araştırma. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 5 (10):24-36.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1):35-46.
• Demirtaş, H. A. (2003). Sosyal kimlik kuramı, temel kavram ve varsayımlar. İletişim Araştırmaları, 1 (1):123-144.
• Eren, M. Ş. ve Titizoğlu, Ö. Ç. (2014). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarının örgütsel özdeşleşme ve iş tatmini üzerindeki etkileri. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14 (27): 275-303.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe, Yöntem, Analiz, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S. (2021). Amos ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (Temel İlkeler Ve Uygulamalı Analizler). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Inc. (2023). Training and Development. https://www.inc.com/encyclopedia/training-and-development.html, [Online] Available at: , [Erişim tarihi: 29.04.2023].
• Jouda, A. A., Ahmad, U. N. U. ve Dahleez, K. A. (2016). The impact of human resource management practices on employees performance: The case of Islamic University of Gaza in Palestine. International Review of Management and Marketing, 6 (4):1080-1088.
• Kaya, N. ve Kesen, M. (2014). İnsan kaynakları yönetimi uygulamaları ve örgüt kültürü tiplerinin çalışan performansı üzerindeki etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma. EKEV Akademi Dergisi, 58:97-122.
• Kesen, M. (2015). Örgütsel demokrasinin çalışan performansı üzerine etkileri: Örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2):535-562.
• Kirkman, B. L. ve Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents andconsequences of team empowerment. Academy of Management Journal,42 (1):58-74.
• Liu, Y., Loi, R. ve Lam, L.W. (2011). Linking organizational identification and employee performance in teams: The moderating role of team-member exchange. The International Journal of Human Resource Management, 22 (15):3187-3201.
• Mael, F. ve Ashforth, B. E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13 (2):103-123.
• Maryati, T. ve Astuti, R. J. (2022). The influence of spiritual leadership and employee engagement toward employee performance: The role of organizational commitment. Quality-Access to Success, 23 (189).
• Meydan, H. C. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. 2. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mirze, S. K. (2014). İşletme (4. Baskı). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Motowidlo, S. J. ve Van Scotter, J. R. (1994). Evidence that task performance should be distinguished from contextual performance. Journal of Applied Psychology, 79 (4):475-480.
• Noe, R. A. (2009). İnsan Kaynaklarının Eğitimi ve Geliştirilmesi. (4. Baskı). Editör ve Çeviren: Canan Çetin, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Örücü, E. ve Karataş, D. D. (2018). Eğitim geliştirme faaliyetleri ve örgütsel sinizm ilişkisi ve bir sağlık işletmesinde uygulama. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (ICEESS’18):19-27.
• Sabuncuoğlu, Z. (2005). Uygulamalı İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Alfa Aktüel Basım.
• Saygılı, M., Özer, Ö. ve Öke, P. (2019). Örgütsel özdeşleşme ve çalışan performansının incelenmesi: bir kamu hastanesinde uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35:175-184.
• Sigler, T.H. ve Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: Examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management, 5:27-52.
• Şantaş, F., Uğurluoğlu, Ö., Kandemir, A. ve Çelik, Y. (2016). Sağlık çalışanlarında örgütsel sinizm, iş performansı ve örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3): 867-886.
• Şimşek, Ş. ve M. S. Öge (2007). Stratejik ve Uluslararası Boyutları ile İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Gazi Kitabevi.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson.
• Tahir, N., Yousafzai, I. K., Jan, S. ve Hashim, M. (2014). The impact of training and development on employees performance and productivity a case study of United Bank Limited Peshawar City, KPK, Pakistan. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 4 (4):86.
• Tak, B. ve Aydemir, B. A. (2004). Örgütsel özdeşleşme üzerine iki görgül çalışma. 12.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 59-63).
• Tonbul, İ. ve Aykanat, Z. (2019). Örgütsel stresin çalışan performansına etkisi: Yerel yönetimlerde bir uygulama. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21 (37):1-20.
• Tuna, A. A. (2020).Örgütsel kısıtların görev performansı ve bağlamsal performans üzerindeki etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (2): 1834-1847.
• Tyler, T.R. (1999). Why people cooperate with organizations: An identity based perspective. Research in Organizational Behavior, 21:201-246.
• Uzunsakal, E. ve Yıldız, D. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1):14-28.
• Yıldız, N. (2011). İnsan Kaynaklarında Eğitim ve Geliştirme Faaliyetlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkileri Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Yılmaz, G. ve Günay, G. (2020). Presenteeism ve iş stresinin çalışan performansına etkisi: Tekstil sektöründe bir uygulama. Social Sciences Research Journal, 9 (1):91-106.
• Zencirkıran, M. ve Keser, A. (2018). Örgütsel Davranış (1. Baskı). Bursa: Dora Basım-Yayın.